Hadis Kütüphanesi | مكتبة الحديث

 9. Müsedded'in Rivâyeti-2

1711- İyaz b. Hımâr'dan nakledilmiştir ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur:

" Kim bir yitik mal bulursa bir veya iki adaletli kimseyi (bu malı emânetine aldığına dâir) şâhid tutsun, gizlemesin ve kaybetmesin. Eğer sahibi çıkarsa ona versin, eğer çıkmazsa, o zaman o aziz ve celîl olan Allah'ındır, onu istediğine verir.

İbn Mâce, lukata 2; Ahmed b. Hanbel, IV, 126, 266.

٩ - باب

١٧١١ - حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ، حَدَّثَنَا خَالِدٌ يَعْنِي الطَّحَّانَ، ح وَحَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ، حَدَّثَنَا وُهَيْبٌ، - الْمَعْنَى - عَنْ خَالِدٍ الْحَذَّاءِ، عَنْ أَبِي الْعَلاَءِ، عَنْ مُطَرِّفٍ، - يَعْنِي ابْنَ عَبْدِ اللَّهِ - عَنْ عِيَاضِ بْنِ حِمَارٍ، قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم ‏(‏ مَنْ وَجَدَ لُقَطَةً فَلْيُشْهِدْ ذَا عَدْلٍ - أَوْ ذَوَىْ عَدْلٍ - وَلاَ يَكْتُمْ وَلاَ يُغَيِّبْ فَإِنْ وَجَدَ صَاحِبَهَا فَلْيَرُدَّهَا عَلَيْهِ وَإِلاَّ فَهُوَ مَالُ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشَاءُ ‏) .

 8. Mûsâ b. İsmail'in Rivâyeti-2

1710- (Bir önceki hadisin) manası (bir de 1704 numaralı) Kuteybe (b. Abdurrahman) hadisinin senediyle yani Rabia b. Ebî Abdurrahman yoluyla (rivâyet edilmiştir. Şu farkla ki Hammâd b. Seleme) bu rivâyete şu cümleyi de eklemiştir:

" Eğer arayıcısı gelir de (malın) çıkınını ve miktarını bilirse, onu ona verîver" . (Bu hadisin) bir benzerini de yine Hammâd, Ubeydullah b. Ömer, Amr b. Şuayb, onun babası ve dedesi yoluyla Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'den rivâyet etmiştir.

Buharî, lukata 2-4, 9, 11, Müslim, lukata 1-2, 5, Tirmizî, ahkâm 35; İbn Mâce, lukata I; Muvatta, akdiye 46; Ahmed b. Hanbel II, 180, 186, 203; IV, 115-117.

 (b) (Ebû Dâvûd buyurdu ki:) Ukbe b. Süveyd'in babası vasıtasıyla Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'den (rivâyet ettiği) hadiste de (Zeyd b. Hâlid el-Cüheni’nin rivâyet ettiği 1706 no'lu hadiste) olduğu gibi (Hazret-i Peygamber'in kendisine yitik malın nasıl bir işleme tabi tutulacağını soran bir kimseye):

" Onu bir sene ilan et!" buyurdu(ğu ifade edilmektedir.)

 (c) (Ebû Dâvûd buyurdu ki) Ömer b. el-Hattâb'ın Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'den rivâyet ettiği hadiste de (Zeyd b. Halid el-Cüheni’nin rivâyet ettiği 1706. hadiste) olduğu gibi (Hazret-i Peygamber'in, kendisine yitik malın nasıl bir işleme tâbi tutulacağını soran bir kimseye):

" Onu bir sene ilân et." buyurdu(ğu ifâde edilmektedir.)

٨ - باب

١٧١٠ - حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ، عَنْ حَمَّادِ بْنِ سَلَمَةَ، عَنْ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ، وَرَبِيعَةَ، بِإِسْنَادِ قُتَيْبَةَ وَمَعْنَاهُ وَزَادَ فِيهِ ‏(‏ فَإِنْ جَاءَ بَاغِيهَا فَعَرَفَ عِفَاصَهَا وَعَدَدَهَا فَادْفَعْهَا إِلَيْهِ ‏) . وَقَالَ حَمَّادٌ أَيْضًا عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ عَنْ عَمْرِو بْنِ شُعَيْبٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنِ النَّبِيِّ صلّى اللّه عليه وسلّم مِثْلَهُ . قَالَ أَبُو دَاوُدَ وَهَذِهِ الزِّيَادَةُ الَّتِي زَادَ حَمَّادُ بْنُ سَلَمَةَ فِي حَدِيثِ سَلَمَةَ بْنِ كُهَيْلٍ وَيَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ وَعُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ وَرَبِيعَةَ ‏(‏ إِنْ جَاءَ صَاحِبُهَا فَعَرَفَ عِفَاصَهَا وَوِكَاءَهَا فَادْفَعْهَا إِلَيْهِ ‏) . لَيْسَتْ بِمَحْفُوظَةٍ ‏(‏ فَعَرَفَ عِفَاصَهَا وَوِكَاءَهَا ‏) . وَحَدِيثُ عُقْبَةَ بْنِ سُوَيْدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّبِيِّ صلّى اللّه عليه وسلّم أَيْضًا قَالَ ‏(‏ عَرِّفْهَا سَنَةً ‏) . وَحَدِيثُ عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ أَيْضًا عَنِ النَّبِيِّ صلّى اللّه عليه وسلّم قَالَ ‏(‏ عَرِّفْهَا سَنَةً ‏) .

 7. Ahmed b. Hafs'ın Rivâyeti

1709- Zeyd b. Hâlid el-Cühenî'den rivâyet edilmiştir. Dedi ki:

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'a lukata(nın nasıl bir muameleye tabi tutulacağı) soruldu da...

Bundan sonra (1704 no'lu) Rabia hadisinin bir benzerini rivâyet etti.

(Abdullah b. Yezîd bu hadisi) şöyle rivâyet etti: (Hazret-i Peygambere) buluntu mal(ın nasıl bir işleme tabi tutulacağı) soruldu da o (sallallahü aleyhi ve sellem), şöyle cevap verdi:

" Onu bir sene Han edersin, eğer sahibi gelirse onu kendisine teslim edersin. Gelmezse, ağız bağım ve çıkınını belirlersin sonra onu kendi malına katarsın. Eğer bir süre sonra sahibi gelecek olursa bunu ona veriverirsin."

٧ - باب

١٧٠٩ - حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ حَفْصٍ، حَدَّثَنِي أَبِي، حَدَّثَنِي إِبْرَاهِيمُ بْنُ طَهْمَانَ، عَنْ عَبَّادِ بْنِ إِسْحَاقَ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ يَزِيدَ، عَنْ أَبِيهِ، يَزِيدَ مَوْلَى الْمُنْبَعِثِ عَنْ زَيْدِ بْنِ خَالِدٍ الْجُهَنِيِّ، أَنَّهُ قَالَ سُئِلَ رَسُولُ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم فَذَكَرَ نَحْوَ حَدِيثِ رَبِيعَةَ . قَالَ وَسُئِلَ عَنِ اللُّقَطَةِ فَقَالَ ‏(‏ تُعَرِّفُهَا حَوْلاً فَإِنْ جَاءَ صَاحِبُهَا دَفَعْتَهَا إِلَيْهِ وَإِلاَّ عَرَفْتَ وِكَاءَهَا وَعِفَاصَهَا ثُمَّ أَفِضْهَا فِي مَالِكَ فَإِنْ جَاءَ صَاحِبُهَا فَادْفَعْهَا إِلَيْهِ ‏) .