Hadis Kütüphanesi | مكتبة الحديث

 50- Allah Yolculukta Orucu ve Namazın Yarısını Kaldırmıştır

2279- Amr b. Ümeyye ed Damri (radıyallahü anh)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Bir yolculuk dönüşünde Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in yanına geldim. Ey Ebu Ümeyye biraz bekle de yemek yiyelim dedi. Ben oruçluyum dedim. Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) gel yaklaş yolculuk hakkında bilgi vereyim dedi ve şöyle buyurdu:

(Allah yolcudan oruç yükünü kaldırdı, namazı da yarıya indirdi.) (Dârimi, Savm: 17)

2280- Amr b. Ümeyye ed Damrî (radıyallahü anh) babasından aktararak şöyle diyor: Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in yanına geldim, Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bana dedi ki:

(Biraz bekle de yemek yiyelim.) Ben de:

(Oruçluyum) dedim. Yine buyurdular ki:

(Gel yolculuk hakkında sana bilgi vereyim) dedi ve şöyle buyurdu:

(Allah yolcudan orucu kaldırdı, namazı da yarıya indirdi.) (Dârimi, Savm: 17)

2281- Yine Amr b. Ümeyye ed Damrî (radıyallahü anh)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Bir sefer dönüşü Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in yanına gelmiştim, selâm verdim, gitmek için çıkarken buyurdular ki:

(Biraz bekle birlikte yemek yiyelim.) Ben de:

(Ey Allah’ın Peygamberi, ben oruçluyum) dedim. Yine buyurdular ki:

(Gel yolculuk hakkında sana bilgi vereyim; Allah yolcudan orucu kaldırdı, namazı da yarıya indirdi.) (Dârimi, Savm: 17)

2282-

2283- Ebu Umeyye ed Damrî (radıyallahü anh)’nin anlattığına göre, bir yolculuk dönüşünde Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in yanına gelmişti. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’de:

(Ey Ümeyye biraz bekle de yemek yiyelim) demişti. Ben de:

(Oruçluyum) dedim. Yine buyurdu ki:

(Yaklaş ta sana yolculuk hükümlerinden haber vereyim: Allah yolcudan oruç yükünü kaldırdı. Namazı da yarıya indirdi) buyurdu. (Dârimi, Savm: 17)

٥٠ - باب ذِكْرِ وَضْعِ الصِّيَامِ عَنِ الْمُسَافِرِ، وَالاِخْتِلاَفِ، عَلَى الأَوْزَاعِيِّ فِي خَبَرِ عَمْرِو بْنِ أُمَيَّةَ فِيهِ

٢٢٧٩ - أَخْبَرَنِي عَبْدَةُ بْنُ عَبْدِ الرَّحِيمِ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ شُعَيْبٍ، قَالَ حَدَّثَنَا الأَوْزَاعِيُّ، عَنْ يَحْيَى، عَنْ أَبِي سَلَمَةَ، قَالَ أَخْبَرَنِي عَمْرُو بْنُ أُمَيَّةَ الضَّمْرِيُّ، قَالَ قَدِمْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم مِنْ سَفَرٍ فَقَالَ ‏(‏ انْتَظِرِ الْغَدَاءَ يَا أَبَا أُمَيَّةَ ‏)‏ ‏.‏ فَقُلْتُ إِنِّي صَائِمٌ ‏.‏ فَقَالَ ‏(‏ تَعَالَ ادْنُ مِنِّي حَتَّى أُخْبِرَكَ عَنِ الْمُسَافِرِ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ وَضَعَ عَنْهُ الصِّيَامَ وَنِصْفَ الصَّلاَةِ ‏)‏ ‏.‏

٢٢٨٠ - أَخْبَرَنِي عَمْرُو بْنُ عُثْمَانَ، قَالَ حَدَّثَنَا الْوَلِيدُ، عَنِ الأَوْزَاعِيِّ، قَالَ حَدَّثَنِي يَحْيَى بْنُ أَبِي كَثِيرٍ، قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو قِلاَبَةَ، قَالَ حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ عَمْرِو بْنِ أُمَيَّةَ الضَّمْرِيُّ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ قَدِمْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم فَقَالَ لِي رَسُولُ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم ‏(‏ أَلاَ تَنْتَظِرُ الْغَدَاءَ يَا أَبَا أُمَيَّةَ ‏)‏ ‏.‏ قُلْتُ إِنِّي صَائِمٌ ‏.‏ فَقَالَ ‏(‏ تَعَالَ أُخْبِرْكَ عَنِ الْمُسَافِرِ إِنَّ اللَّهَ وَضَعَ عَنْهُ الصِّيَامَ وَنِصْفَ الصَّلاَةِ ‏)‏ ‏.‏

