Hadis Kütüphanesi | مكتبة الحديث

 100- Verilen Sadaka Geri Satın Alınabilir Mi?

2627- Zeyd b. Eslem (radıyallahü anh), babasından naklederek şöyle diyor: Ömer’den işittim şöyle diyordu:

(Allah yolunda kullanılması için bir kısrak tasadduk etmiştim, adam atı kullanamamıştı. Ben de onu ondan para ile satın almak istedim ve ucuzca satacağını da tahmin etmiştim. Durumu Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’e sordum. O da şöyle buyurdu:

(Onu satın alma! Ona onu para ile satmış olsaydın belki olurdu. Fakat şimdi olmaz. Çünkü verdiği sadakasından dönen kustuğunu yiyen köpek gibidir.) (Tirmizî, Zekat: 32; Ebû Dâvûd, Zekat: 9)

2628- Ömer (radıyallahü anh)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Allah yolunda kullanılması için bir at tasadduk etmiştim. Onun satıldığını gördüm, onu satın almak istedim. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) bana:

(Sadakandan dönme) buyurdu. (Tirmizî, Zekat: 32; Ebû Dâvûd, Zekat: 9)

2629- Abdullah b. Ömer (radıyallahü anh)’den rivâyete göre, şöyle anlatmıştır: Ömer, Allah yolunda kullanılması için bir at tasadduk etmişti. Sonradan onun satışa çıkarıldığını gördü, onu satın almak istedi ve Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’e gelip bu konuda ne yapması gerektiğini sordu. Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’de (Sadakana geri dönme) buyurdu. (Tirmizî, Zekat: 32; Ebû Dâvûd, Zekat: 9)

2630- Said b. Müseyyeb (radıyallahü anh)’den rivâyete göre, Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

(Attab b. Esid’e yaş hurmanın zekatının kuru hurmadan verildiği gibi yaş üzümün miktarını da tayin edip zekatının kuru üzümden verilebileceğini emretti.) (Tirmizî, Zekat: 17; Ebû Dâvûd, Zekat: 13)

١٠٠ - باب شِرَاءِ الصَّدَقَةِ

٢٦٢٧ - أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ سَلَمَةَ، وَالْحَارِثُ بْنُ مِسْكِينٍ، قِرَاءَةً عَلَيْهِ وَأَنَا أَسْمَعُ، عَنِ ابْنِ الْقَاسِمِ، قَالَ حَدَّثَنَا مَالِكٌ، عَنْ زَيْدِ بْنِ أَسْلَمَ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ سَمِعْتُ عُمَرَ، يَقُولُ حَمَلْتُ عَلَى فَرَسٍ فِي سَبِيلِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ فَأَضَاعَهُ الَّذِي كَانَ عِنْدَهُ وَأَرَدْتُ أَنْ أَبْتَاعَهُ مِنْهُ وَظَنَنْتُ أَنَّهُ بَائِعُهُ بِرُخْصٍ فَسَأَلْتُ عَنْ ذَلِكَ رَسُولَ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم فَقَالَ ‏(‏ لاَ تَشْتَرِهِ وَإِنْ أَعْطَاكَهُ بِدِرْهَمٍ فَإِنَّ الْعَائِدَ فِي صَدَقَتِهِ كَالْكَلْبِ يَعُودُ فِي قَيْئِهِ ‏)‏ ‏.‏

٢٦٢٨ - أَخْبَرَنَا هَارُونُ بْنُ إِسْحَاقَ، قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ، عَنْ مَعْمَرٍ، عَنِ الزُّهْرِيِّ، عَنْ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ عُمَرَ، أَنَّهُ حَمَلَ عَلَى فَرَسٍ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَرَآهَا تُبَاعُ فَأَرَادَ شِرَاءَهَا فَقَالَ لَهُ النَّبِيُّ صلّى اللّه عليه وسلّم ‏(‏ لاَ تَعْرِضْ فِي صَدَقَتِكَ ‏)‏ ‏.‏

٢٦٢٩ - أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُبَارَكِ، قَالَ أَنْبَأَنَا حُجَيْنٌ، قَالَ حَدَّثَنَا اللَّيْثُ، عَنْ عُقَيْلٍ، عَنِ ابْنِ شِهَابٍ، عَنْ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ، أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عُمَرَ، كَانَ يُحَدِّثُ أَنَّ عُمَرَ، تَصَدَّقَ بِفَرَسٍ فِي سَبِيلِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ فَوَجَدَهَا تُبَاعُ بَعْدَ ذَلِكَ فَأَرَادَ أَنْ يَشْتَرِيَهُ ثُمَّ أَتَى رَسُولَ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم فَاسْتَأْمَرَهُ فِي ذَلِكَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم ‏(‏ لاَ تَعُدْ فِي صَدَقَتِكَ ‏)‏ ‏.‏

