Hadis Kütüphanesi | مكتبة الحديث

 5. İbnu's-Serh'in Rivâyeti

1707- Önceki hadisin mânâsı aynı senetle (bir de) Mâlik (b. Enes)'den rivâyet edilmiştir (ve bu rivâyette onların) " su tulumu beraberindedir (bu sayede onlar) suya gelirler, ağaçlan otlarlar" (sözünü) ekledi, (fakat önceki hadiste) yitik koyunlar hakkında (geçen) " onu al (çünkü ya senindir, ya din kardeşinindir, yahut da kurdundur" sözünü) rivâyet etmedi.

Yitik mal hakkında da (şunları) rivâyet etti:

" Onu bir sene ilan et, eğer sahibi gelirse (teslim edersin), gelmezse onu nasıl istersen yap" (Fakat önceki hadiste geçen " onu kendin için sarfet" sözünü rivâyet etmedi.)

Ebû Dâvûd buyurdu ki: Bu hadisi es-Sevrî ile Süleyman b. Bilâl ve Hammâd b. Seleme de Rabia’dan aynen Mâlik'in rivâyeti gibi rivâyet ettiler;

" onu al (Çünkü o ya senindir- ya din kardeşinindir, ya da kurdundur) " sözünü rivâyet etmediler.

Buhârî, ilim 28, şirb 12, lukata 28; Müslim, lukata 1; Muvatta, akdıye, 46; İbn Mâce, lukata 1; Ahmed b. Hanbel, II, 180, 203; IV, 118.

٥ - باب

١٧٠٧ - حَدَّثَنَا ابْنُ السَّرْحِ، حَدَّثَنَا ابْنُ وَهْبٍ، أَخْبَرَنِي مَالِكٌ، بِإِسْنَادِهِ وَمَعْنَاهُ زَادَ ‏(‏ سِقَاؤُهَا تَرِدُ الْمَاءَ وَتَأْكُلُ الشَّجَرَ ‏) . وَلَمْ يَقُلْ ‏(‏ خُذْهَا ‏) . فِي ضَالَّةِ الشَّاءِ وَقَالَ فِي اللُّقَطَةِ ‏(‏ عَرِّفْهَا سَنَةً فَإِنْ جَاءَ صَاحِبُهَا وَإِلاَّ فَشَأْنَكَ بِهَا ‏) . وَلَمْ يَذْكُرِ ‏(‏ اسْتَنْفِقْ ‏) . قَالَ أَبُو دَاوُدَ رَوَاهُ الثَّوْرِيُّ وَسُلَيْمَانُ بْنُ بِلاَلٍ وَحَمَّادُ بْنُ سَلَمَةَ عَنْ رَبِيعَةَ مِثْلَهُ لَمْ يَقُولُوا ‏(‏ خُذْهَا ‏) .

 4. Kuteybe b. Saîd'in Rivâyeti-1

1706- Zeyd b. Hâlid el-Cühenî'den (rivâyet edildiğine göre) bir adam Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'a, buluntu malın hükmünü sormuş O (sallallahü aleyhi ve sellem)'da;

" Onu bir sene ilan et! Sonra ağız bağıyla çıkınını iyice tespit et ve harca. Eğer sahibi gelirse, ona verirsin" buyurmuş. Bunun üzerine (adam):

Ey Allah'ın Resulü, ya yitik davar (nasıl bir muameleye tabi tutulacak?) demiş, (Hazret-i Peygamber de:)

" Onu da al, çünkü o ya senindir ya da (bir din) kardeşinindir. Yahut da kurdundur" buyurmuştur.

(Bunun üzerine adam:)

Ey Allah'ın Resulü ya yitik develer (nasıl bir mualeye tabî tutulurlar) demiş. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) de yanakları ya da yüzü kızaracak kadar öfkelenip:

" Sahibi gelinceye kadar onun ayakkabısı da su kırbası da beraberindedir. Onlardan sana ne?" buyurmuştur.

