Borçlu Kimsenin Namazı Kılınır Mı?

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ

Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adıyla

 67- Borçlu Kimsenin Namazı Kılınır Mı?

1972- Abdullah b. Ebu Katade (radıyallahü anh), babasından naklediyor: Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’e Ensardan bir adam cenaze namazı kılınması için getirilmişti. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem):

(Arkadaşınızın namazını siz kıldırın çünkü onun borcu vardı) buyurdu. Ebu Katade onun borcunu ödemek bana aittir deyince, Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) (Hepsini ödeyecek misin?) buyurdu. O da:

(Evet hepsini ödeyeceğim) deyince onun namazını kıldırdı. (Tirmizî, Cenaiz: 69; Dârimi, Büyü’: 53)

1973- Seleme b. Ekva (radıyallahü anh)’dan rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’e bir cenaze getirildi ve:

(Ey Allah’ın Rasûlü! bu kimsenin cenaze namazını kılıver) dediler Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

(Bu kimsenin borcu var mı?) diye sordu. (Evet var) dediler. (Borcuna karşılık bir şeyler bıraktı mı?) diye sordu. (Hayır bırakmadı) dediler. (Öyleyse arkadaşınızın namazını siz kılınız) buyurdu. Ensardan Ebu Katade adında biri:

(Siz namazını kılın, borcunu ben ödeyeceğim) dedi. Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’de namazını kıldı. (Tirmizî, Cenaiz: 69; Dârimi, Büyü’: 53)

1974- Câbir (radıyallahü anh)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) borcu olan kimsenin namazını kılmıyordu. Bir cenaze getirildi, Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

(Bu kimsenin borcu var mıdır?) diye sordu. (Evet iki dinar borcu vardır) dediler. (Öyleyse arkadaşınızın namazını siz kılın) buyurdu. Ebu Katade:

(O iki dinar borcu ben ödeyeceğim) dedi ve onun namazını kıldı. Allah, fetihler nasib edip bolluklar ihsan edince, Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

(Ben her mü’mine kendi canından daha yakınım. Kim borçlu olarak ölürse, onun borcunu ödemek bana aittir. Kim de mal bırakırsa, o varislerine aittir) buyurdu. (Tirmizî, Cenaiz: 69; Dârimi, Büyü’: 53)

1975- Ebu Hüreyre (radıyallahü anh)’den rivâyete göre, Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem), herhangi bir Mü’min borçlu olarak öldüğünde:

(Borcuna karşılık bir şeyler bıraktı mı?) diye sorardı. (Evet bıraktı derlerse) namazını kılar. (Hayır bırakmadı) derlerse:

(Arkadaşınızın namazını siz kılınız) derdi. Allah fetihler nasib edip ganimetler çoğalınca:

(Ben mü’minlere kendilerinden daha yakınım. Kim borçlu olarak vefat ederse, borcunu ödemek Bana aittir. Kim de mal bırakırsa, o malı mirasçılarına aittir.) (Tirmizî, Cenaiz: 69; Dârimi, Büyü’: 53)

٦٧ - باب الصَّلاَةِ عَلَى مَنْ عَلَيْهِ دَيْنٌ

١٩٧٢ - أَخْبَرَنَا مَحْمُودُ بْنُ غَيْلاَنَ، قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ، قَالَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ، عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَوْهَبٍ، سَمِعْتُ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ أَبِي قَتَادَةَ، يُحَدِّثُ عَنْ أَبِيهِ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم أُتِيَ بِرَجُلٍ مِنَ الأَنْصَارِ لِيُصَلِّيَ عَلَيْهِ فَقَالَ النَّبِيُّ صلّى اللّه عليه وسلّم ‏(‏ صَلُّوا عَلَى صَاحِبِكُمْ فَإِنَّ عَلَيْهِ دَيْنًا ‏)‏ ‏.‏ قَالَ أَبُو قَتَادَةَ هُوَ عَلَىَّ ‏.‏ قَالَ النَّبِيُّ صلّى اللّه عليه وسلّم ‏(‏ بِالْوَفَاءِ ‏)‏ ‏.‏ قَالَ بِالْوَفَاءِ ‏.‏ فَصَلَّى عَلَيْهِ ‏.‏

