Hadis Kütüphanesi | مكتبة الحديث

 15. İçinden Karısını Boşamayı Geçiren Kimsenin Durumu

2211- Ebû Hureyre (radıyallahü anh)'dan Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurduğu rivâyet olunmuştur:

" Gerçekten Allah, ümmetimin söylemediği ya da yapmadığı ve (Fakat) kalbinden geçirdiği şey(ler)i bağışlamıştır."

Buharî, eymân 15, talak II; Müslim, iman 201, 202; rü'ya 15; Tirmizî, talak 8, tefsir sure (2) 37; İbn Mâce, talak 14; Ahmed b. Hanbel, I, 255, 393, 425, 474, 481, 491.

١٥ - باب فِي الْوَسْوَسَةِ بِالطَّلاَقِ

٢٢١١ - حَدَّثَنَا مُسْلِمُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ، حَدَّثَنَا هِشَامٌ، عَنْ قَتَادَةَ، عَنْ زُرَارَةَ بْنِ أَوْفَى، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، عَنِ النَّبِيِّ صلّى اللّه عليه وسلّم قَالَ ‏(‏ إِنَّ اللَّهَ تَجَاوَزَ لأُمَّتِي عَمَّا لَمْ تَتَكَلَّمْ بِهِ أَوْ تَعْمَلْ بِهِ وَبِمَا حَدَّثَتْ بِهِ أَنْفُسَهَا ‏) .

 14. Elbette (Sözüyle Yapılan Boşama) Hakkında

2208- Nâfı b. Uceyr b. Abdi Yezid b. Rükâne'den rivâyet olunduğuna göre Rükâne b. Abdi Yezid hanımını " elbette" (sözünü kullanarak kesin bir şekilde) boşadıktan sonra, bunu Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'e bildirmiş ve;

Vallahi bir (talak)dan fazlasına niyyet etmedim, demiş. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) de;

" Sen bir (talak)dan fazlasına niyyet etmediğine dâir Allah’a yemin (mi ediyorsun?)" buyurmuş. Rükâne de " Vallahi bir (talak)dan fazlasına niyyet etmedim" cevabını verince, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) Rükâne'ye karısını geri göndermiş. Bir süre sonra Rükâne onu Ömer (radıyallahü anh) zamanında ikinci (defa) Osman (radıyallahü anh) zamanında da üçüncü (defa) boşadı.

Tirmizî, talak 2; İbn Mâce, talak 19.

Ebû Dâvûd buyurdu ki; Bu hadisin baş tarafı İbrahim’in rivâyeti son tarafı da İbnu's-Serh'in rivâyetidir.

2209- Şu (önceki) hadisi bizzat Rükâne İbn Abdi Yezid de Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'den rivâyet etmiştir.

Beyhakî, es-Sünenü'l-kübrâ, VII, 342.

2210- Abdullah b. Ali b. Yezid b. Rükâne'nin büyük dedesi (Rükâne)'den rivâyet ettiğine göre, Rükâne hanımım kesin bir şekilde boşadıktan sonra Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'a gelmiş. Bunun üzerine (Resûl-i Ekrem de ona);

" (Bu sözünle) Neyi kasdettin" demiş. (O da);

Bir (talak) diye cevap vermiş. (Hazret-i Peygamber de);

" Allah'a yemin olsun mu? demiş. O da;

Allah'a yemin olsun, karşılığını vermiş. (Resûl-i Ekrem de)

" O (talak) senin niyyetine göre" (vaki olur) buyurmuş.

Tirmizî, talak 2; İbn Mâce, talak 19.

Ebû Dâvûd buyurdu ki: Bu hadis (Ebû) Rükâne'nin hanımını üç (talakla) boşadığını ifâde eden

Bk. 2196 no'lu hadis. İbn Cüreyc hadisinden daha sağlamdır. Çünkü (bu hadisi Rükâne'den nakleden) râviler (Rükâne'nin kendi) ev halkındandırlar ve bu olayı başkalarından daha iyi bilirler. İbn Cüreyc ise, bunu Ebû Râfi'in oğullarından biri vasıtasıyla İkrime'den (O’da) İbn Abbâs'tan rivâyet etmiştir.

١٤ - باب فِي الْبَتَّةِ

٢٢٠٨ - حَدَّثَنَا ابْنُ السَّرْحِ، وَإِبْرَاهِيمُ بْنُ خَالِدٍ الْكَلْبِيُّ أَبُو ثَوْرٍ، - فِي آخَرِينَ - قَالُوا حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِدْرِيسَ الشَّافِعِيُّ، حَدَّثَنِي عَمِّي، مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ شَافِعٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ السَّائِبِ، عَنْ نَافِعِ بْنِ عُجَيْرِ بْنِ عَبْدِ يَزِيدَ بْنِ رُكَانَةَ، أَنَّ رُكَانَةَ بْنَ عَبْدِ يَزِيدَ، طَلَّقَ امْرَأَتَهُ سُهَيْمَةَ الْبَتَّةَ فَأَخْبَرَ النَّبِيَّ صلّى اللّه عليه وسلّم بِذَلِكَ وَقَالَ وَاللَّهِ مَا أَرَدْتُ إِلاَّ وَاحِدَةً . فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم ‏(‏ وَاللَّهِ مَا أَرَدْتَ إِلاَّ وَاحِدَةً ‏) . فَقَالَ رُكَانَةُ وَاللَّهِ مَا أَرَدْتُ إِلاَّ وَاحِدَةً . فَرَدَّهَا إِلَيْهِ رَسُولُ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم فَطَلَّقَهَا الثَّانِيَةَ فِي زَمَانِ عُمَرَ وَالثَّالِثَةَ فِي زَمَانِ عُثْمَانَ . قَالَ أَبُو دَاوُدَ أَوَّلُهُ لَفْظُ إِبْرَاهِيمَ وَآخِرُهُ لَفْظُ ابْنِ السَّرْحِ .