Buhârî, lukata 2-4, 9, 11, Müslim, lukata 1, 2, 5; Tirmizî, ahkâm 35; İbn Mâce, lukata 1; Muvatta, akdiye 46; Ahmed b. Hanbel, 11-180, 186, 203; IV, 115-117.

٤ - باب

١٧٠٦ - حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ، حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ جَعْفَرَ، عَنْ رَبِيعَةَ بْنِ أَبِي عَبْدِ الرَّحْمَنِ، عَنْ يَزِيدَ، مَوْلَى الْمُنْبَعِثِ عَنْ زَيْدِ بْنِ خَالِدٍ الْجُهَنِيِّ، أَنَّ رَجُلاً، سَأَلَ رَسُولَ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم عَنِ اللُّقَطَةِ فَقَالَ ‏(‏ عَرِّفْهَا سَنَةً ثُمَّ اعْرِفْ وِكَاءَهَا وَعِفَاصَهَا ثُمَّ اسْتَنْفِقْ بِهَا فَإِنْ جَاءَ رَبُّهَا فَأَدِّهَا إِلَيْهِ ‏) . فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَضَالَّةُ الْغَنَمِ فَقَالَ ‏(‏ خُذْهَا فَإِنَّمَا هِيَ لَكَ أَوْ لأَخِيكَ أَوْ لِلذِّئْبِ ‏) . قَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَضَالَّةُ الإِبِلِ فَغَضِبَ رَسُولُ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم حَتَّى احْمَرَّتْ وَجْنَتَاهُ - أَوِ احْمَرَّ وَجْهُهُ - وَقَالَ ‏(‏ مَا لَكَ وَلَهَا مَعَهَا حِذَاؤُهَا وَسِقَاؤُهَا حَتَّى يَأْتِيَهَا رَبُّهَا ‏) .

 3. Mûsâ b. İsmail'in Rivâyeti-1

1705- Mûsâ b. İsmail, Hammâd kanalıyla Seleme b. Küheyl’den aynı sened ve manada bir önceki 1701 no'lu hadisi rivâyet etmiştir. (Râvi Seleme buluntu malın) ilânı hakkında (yaptığı bu rivâyette) şöyle dedi:

(Süveyd b. Gaf ele bana buluntu bir malın) " İki yahutta üç yıl" (bekletilmesi gerektiğini) söyledi. Ve Hazret-i peygamber Hazret-i Ubeyy b. Kab'a;

" Bulduğun kesenin (içinde bulunan paraların) sayışım ve (kesenin) ağız bağım tesbit et" buyurdu" (Bu hadisin râvilerinden Hammâd kendi rivâyetinde hadise şunları da) ilâve etti:

" Eğer sahibi gelir de (buluntu kesenin içindeki paraların) miktarını ve (kesenin) ağız bağını bilecek olursa, keseyi ona ver" .

Ebû Dâvûd buyurdu ki: bu " miktarını bilecek olursa" sözünü bu hadîste Hammâd'dan başka rivâyet eden olmadı.

٣ - باب

١٧٠٥ - حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ، حَدَّثَنَا حَمَّادٌ، حَدَّثَنَا سَلَمَةُ بْنُ كُهَيْلٍ، بِإِسْنَادِهِ وَمَعْنَاهُ قَالَ فِي التَّعْرِيفِ قَالَ عَامَيْنِ أَوْ ثَلاَثَةً . وَقَالَ ‏(‏ اعْرِفْ عَدَدَهَا وَوِعَاءَهَا وَوِكَاءَهَا ‏) . زَادَ ‏(‏ فَإِنْ جَاءَ صَاحِبُهَا فَعَرَفَ عَدَدَهَا وَوِكَاءَهَا فَادْفَعْهَا إِلَيْهِ ‏) . قَالَ أَبُو دَاوُدَ لَيْسَ يَقُولُ هَذِهِ الْكَلِمَةَ إِلاَّ حَمَّادٌ فِي هَذَا الْحَدِيثِ يَعْنِي ‏(‏ فَعَرَفَ عَدَدَهَا ‏) .