١٩٧٣ - أَخْبَرَنَا عَمْرُو بْنُ عَلِيٍّ، وَمُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى، قَالاَ حَدَّثَنَا يَحْيَى، قَالَ حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ أَبِي عُبَيْدٍ، قَالَ حَدَّثَنَا سَلَمَةُ، - يَعْنِي ابْنَ الأَكْوَعِ - قَالَ أُتِيَ النَّبِيُّ صلّى اللّه عليه وسلّم بِجَنَازَةٍ فَقَالُوا يَا نَبِيَّ اللَّهِ صَلِّ عَلَيْهَا ‏.‏ قَالَ ‏(‏ هَلْ تَرَكَ عَلَيْهِ دَيْنًا ‏)‏ ‏.‏ قَالُوا نَعَمْ ‏.‏ قَالَ ‏(‏ هَلْ تَرَكَ مِنْ شَىْءٍ ‏)‏ ‏.‏ قَالُوا لاَ ‏.‏ قَالَ ‏(‏ صَلُّوا عَلَى صَاحِبِكُمْ ‏)‏ ‏.‏ قَالَ رَجُلٌ مِنَ الأَنْصَارِ يُقَالُ لَهُ أَبُو قَتَادَةَ صَلِّ عَلَيْهِ وَعَلَىَّ دَيْنُهُ ‏.‏ فَصَلَّى عَلَيْهِ ‏.‏

١٩٧٤ - أَخْبَرَنَا نُوحُ بْنُ حَبِيبٍ الْقُومِسِيُّ، قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ، قَالَ أَنْبَأَنَا مَعْمَرٌ، عَنِ الزُّهْرِيِّ، عَنْ أَبِي سَلَمَةَ، عَنْ جَابِرٍ، قَالَ كَانَ النَّبِيُّ صلّى اللّه عليه وسلّم لاَ يُصَلِّي عَلَى رَجُلٍ عَلَيْهِ دَيْنٌ فَأُتِيَ بِمَيِّتٍ فَسَأَلَ ‏(‏ أَعَلَيْهِ دَيْنٌ ‏)‏ ‏.‏ قَالُوا نَعَمْ عَلَيْهِ دِينَارَانِ ‏.‏ قَالَ ‏(‏ صَلُّوا عَلَى صَاحِبِكُمْ ‏)‏ ‏.‏ قَالَ أَبُو قَتَادَةَ هُمَا عَلَىَّ يَا رَسُولَ اللَّهِ ‏.‏ فَصَلَّى عَلَيْهِ فَلَمَّا فَتَحَ اللَّهُ عَلَى رَسُولِهِ صلّى اللّه عليه وسلّم قَالَ ‏(‏ أَنَا أَوْلَى بِكُلِّ مُؤْمِنٍ مِنْ نَفْسِهِ مَنْ تَرَكَ دَيْنًا فَعَلَىَّ وَمَنْ تَرَكَ مَالاً فَلِوَرَثَتِهِ ‏)‏ ‏.‏

١٩٧٥ - أَخْبَرَنَا يُونُسُ بْنُ عَبْدِ الأَعْلَى، قَالَ أَنْبَأَنَا ابْنُ وَهْبٍ، قَالَ أَخْبَرَنِي يُونُسُ، وَابْنُ أَبِي ذِئْبٍ، عَنِ ابْنِ شِهَابٍ، عَنْ أَبِي سَلَمَةَ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم كَانَ إِذَا تُوُفِّيَ الْمُؤْمِنُ وَعَلَيْهِ دَيْنٌ سَأَلَ ‏(‏ هَلْ تَرَكَ لِدَيْنِهِ مِنْ قَضَاءٍ ‏)‏ ‏.‏ فَإِنْ قَالُوا نَعَمْ صَلَّى عَلَيْهِ وَإِنْ قَالُوا لاَ قَالَ ‏(‏ صَلُّوا عَلَى صَاحِبِكُمْ ‏)‏ ‏.‏ فَلَمَّا فَتَحَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ عَلَى رَسُولِهِ صلّى اللّه عليه وسلّم قَالَ ‏(‏ أَنَا أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ فَمَنْ تُوُفِّيَ وَعَلَيْهِ دَيْنٌ فَعَلَىَّ قَضَاؤُهُ وَمَنْ تَرَكَ مَالاً فَهُوَ لِوَرَثَتِهِ ‏)‏ ‏.‏

KİTAB’ÜL CENAİZ (CENAZELER BÖLÜMÜ)

   SÜNEN-İ NESÂÎ