Hadis Kütüphanesi | مكتبة الحديث

 57. Namazını Evinde Kılıp Sonra Bir Cemaate Rastlayan Kişi Onlarla Birlikte Namaz Kılmalıdır

575- Yezid b. el-Esved'den; rivâyet edilmiştir ki; o gençken Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'la beraber namaz kıldı. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) namazını bitirince bir de ne görsün, iki kişi mescidin bir köşesinde namaz kılmayıp oturuyorlar. Bunun üzerine Onları çağırt(t)dı, onlar titreyerek Resûlüllah'a getirildiler. Hazret-i Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem):

" Sizi bizimle beraber namaz kılmaktan men eden şey nedir?" buyurdu. Adamlar, " Biz evimizde kıldık" dediler. Bunun üzerine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) " Böyle yapmayınız. Sizden biri evinde namazı kılıp sonra da imamı namaz kılmamış bir halde bulursa onunla birlikte yine kılsın. Çünkü o (imamla beraber kılacağı namaz) kendisi için nafile olur" buyurdu.

Tirmizî, salât 49; Nesâî, imame 54; Dârimî, salât 97; Ahmed b. Hanbel, IV, 161; ed-Dârekutnî, sünen, I, 413 - 414.

576- Yezid b. el-Esved'den nakledilmiştir ki;

" Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'la beraber Minâ'da sabah namazım kıldım" (daha sonra) bundan evvelki hadisi (mana olarak) zikretti.

577- Yezid b. Âmir

Yezid b. âmir b. el-Esved b. Hubeyb Ebî Haciz es-Suvâî; Huneyn gazvesine müşrik olarak iştirak etmiş, bilahere musluman olmuştur. (Bilgi için bk. İbnu’l-Esir, Üsdu'l-ğâbe, V, 498; İbn Hacer, el-İsâbe, III, 659).'den nakledilmiştir ki;

Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) namazda iken geldim. Onlarla birlikte namaza durmayıp oturdum. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) beni oturur görünce:

" Sen müslüman değil misin (olmadın mı) ya Yezid?" buyurdu. Ben de:

Evet Ya Resûlallah, müslüman oldum" dedim. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

" Öyleyse niçin insanlarla beraber namaza durmuyorsun?"

buyurdu.

Sizin namazı kıldığınızı zannederek ben evde kılmıştım, karşılığım verdim. Bunun üzerine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem);

" Mescide geldiğin zaman insanları (namazda) bulursan namazını kılmış da olsan onlarla birlikte namaza dur. (İnsanlarla beraber kıldığın sonraki) o namaz senin için nafile, öteki (evvelki) de farz olur" buyurdu.

Sadece Ebû Dâvûd rivâyet etmiştir; Darakutnî, sünen, I, 276.

578- Esed b. Huzeyme oğullarından bir adam; Ebû Uyyûb el-Ensârî'ye:" (kendisini kastederek) birimiz evinde namazı kılıp mescide geliyor. (O anda) namaz kılınmakta oluyor. Ben de onlarla birlikte namaza duruyorum, fakat bundan dolayı içim hiç de rahat değil, (bunun hükmü nedir?)" diye sordu. Ebû Eyyûb şu cevâbı verdi:

Aynı şeyi biz de Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'a sorduk. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) " Bu onun için cemaat sevabından bir nasibtir" buyurdu.

Muvatta', cema'a 11.

٥٧ - باب فِيمَنْ صَلَّى فِي مَنْزِلِهِ ثُمَّ أَدْرَكَ الْجَمَاعَةَ يُصَلِّي مَعَهُمْ

٥٧٥ - حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ عُمَرَ، حَدَّثَنَا شُعْبَةُ، أَخْبَرَنِي يَعْلَى بْنُ عَطَاءٍ، عَنْ جَابِرِ بْنِ يَزِيدَ بْنِ الأَسْوَدِ، عَنْ أَبِيهِأَنَّهُ صَلَّى مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم وَهُوَ غُلاَمٌ شَابٌّ فَلَمَّا صَلَّى إِذَا رَجُلاَنِ لَمْ يُصَلِّيَا فِي نَاحِيَةِ الْمَسْجِدِ فَدَعَا بِهِمَا فَجِيءَ بِهِمَا تُرْعَدُ فَرَائِصُهُمَا فَقَالَ ‏(‏ مَا مَنَعَكُمَا أَنْ تُصَلِّيَا مَعَنَا ‏) . قَالاَ قَدْ صَلَّيْنَا فِي رِحَالِنَا . فَقَالَ ‏(‏ لاَ تَفْعَلُوا إِذَا صَلَّى أَحَدُكُمْ فِي رَحْلِهِ ثُمَّ أَدْرَكَ الإِمَامَ وَلَمْ يُصَلِّ فَلْيُصَلِّ مَعَهُ فَإِنَّهَا لَهُ نَافِلَةٌ ‏) .