٢٢٨١ - أَخْبَرَنَا إِسْحَاقُ بْنُ مَنْصُورٍ، قَالَ أَنْبَأَنَا أَبُو الْمُغِيرَةِ، قَالَ حَدَّثَنَا الأَوْزَاعِيُّ، عَنْ يَحْيَى، عَنْ أَبِي قِلاَبَةَ، عَنْ أَبِي الْمُهَاجِرِ، عَنْ أَبِي أُمَيَّةَ الضَّمْرِيِّ، قَالَ قَدِمْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم مِنْ سَفَرٍ فَسَلَّمْتُ عَلَيْهِ فَلَمَّا ذَهَبْتُ لأَخْرُجَ قَالَ ‏(‏ انْتَظِرِ الْغَدَاءَ يَا أَبَا أُمَيَّةَ ‏)‏ ‏.‏ قُلْتُ إِنِّي صَائِمٌ يَا نَبِيَّ اللَّهِ ‏.‏ قَالَ ‏(‏ تَعَالَ أُخْبِرْكَ عَنِ الْمُسَافِرِ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى وَضَعَ عَنْهُ الصِّيَامَ وَنِصْفَ الصَّلاَةِ ‏)‏ ‏.‏

٢٢٨٢ - أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ سُلَيْمَانَ، قَالَ حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ مَرْوَانَ، قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ حَرْبٍ، عَنِ الأَوْزَاعِيِّ، قَالَ أَخْبَرَنِي يَحْيَى، قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو قِلاَبَةَ، قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو الْمُهَاجِرِ، قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو أُمَيَّةَ يَعْنِي الضَّمْرِيَّ، أَنَّهُ قَدِمَ عَلَى النَّبِيِّ صلّى اللّه عليه وسلّم فَذَكَرَ نَحْوَهُ ‏.‏

٢٢٨٣ - أَخْبَرَنِي شُعَيْبُ بْنُ شُعَيْبِ بْنِ إِسْحَاقَ، قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَهَّابِ، قَالَ حَدَّثَنَا شُعَيْبٌ، قَالَ حَدَّثَنِي الأَوْزَاعِيُّ، قَالَ حَدَّثَنِي يَحْيَى، قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو قِلاَبَةَ الْجَرْمِيُّ، أَنَّ أَبَا أُمَيَّةَ الضَّمْرِيَّ، حَدَّثَهُمْ أَنَّهُ، قَدِمَ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم مِنْ سَفَرٍ فَقَالَ ‏(‏ انْتَظِرِ الْغَدَاءَ يَا أَبَا أُمَيَّةَ ‏)‏ ‏.‏ قُلْتُ إِنِّي صَائِمٌ ‏.‏ قَالَ ‏(‏ ادْنُ أُخْبِرْكَ عَنِ الْمُسَافِرِ إِنَّ اللَّهَ وَضَعَ عَنْهُ الصِّيَامَ وَنِصْفَ الصَّلاَةِ ‏)‏ ‏.‏

 49- Yolculukta Oruç Tutmak Allah’a İsyan Etmek Midir?

2274- Câbir (radıyallahü anh)’den rivâyete göre, Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem), yolculuk süresince (oruç tuttuğu için) gölgelendirilen bir adam gördü de:

(Yolculukta oruç tutmak iyi Müslüman olmak demek değildir) buyurdu. (İbn Mâce, Sıyam: 11; Dârimi, Sıyam: 16)

2275- Câbir (radıyallahü anh)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem), fetih yılı Ramazan ayında Mekke’ye doğru yola çıktı. Kendisi de ashabı da oruçlu idiler. Kura’ül Gamim denilen yere geldiklerinde, Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’e, oruç sebebiyle ashabının zahmet çektikleri haberi ulaştı. İkindiden sonra bir bardak su istedi ve içti. Müslümanlar, Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’e bakıyorlardı, bazıları oruçlarını bozdu bazısı ise oruca devam ettiler. Bir kısım kimselerin oruçlu olduklarını duyunca:

(Onlar asi oldular) buyurdu. (Müslim, Sıyam: 5; Tirmizî, Savm: 18)

2276- Ebu Hüreyre (radıyallahü anh) rivâyete göre, şöyle demiştir: Merrüz Zahran denilen yerde Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’e yemek getirildi. Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem), Ebu Bekir ve Ömer’e:

(Gelin ve yiyin) buyurdu. O ikisi de:

(Biz oruçluyuz) dediler. Bunun üzerine Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

(Arkadaşlarınızın yüküne yardım edin ve onlara yardımcı olun) buyurdu. (Sadece Nesâi rivâyet etmiştir.)