٢٦٣٠ - أَخْبَرَنَا عَمْرُو بْنُ عَلِيٍّ، قَالَ حَدَّثَنَا بِشْرٌ، وَيَزِيدُ، قَالاَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ إِسْحَاقَ، عَنِ الزُّهْرِيِّ، عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم أَمَرَ عَتَّابَ بْنَ أَسِيدٍ أَنْ يَخْرِصَ الْعِنَبَ فَتُؤَدَّى زَكَاتُهُ زَبِيبًا كَمَا تُؤَدَّى زَكَاةُ النَّخْلِ تَمْرًا ‏.‏

 99- Zekat El Değiştirirse Zekat Özelliği Kalmaz

2626- Esved (radıyallahü anh) Âişe’den naklediyor. Âişe Berire’yi satın alıp azâd etmek istedi. Berire’nin sahipleri velâ hakkının kendilerine ait olmasını istediler. Âişe durumu Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’e anlattı. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) efendimiz de:

(Onu satın al ve azâd et çünkü velâ hakkı (akrabalık bağı) azâd edene aittir) buyurdu. Böylece Berire satın alınınca serbest bırakıldı. Bu olaydan sonra Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’e bir miktar et getirildi ve bu Berire’ye sadaka (zekat) olarak verilen ettendir denilince, Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

(Bu et ona sadakadır fakat bize Berire’nin hediyesidir. Onun kocası da zaten hürdü) buyurdu. (Tirmizî, Zekat: 25; Müslim, Zekat: 50)

٩٩ - باب إِذَا تَحَوَّلَتِ الصَّدَقَةُ

٢٦٢٦ - أَخْبَرَنَا عَمْرُو بْنُ يَزِيدَ، قَالَ حَدَّثَنَا بَهْزُ بْنُ أَسَدٍ، قَالَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ، قَالَ حَدَّثَنَا الْحَكَمُ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ، عَنِ الأَسْوَدِ، عَنْ عَائِشَةَ، أَنَّهَا أَرَادَتْ أَنْ تَشْتَرِيَ، بَرِيرَةَ فَتَعْتِقَهَا وَأَنَّهُمُ اشْتَرَطُوا وَلاَءَهَا فَذَكَرَتْ ذَلِكَ لِرَسُولِ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم فَقَالَ ‏(‏ اشْتَرِيهَا وَاعْتِقِيهَا فَإِنَّ الْوَلاَءَ لِمَنْ أَعْتَقَ ‏)‏ ‏.‏ وَخُيِّرَتْ حِينَ أُعْتِقَتْ وَأُتِيَ رَسُولُ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم بِلَحْمٍ فَقِيلَ هَذَا مِمَّا تُصُدِّقَ بِهِ عَلَى بَرِيرَةَ ‏.‏ فَقَالَ ‏(‏ هُوَ لَهَا صَدَقَةٌ وَلَنَا هَدِيَّةٌ ‏)‏ ‏.‏ وَكَانَ زَوْجُهَا حُرًّا ‏.‏

 98- Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'e Sadaka ve Zekat Helal Değildir

2625- Behz b. Hakim (radıyallahü anh), babasından ve dedesinden aktararak şöyle diyor: Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’e bir şey getirildiğinde:

(Bu hediye mi? yoksa zekat mı?) diye sorardı. Zekat denirse yemezdi hediye denirse elini uzatırdı. (Tirmizî, Zekat: 25; Müslim, Zekat: 50),

٩٨ - باب الصَّدَقَةِ لاَ تَحِلُّ لِلنَّبِيِّ صلّى اللّه عليه وسلّم

٢٦٢٥ - أَخْبَرَنَا زِيَادُ بْنُ أَيُّوبَ، قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَاحِدِ بْنُ وَاصِلٍ، قَالَ حَدَّثَنَا بَهْزُ بْنُ حَكِيمٍ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ جَدِّهِ، قَالَ كَانَ النَّبِيُّ صلّى اللّه عليه وسلّم إِذَا أُتِيَ بِشَىْءٍ سَأَلَ عَنْهُ ‏(‏ أَهَدِيَّةٌ أَمْ صَدَقَةٌ ‏)‏ ‏.‏ فَإِنْ قِيلَ صَدَقَةٌ لَمْ يَأْكُلْ وَإِنْ قِيلَ هَدِيَّةٌ بَسَطَ يَدَهُ ‏.‏