٥٧٦ - حَدَّثَنَا ابْنُ مُعَاذٍ، حَدَّثَنَا أَبِي، حَدَّثَنَا شُعْبَةُ، عَنْ يَعْلَى بْنِ عَطَاءٍ، عَنْ جَابِرِ بْنِ يَزِيدَ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ صَلَّيْتُ مَعَ النَّبِيِّ صلّى اللّه عليه وسلّم الصُّبْحَ بِمِنًى بِمَعْنَاهُ .

٥٧٧ - حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ، حَدَّثَنَا مَعْنُ بْنُ عِيسَى، عَنْ سَعِيدِ بْنِ السَّائِبِ، عَنْ نُوحِ بْنِ صَعْصَعَةَ، عَنْ يَزِيدَ بْنِ عَامِرٍ، قَالَ جِئْتُ وَالنَّبِيُّ صلّى اللّه عليه وسلّم فِي الصَّلاَةِ فَجَلَسْتُ وَلَمْ أَدْخُلْ مَعَهُمْ فِي الصَّلاَةِ - قَالَ - فَانْصَرَفَ عَلَيْنَا رَسُولُ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم فَرَأَى يَزِيدَ جَالِسًا فَقَالَ ‏(‏ أَلَمْ تُسْلِمْ يَا يَزِيدُ ‏) . قَالَ بَلَى يَا رَسُولَ اللَّهِ قَدْ أَسْلَمْتُ . قَالَ ‏(‏ فَمَا مَنَعَكَ أَنْ تَدْخُلَ مَعَ النَّاسِ فِي صَلاَتِهِمْ ‏) . قَالَ إِنِّي كُنْتُ قَدْ صَلَّيْتُ فِي مَنْزِلِي وَأَنَا أَحْسِبُ أَنْ قَدْ صَلَّيْتُمْ . فَقَالَ ‏(‏ إِذَا جِئْتَ إِلَى الصَّلاَةِ فَوَجَدْتَ النَّاسَ فَصَلِّ مَعَهُمْ وَإِنْ كُنْتَ قَدْ صَلَّيْتَ تَكُنْ لَكَ نَافِلَةً وَهَذِهِ مَكْتُوبَةً ‏) .

٥٧٨ - حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ صَالِحٍ، قَالَ قَرَأْتُ عَلَى ابْنِ وَهْبٍ قَالَ أَخْبَرَنِي عَمْرٌو، عَنْ بُكَيْرٍ، أَنَّهُ سَمِعَ عَفِيفَ بْنَ عَمْرِو بْنِ الْمُسَيَّبِ، يَقُولُ حَدَّثَنِي رَجُلٌ، مِنْ بَنِي أَسَدِ بْنِ خُزَيْمَةَ أَنَّهُ سَأَلَ أَبَا أَيُّوبَ الأَنْصَارِيَّ فَقَالَ يُصَلِّي أَحَدُنَا فِي مَنْزِلِهِ الصَّلاَةَ ثُمَّ يَأْتِي الْمَسْجِدَ وَتُقَامُ الصَّلاَةُ فَأُصَلِّي مَعَهُمْ فَأَجِدُ فِي نَفْسِي مِنْ ذَلِكَ شَيْئًا . فَقَالَ أَبُو أَيُّوبَ سَأَلْنَا عَنْ ذَلِكَ النَّبِيَّ صلّى اللّه عليه وسلّم فَقَالَ ‏(‏ ذَلِكَ لَهُ سَهْمُ جَمْعٍ ‏) .

 56. Bir Mescidde İki Defa Cemaat Yapılması

574- Ebû Saîd el-Hudrî'den; rivâyet edilmiştir; Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) tek başına namaz kılan bir adam gördü ve şöyle buyurdu:

" Şu adama onunla beraber namaz kılarak tasaddukta bulunacak (iyilik edecek) kimse yok mu?"

Tırmızî, mevâkît 58; Ahmed b. Hanbel, III, 45; Dârakutnî, Sünen I, 276, Tirmızîdekı rivâyet şeklindedir ve aynı manayadır. Ayrıca Tirmizî'nin rivâyetınde " Bir adam kalktı ve onunla namaz kıldı" Ahmed'ın rivâyetinde " Oradakilerden bir adam kalktı ve onunla beraber namaz kıldı" ziyâdeleri vardır. Şevkânî bu zâtın Hazret-i Ebû Bekr olduğunu söyler.

٥٦ - باب فِي الْجَمْعِ فِي الْمَسْجِدِ مَرَّتَيْنِ

٥٧٤ - حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ، حَدَّثَنَا وُهَيْبٌ، عَنْ سُلَيْمَانَ الأَسْوَدِ، عَنْ أَبِي الْمُتَوَكِّلِ، عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم أَبْصَرَ رَجُلاً يُصَلِّي وَحْدَهُ فَقَالَ ‏(‏ أَلاَ رَجُلٌ يَتَصَدَّقُ عَلَى هَذَا فَيُصَلِّيَ مَعَهُ ‏) .