2277-

2278-

٤٩ - باب ذِكْرِ اسْمِ الرَّجُلِ

٢٢٧٤ - أَخْبَرَنَا عَمْرُو بْنُ عَلِيٍّ، قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ، وَخَالِدُ بْنُ الْحَارِثِ، عَنْ شُعْبَةَ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرِو بْنِ حَسَنٍ، عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم رَأَى رَجُلاً قَدْ ظُلِّلَ عَلَيْهِ فِي السَّفَرِ فَقَالَ ‏(‏ لَيْسَ مِنَ الْبِرِّ الصِّيَامُ فِي السَّفَرِ ‏)‏ ‏.‏

٢٢٧٥ - أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الْحَكَمِ، عَنْ شُعَيْبٍ، قَالَ أَنْبَأَنَا اللَّيْثُ، عَنِ ابْنِ الْهَادِ، عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ جَابِرٍ، قَالَ خَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم إِلَى مَكَّةَ عَامَ الْفَتْحِ فِي رَمَضَانَ فَصَامَ حَتَّى بَلَغَ كُرَاعَ الْغَمِيمِ فَصَامَ النَّاسُ فَبَلَغَهُ أَنَّ النَّاسَ قَدْ شَقَّ عَلَيْهِمُ الصِّيَامُ فَدَعَا بِقَدَحٍ مِنَ الْمَاءِ بَعْدَ الْعَصْرِ فَشَرِبَ وَالنَّاسُ يَنْظُرُونَ فَأَفْطَرَ بَعْضُ النَّاسِ وَصَامَ بَعْضٌ فَبَلَغَهُ أَنَّ نَاسًا صَامُوا فَقَالَ ‏(‏ أُولَئِكَ الْعُصَاةُ ‏)‏ ‏.‏

٢٢٧٦ - أَخْبَرَنَا هَارُونُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ، وَعَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سَلاَّمٍ، قَالاَ حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ، عَنْ سُفْيَانَ، عَنِ الأَوْزَاعِيِّ، عَنْ يَحْيَى، عَنْ أَبِي سَلَمَةَ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، قَالَ أُتِيَ النَّبِيُّ صلّى اللّه عليه وسلّم بِطَعَامٍ بِمَرِّ الظَّهْرَانِ فَقَالَ لأَبِي بَكْرٍ وَعُمَرَ ‏(‏ أَدْنِيَا فَكُلاَ ‏)‏ ‏.‏ فَقَالاَ إِنَّا صَائِمَانِ ‏.‏ فَقَالَ ‏(‏ ارْحَلُوا لِصَاحِبَيْكُمُ اعْمَلُوا لِصَاحِبَيْكُمْ ‏)‏ ‏.‏

٢٢٧٧ - أَخْبَرَنَا عِمْرَانُ بْنُ يَزِيدَ، قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ شُعَيْبٍ، قَالَ أَخْبَرَنِي الأَوْزَاعِيُّ، عَنْ يَحْيَى، أَنَّهُ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِي سَلَمَةَ، قَالَ بَيْنَمَا رَسُولُ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم يَتَغَدَّى بِمَرِّ الظَّهْرَانِ وَمَعَهُ أَبُو بَكْرٍ وَعُمَرُ فَقَالَ ‏(‏ الْغَدَاءَ ‏)‏ ‏.‏ مُرْسَلٌ ‏.‏

٢٢٧٨ - أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى، قَالَ حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ عُمَرَ، قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيٌّ، عَنْ يَحْيَى، عَنْ أَبِي سَلَمَةَ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم وَأَبَا بَكْرٍ وَعُمَرَ كَانُوا بِمَرِّ الظَّهْرَانِ مُرْسَلٌ ‏.‏

 48- Yolculukta Ruhsat Tercih Edilip Oruç Tutulmamalı?

2272- Câbir b. Abdullah’tan rivâyete göre, Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu:

(Yolculukta oruç tutmak iyi Müslüman olmak demek değildir. Allah’ın sizin için tanıdığı kolaylık ruhsatını kabul edin ve yolculukta oruç tutmayın.) (İbn Mâce, Sıyam: 11; Dârimi, Sıyam: 16)

2273- Câbir (radıyallahü anh)’den rivâyete göre, Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu:

(Yolculukta oruç tutmak iyi Müslüman olmak demek değildir.) (İbn Mâce, Sıyam: 11; Dârimi, Sıyam: 16)

٤٨ - باب ذِكْرِ الاِخْتِلاَفِ عَلَى عَلِيِّ بْنِ الْمُبَارَكِ

٢٢٧٢ - أَخْبَرَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ، قَالَ أَنْبَأَنَا وَكِيعٌ، قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ الْمُبَارَكِ، عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِي كَثِيرٍ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ ثَوْبَانَ، عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ، رضى اللّه عنهما عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم قَالَ ‏(‏ لَيْسَ مِنَ الْبِرِّ الصِّيَامُ فِي السَّفَرِ عَلَيْكُمْ بِرُخْصَةِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ فَاقْبَلُوهَا ‏)‏ ‏.‏

٢٢٧٣ - أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى، عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عُمَرَ، قَالَ أَنْبَأَنَا عَلِيُّ بْنُ الْمُبَارَكِ، عَنْ يَحْيَى، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ، عَنْ رَجُلٍ، عَنْ جَابِرٍ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم قَالَ ‏(‏ لَيْسَ مِنَ الْبِرِّ الصِّيَامُ فِي السَّفَرِ ‏)‏ ‏.‏