Namazın Bir Kısmında (Cemaate) Kavuşamamış Olan Kimse (Mesbûk) Hakkındaki Sünnet

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ

Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adıyla

 81. Bâb—Namazın Bir Kısmında (Cemaate) Kavuşamamış Olan Kimse (Mesbûk) Hakkındaki Sünnet

1385. Bize Abdullah b. Salih haber verip (dedi ki), bana el-Leys b. Sa'd rivâyet edip (dedi ki), bana Ukayl, İbn Şihâbdan rivâyet etti (ki, O şöyle demiş): Bana Abbâd b. Ziyâd, Urve İbnul-Muğîre ile Hamza İbnu'l-Muğîre'den (naklen) haber verdi ki, onlar, el-Muğîre b. Şu'be'den duymuşlar, O anlatıyormuş ki, (Resûlüllah, Tebûk seferinde bir sabah vakti kazâ-i hacete çıkmış, el-Muğîre de O'na abdest suyu götürmüştü. Kazâ-i hacetinden sonra da el-Muğire'nin döktüğü su ile abdest almıştı. Daha sonra) Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) dönüp gelmiş, el-Muğîre b. Şu'be de O'nunla beraber gelmiş ve cemaatı, namaza, yani sabah namazına başlamış bir halde bulmuşlardı. Onlar, kendilerine namazı kıldırması için Abdurrahman b. Avfı öne geçirmişler, Abdurrahman b. Avf da, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) gelmeden önce onlara sabah namazından bir rekat kıldırmıştı. Sonra Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) gelmiş ve cemaatle beraber, Abdurrahman’ın arkasında ikinci rekâtta saf tutmuştu. Abdurrahman (namazı bitirip) selâm verince, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) kalkmış ve (kavuşamamış olduğu ilk rekâtı) kılmıştı. Cemaat ise bundan dolayı korkuya kapılmış ve çokça teşbih getirmiş, (Sübhanellah, demişlerdi). Nihayet Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) namazını bitirince ("kaza edince") cemaate; "Doğru yaptınız -veya, güzel yaptınız-" buyurmuştu.

1386. Bize Müsedded haber verip (dedi ki), bize Yezîd b. Zürey’ rivâyet edip (dedi ki), bize Humeyd et-Tavîl rivâyet edip (dedi ki), bize Bekr b. Abdillah el-Muzenî, Hamza İbnu'l-Muğîre'den, (O da) babasından (naklen) rivâyet etti ki, O şöyle dedi: Sonra biz topluluğun yanına vardık. Onlar namazakalkmışlardı. Kendilerine Abdurrahman b. Avf namaz kıldırıyordu ve rukûa gitmişlerdi. (Abdurrahman), Hazret-i Peygamberin (sallallahü aleyhi ve sellem) (geldiğini) hissedince geri çekilmeye kalkışmıştı da, (Hazret-i Peygamber) eliyle ona (devam et, diye) işaret etmiş, O da onlara namazı kıldırmıştı. O (namazı bitirip) selâm verince, Hazret-i Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) ayağa kalkmıştı. Ben de kalkmıştım ve kavuşamamış olduğumuz rekâtı kılmıştık. Ebû Muhammed (ed-Dârimi) dedi ki; "ben, (imama sonradan kavuşup da onunla kılmamamış olan rekâtların) kaza edilmesi, (kılınması) konusunda, Kûfelilerin, (mesbûkun) namazdan kaçırdığı (rekâtların) kaza sayılması" şeklindeki görüşlerini kabulleniyorum.

٨١- باب السُّنَّةِ فِيمَنْ سُبِقَ بِبَعْضِ الصَّلاَةِ

١٣٨٥ - أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ صَالِحٍ قَالَ حَدَّثَنِى اللَّيْثُ بْنُ سَعْدٍ قَالَ حَدَّثَنِى عُقَيْلٌ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ قَالَ أَخْبَرَنِى عَبَّادُ بْنُ زِيَادٍ عَنْ عُرْوَةَ بْنِ الْمُغِيرَةِ وَحَمْزَةَ بْنِ الْمُغِيرَةِ أَنَّهُمَا سَمِعَا الْمُغِيرَةَ بْنَ شُعْبَةَ يُخْبِرُ : أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ -صلّى اللّه عليه وسلّم- أَقْبَلَ وَأَقْبَلَ مَعَهُ الْمُغِيرَةُ حَتَّى وَجَدُوا النَّاسَ قَدْ أَقَامُوا الصَّلاَةَ صَلاَةَ الْفَجْرِ ، وَقَدَّمُوا عَبْدَ الرَّحْمَنِ بْنَ عَوْفٍ يُصَلِّى لَهُمْ فَصَلَّى بِهِمْ عَبْدُ الرَّحْمَنِ رَكْعَةً مِنْ صَلاَةِ الْفَجْرِ قَبْلَ أَنْ يَأْتِىَ رَسُولُ اللَّهِ -صلّى اللّه عليه وسلّم- ثُمَّ جَاءَ رَسُولُ اللَّهِ -صلّى اللّه عليه وسلّم- فَصَفَّ مَعَ النَّاسِ وَرَاءَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ فِى الرَّكْعَةِ الثَّانِيَةِ ، فَلَمَّا سَلَّمَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ قَامَ رَسُولُ اللَّهِ -صلّى اللّه عليه وسلّم- ثُمَّ صَلَّى فَفَزِعَ النَّاسُ لِذَلِكَ وَأَكْثَرُوا التَّسْبِيحَ ، فَلَمَّا قَضَى رَسُولُ اللَّهِ -صلّى اللّه عليه وسلّم- صَلاَتَهُ قَالَ لِلنَّاسِ :( قَدْ أَصَبْتُمْ أَوْ قَدْ أَحْسَنْتُمْ ).

١٣٨٦ - أَخْبَرَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ زُرَيْعٍ حَدَّثَنَا حُمَيْدٌ الطَّوِيلُ حَدَّثَنَا بَكْرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْمُزَنِىُّ عَنْ حَمْزَةَ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ أَبِيهِ أَنَّهُ قَالَ : فَانْتَهَيْنَا إِلَى الْقَوْمِ وَقَدْ قَامُوا إِلَى الصَّلاَةِ يُصَلِّى بِهِمْ عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ عَوْفٍ وَقَدْ رَكَعَ بِهِمْ ، فَلَمَّا أَحَسَّ بِالنَّبِىِّ -صلّى اللّه عليه وسلّم- ذَهَبَ يَتَأَخَّرُ فَأَوْمَأَ إِلَيْهِ بِيَدِهِ فَصَلَّى بِهِمْ ، فَلَمَّا سَلَّمَ قَامَ النَّبِىُّ -صلّى اللّه عليه وسلّم- وَقُمْتُ فَرَكَعْنَا الرَّكْعَةَ الَّتِى سُبِقْنَا. قَالَ أَبُو مُحَمَّدٍ : أَقُولُ فِى الْقَضَاءِ بِقَوْلِ أَهْلِ الْكُوفَةِ وَأَنْ يَجْعَلَ مَا فَاتَهُ مِنَ الصَّلاَةِ قَضَاءً.

NAMAZ KİTABI

   SÜNEN-İ DÂRİMÎ