٢٢٠٩ - حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يُونُسَ النَّسَائِيُّ، أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ الزُّبَيْرِ، حَدَّثَهُمْ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِدْرِيسَ، حَدَّثَنِي عَمِّي، مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ عَنِ ابْنِ السَّائِبِ، عَنْ نَافِعِ بْنِ عُجَيْرٍ، عَنْ رُكَانَةَ بْنِ عَبْدِ يَزِيدَ، عَنِ النَّبِيِّ صلّى اللّه عليه وسلّم بِهَذَا الْحَدِيثِ .

٢٢١٠ - حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ دَاوُدَ الْعَتَكِيُّ، حَدَّثَنَا جَرِيرُ بْنُ حَازِمٍ، عَنِ الزُّبَيْرِ بْنِ سَعِيدٍ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ يَزِيدَ بْنِ رُكَانَةَ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ جَدِّهِ، أَنَّهُ طَلَّقَ امْرَأَتَهُ الْبَتَّةَ فَأَتَى رَسُولَ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم فَقَالَ ‏(‏ مَا أَرَدْتَ ‏) . قَالَ وَاحِدَةً . قَالَ ‏(‏ آللَّهِ ‏) . قَالَ آللَّهِ . قَالَ ‏(‏ هُوَ عَلَى مَا أَرَدْتَ ‏) . قَالَ أَبُو دَاوُدَ وَهَذَا أَصَحُّ مِنْ حَدِيثِ ابْنِ جُرَيْجٍ أَنَّ رُكَانَةَ طَلَّقَ امْرَأَتَهُ ثَلاَثًا لأَنَّهُمْ أَهْلُ بَيْتِهِ وَهُمْ أَعْلَمُ بِهِ وَحَدِيثُ ابْنِ جُرَيْجٍ رَوَاهُ عَنْ بَعْضِ بَنِي أَبِي رَافِعٍ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ .

 13. (Kişinin Karısına) " Senin İşin Kendi Elindedir" Demesinin Hükmü

2206- Hammâd b. Zeyd'den nakledilmiştir ki:

" Ben Eyyüb'e: Sen el-Hasan'in " işin elindedir" (sözü) hakkındaki görüşüyle fetva veren bir kimse gördün mü? diye sordum.

Hayır (görmedim), fakat Katâde bize İbn Semûre'nin azatlı kölesi Kesir Ebû Seleme ve Ebû Hureyre senediyle Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'den (el-Hasen'in) görüşüne benzeyen bir söz rivâyet etti. (Daha sonra) Eyyûb şöyle dedi;

(Fakat ben bu rivâyeti işittikten sonra) Kesir bizim yanımıza geldi (ben de) kendisine (Katâde'nin bu rivâyetini duyup duymadığını) sordum:

Ben kesinlikle bunu rivâyet etmedim diye cevap verdi. Bunun üzerine durumu Katâde'ye anlattım, o da,

Evet (o bunu bana rivâyet etmişti) fakat unutmuş dedi.

Tirmizî, talak 3; Nesaî, talak II, Beyhakî, es-Sünenü’l-kübra, VII, 349.

2207- el-Hasen (el-Basrî)'den;

" işin kendi elindedir" sözü hakkında demiştir ki:

" (Bu sözle), üç (talak vâki olur)."

Sadece Ebû Dâvud rivâyet etmiştir.

١٣ - باب فِي أَمْرُكِ بِيَدِكِ

٢٢٠٦ - حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ، حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ حَرْبٍ، عَنْ حَمَّادِ بْنِ زَيْدٍ، قَالَ قُلْتُ لأَيُّوبَ هَلْ تَعْلَمُ أَحَدًا قَالَ بِقَوْلِ الْحَسَنِ فِي أَمْرُكِ بِيَدِكِ . قَالَ لاَ إِلاَّ شَىْءٌ حَدَّثَنَاهُ قَتَادَةُ عَنْ كَثِيرٍ مَوْلَى ابْنِ سَمُرَةَ عَنْ أَبِي سَلَمَةَ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِيِّ صلّى اللّه عليه وسلّم بِنَحْوِهِ قَالَ أَيُّوبُ فَقَدِمَ عَلَيْنَا كَثِيرٌ فَسَأَلْتُهُ فَقَالَ مَا حَدَّثْتُ بِهَذَا قَطُّ فَذَكَرْتُهُ لِقَتَادَةَ فَقَالَ بَلَى وَلَكِنَّهُ نَسِيَ .

٢٢٠٧ - حَدَّثَنَا مُسْلِمُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ، حَدَّثَنَا هِشَامٌ، عَنْ قَتَادَةَ، عَنِ الْحَسَنِ، فِي أَمْرُكِ بِيَدِكِ . قَالَ ثَلاَثٌ .