 55. Namaza Koşarak Gitmek

572- Ebû Hureyre (radıyallahü anh) dedi ki;

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’ı şöyle buyururken işittim:

" Namaz için ikamet edildiğinde ona koşarak gelmeyiniz, sükûnet ve vakarla yürüyerek geliniz, Yetişebildiğinizi (imamla beraber) kılınız, yetişemediğinizi tamamlayınız"

Buhârî, ezan 20, 21; cum'a 18; Müslim, mesâcid 151-153, 155; Tirmizî, salât 127; İbn Mâce, mesâcid 14; Dârimî, salât 59; Ahmed b. Hanbel, II, 237, 239, 270, 387, 452, 460, 472, 529, 533; V, 306.

Ebû Dâvûd buyurdu ki: Zebidî, İbn Ebi Zi’b, İbrahim b. Sa'd, Ma'mer ve Şuayb b. Ebî Hamze, Zühri’den "yetişemediğini tamamlayınız" şeklinde sadece, İbn Uyeyne Zühri’den "kaza ediniz" şeklinde rivâyet etmiştir.

Muhammed b. Amr, Ebû Seleme'den; o da Ebû Hureyre'den ve Ca'fer b. Rebia, el-A'rac tarikiyle Ebû Hureyre'den " tamamlayınız" şeklinde; İbn Mes'ûd Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'dan ve Ebû Katâde ile Enes (radıyallahü anh) da yine Resûlüllah'tan şeklinde rivâyet etmişlerdir.

573- Ebû Hureyre (radıyallahü anh)'den, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur:

" Namaza, sükûnet ve vakarla geliniz, yetiştiğinizi kılınız, geçeni kaza ediniz"

Ahmed b. Hanbel, V, 306. Ayrıca bk. bir önceki hadisin kaynakları.

Ebû Dâvûd, dedi ki: İbn Şirin ve Ebû Rafi' hadisi Ebû Hüreyre'den " kaza etsin" lâfzı ile rivâyet etmişlerdir. Ebû Zer'den şekillerinde ihtilaflı olarak rivâyet edilmiştir.

٥٥ - باب السَّعْىِ إِلَى الصَّلاَةِ

٥٧٢ - حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ صَالِحٍ، حَدَّثَنَا عَنْبَسَةُ، أَخْبَرَنِي يُونُسُ، عَنِ ابْنِ شِهَابٍ، أَخْبَرَنِي سَعِيدُ بْنُ الْمُسَيَّبِ، وَأَبُو سَلَمَةَ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ أَنَّ أَبَا هُرَيْرَةَ، قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم يَقُولُ ‏(‏ إِذَا أُقِيمَتِ الصَّلاَةُ فَلاَ تَأْتُوهَا تَسْعَوْنَ وَأْتُوهَا تَمْشُونَ وَعَلَيْكُمُ السَّكِينَةُ فَمَا أَدْرَكْتُمْ فَصَلُّوا وَمَا فَاتَكُمْ فَأَتِمُّوا ‏) . قَالَ أَبُو دَاوُدَ كَذَا قَالَ الزُّبَيْدِيُّ وَابْنُ أَبِي ذِئْبٍ وَإِبْرَاهِيمُ بْنُ سَعْدٍ وَمَعْمَرٌ وَشُعَيْبُ بْنُ أَبِي حَمْزَةَ عَنِ الزُّهْرِيِّ ‏(‏ وَمَا فَاتَكُمْ فَأَتِمُّوا ‏) . وَقَالَ ابْنُ عُيَيْنَةَ عَنِ الزُّهْرِيِّ وَحْدَهُ ‏(‏ فَاقْضُوا ‏) . وَقَالَ مُحَمَّدُ بْنُ عَمْرٍو عَنْ أَبِي سَلَمَةَ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ وَجَعْفَرُ بْنُ رَبِيعَةَ عَنِ الأَعْرَجِ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ‏(‏ فَأَتِمُّوا ‏) . وَابْنُ مَسْعُودٍ عَنِ النَّبِيِّ صلّى اللّه عليه وسلّم وَأَبُو قَتَادَةَ وَأَنَسٌ عَنِ النَّبِيِّ صلّى اللّه عليه وسلّم كُلُّهُمْ قَالُوا ‏(‏ فَأَتِمُّوا ‏) .

٥٧٣ - حَدَّثَنَا أَبُو الْوَلِيدِ الطَّيَالِسِيُّ، حَدَّثَنَا شُعْبَةُ، عَنْ سَعْدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ، قَالَ سَمِعْتُ أَبَا سَلَمَةَ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، عَنِ النَّبِيِّ صلّى اللّه عليه وسلّم قَالَ ‏(‏ ائْتُوا الصَّلاَةَ وَعَلَيْكُمُ السَّكِينَةُ فَصَلُّوا مَا أَدْرَكْتُمْ وَاقْضُوا مَا سَبَقَكُمْ ‏) . قَالَ أَبُو دَاوُدَ وَكَذَا قَالَ ابْنُ سِيرِينَ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ‏(‏ وَلْيَقْضِ ‏) . وَكَذَا أَبُو رَافِعٍ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ وَأَبُو ذَرٍّ رُوِيَ عَنْهُ ‏(‏ فَأَتِمُّوا وَاقْضُوا ‏) . وَاخْتُلِفَ عَنْهُ .