Hadis Kütüphanesi | مكتبة الحديث

 6. Muhammed b. Râfi'nin Rivâyeti

1708- Zeyd b. Hâlid el-Cühenî'den rivâyet edildiğine göre Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'e buluntu mal(ın nasıl bir muameleye tabi tutulacağı) sorulmuş, o (sallallahü aleyhi ve sellem)'da şöyle cevap vermiş:

" Onu bir sene ilân et. Eğer arayıcısı gelirse, ona ver. Eğer gelmezse, onun kabını ve ağız bağını tesbit et, onu malına kat. Eğer (onu harcadıktan sonra bir gün onun) arayıcısı çıkıp gelecek olursa, onu(n değerini) kendisine veriver."

Müslim, lukata, 7; İbn Mâce, lukata 2, Ahmed b. Hanbel, II, 180, 203; V, 193.

٦ - باب

١٧٠٨ - حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ رَافِعٍ، وَهَارُونُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ، - الْمَعْنَى - قَالاَ حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِي فُدَيْكٍ، عَنِ الضَّحَّاكِ، - يَعْنِي ابْنَ عُثْمَانَ - عَنْ سَالِمِ أَبِي النَّضْرِ، عَنْ بُسْرِ بْنِ سَعِيدٍ، عَنْ زَيْدِ بْنِ خَالِدٍ الْجُهَنِيِّ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم سُئِلَ عَنِ اللُّقَطَةِ فَقَالَ ‏(‏ عَرِّفْهَا سَنَةً فَإِنْ جَاءَ بَاغِيهَا فَأَدِّهَا إِلَيْهِ وَإِلاَّ فَاعْرِفْ عِفَاصَهَا وَوِكَاءَهَا ثُمَّ كُلْهَا فَإِنْ جَاءَ بَاغِيهَا فَأَدِّهَا إِلَيْهِ ‏) .

 5. İbnu's-Serh'in Rivâyeti

1707- Önceki hadisin mânâsı aynı senetle (bir de) Mâlik (b. Enes)'den rivâyet edilmiştir (ve bu rivâyette onların) " su tulumu beraberindedir (bu sayede onlar) suya gelirler, ağaçlan otlarlar" (sözünü) ekledi, (fakat önceki hadiste) yitik koyunlar hakkında (geçen) " onu al (çünkü ya senindir, ya din kardeşinindir, yahut da kurdundur" sözünü) rivâyet etmedi.

Yitik mal hakkında da (şunları) rivâyet etti:

" Onu bir sene ilan et, eğer sahibi gelirse (teslim edersin), gelmezse onu nasıl istersen yap" (Fakat önceki hadiste geçen " onu kendin için sarfet" sözünü rivâyet etmedi.)

Ebû Dâvûd buyurdu ki: Bu hadisi es-Sevrî ile Süleyman b. Bilâl ve Hammâd b. Seleme de Rabia’dan aynen Mâlik'in rivâyeti gibi rivâyet ettiler;

" onu al (Çünkü o ya senindir- ya din kardeşinindir, ya da kurdundur) " sözünü rivâyet etmediler.

Buhârî, ilim 28, şirb 12, lukata 28; Müslim, lukata 1; Muvatta, akdıye, 46; İbn Mâce, lukata 1; Ahmed b. Hanbel, II, 180, 203; IV, 118.

٥ - باب

١٧٠٧ - حَدَّثَنَا ابْنُ السَّرْحِ، حَدَّثَنَا ابْنُ وَهْبٍ، أَخْبَرَنِي مَالِكٌ، بِإِسْنَادِهِ وَمَعْنَاهُ زَادَ ‏(‏ سِقَاؤُهَا تَرِدُ الْمَاءَ وَتَأْكُلُ الشَّجَرَ ‏) . وَلَمْ يَقُلْ ‏(‏ خُذْهَا ‏) . فِي ضَالَّةِ الشَّاءِ وَقَالَ فِي اللُّقَطَةِ ‏(‏ عَرِّفْهَا سَنَةً فَإِنْ جَاءَ صَاحِبُهَا وَإِلاَّ فَشَأْنَكَ بِهَا ‏) . وَلَمْ يَذْكُرِ ‏(‏ اسْتَنْفِقْ ‏) . قَالَ أَبُو دَاوُدَ رَوَاهُ الثَّوْرِيُّ وَسُلَيْمَانُ بْنُ بِلاَلٍ وَحَمَّادُ بْنُ سَلَمَةَ عَنْ رَبِيعَةَ مِثْلَهُ لَمْ يَقُولُوا ‏(‏ خُذْهَا ‏) .

 4. Kuteybe b. Saîd'in Rivâyeti-1

1706- Zeyd b. Hâlid el-Cühenî'den (rivâyet edildiğine göre) bir adam Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'a, buluntu malın hükmünü sormuş O (sallallahü aleyhi ve sellem)'da;

" Onu bir sene ilan et! Sonra ağız bağıyla çıkınını iyice tespit et ve harca. Eğer sahibi gelirse, ona verirsin" buyurmuş. Bunun üzerine (adam):

Ey Allah'ın Resulü, ya yitik davar (nasıl bir muameleye tabi tutulacak?) demiş, (Hazret-i Peygamber de:)

" Onu da al, çünkü o ya senindir ya da (bir din) kardeşinindir. Yahut da kurdundur" buyurmuştur.

(Bunun üzerine adam:)

Ey Allah'ın Resulü ya yitik develer (nasıl bir mualeye tabî tutulurlar) demiş. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) de yanakları ya da yüzü kızaracak kadar öfkelenip:

" Sahibi gelinceye kadar onun ayakkabısı da su kırbası da beraberindedir. Onlardan sana ne?" buyurmuştur.

Buhârî, lukata 2-4, 9, 11, Müslim, lukata 1, 2, 5; Tirmizî, ahkâm 35; İbn Mâce, lukata 1; Muvatta, akdiye 46; Ahmed b. Hanbel, 11-180, 186, 203; IV, 115-117.

٤ - باب

١٧٠٦ - حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ، حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ جَعْفَرَ، عَنْ رَبِيعَةَ بْنِ أَبِي عَبْدِ الرَّحْمَنِ، عَنْ يَزِيدَ، مَوْلَى الْمُنْبَعِثِ عَنْ زَيْدِ بْنِ خَالِدٍ الْجُهَنِيِّ، أَنَّ رَجُلاً، سَأَلَ رَسُولَ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم عَنِ اللُّقَطَةِ فَقَالَ ‏(‏ عَرِّفْهَا سَنَةً ثُمَّ اعْرِفْ وِكَاءَهَا وَعِفَاصَهَا ثُمَّ اسْتَنْفِقْ بِهَا فَإِنْ جَاءَ رَبُّهَا فَأَدِّهَا إِلَيْهِ ‏) . فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَضَالَّةُ الْغَنَمِ فَقَالَ ‏(‏ خُذْهَا فَإِنَّمَا هِيَ لَكَ أَوْ لأَخِيكَ أَوْ لِلذِّئْبِ ‏) . قَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَضَالَّةُ الإِبِلِ فَغَضِبَ رَسُولُ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم حَتَّى احْمَرَّتْ وَجْنَتَاهُ - أَوِ احْمَرَّ وَجْهُهُ - وَقَالَ ‏(‏ مَا لَكَ وَلَهَا مَعَهَا حِذَاؤُهَا وَسِقَاؤُهَا حَتَّى يَأْتِيَهَا رَبُّهَا ‏) .