Hadis Kütüphanesi | مكتبة الحديث

 83- Ehli Kitaptan Alışveriş Yapmak Caiz Midir?

4667- Âişe (radıyallahü anha)’dan rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bir Yahudi’den veresiye yiyecek bir şeyler almıştı ve zırhını rehin olarak bırakmıştı. (Buhârî, Büyü’: 14; Müslim, Müsakat: 24)

4668- İbn Abbâs (radıyallahü anh)’tan rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) vefat ettiğinde zırhı; otuz ölçek arpa karşılığında bir Yahudi yanında rehin olarak bulunuyordu. (Buhârî, Büyü’: 14; Müslim, Müsakat: 24)

٨٣ - باب مُبَايَعَةِ أَهْلِ الْكِتَابِ

٤٦٦٧ - أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ حَرْبٍ، قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ، عَنِ الأَعْمَشِ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ، عَنِ الأَسْوَدِ، عَنْ عَائِشَةَ، قَالَتِ اشْتَرَى رَسُولُ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم مِنْ يَهُودِيٍّ طَعَامًا بِنَسِيئَةٍ وَأَعْطَاهُ دِرْعًا لَهُ رَهْنًا ‏.‏

٤٦٦٨ - أَخْبَرَنَا يُوسُفُ بْنُ حَمَّادٍ، قَالَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ حَبِيبٍ، عَنْ هِشَامٍ، عَنْ عِكْرِمَةَ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ، قَالَ تُوُفِّيَ رَسُولُ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم وَدِرْعُهُ مَرْهُونَةٌ عِنْدَ يَهُودِيٍّ بِثَلاَثِينَ صَاعًا مِنْ شَعِيرٍ لأَهْلِهِ ‏.‏

 82- Alıcı ve Satıcı Arasında Fiyat Konusunda İhtilaf

4665- Abdullah (radıyallahü anh)’tan rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’den işittim şöyle diyordu:

(Alıcı ve satıcı ihtilaf ederlerde aralarında bir delil ve şahit de olmaz ise, hüküm mal sahibinin söylediğine göredir. Alıcı dilerse o şartlarda alır dilerse vazgeçer almaz.) (Ebû Dâvûd, Büyü’: 74; İbn Mâce, Ticarat: 19)

4666- Abdülmelik b. Ubeyd (radıyallahü anh) anlatıyor: Abdullah b. Mes’ud’un oğlu Ebu Ubeyd’in yanında idik. O arada aralarında anlaşmazlık bulunan iki kişi geldi biri:

(Senden şunu şu fiyata satın aldım) dedi. Diğeri de:

(Şu fiyata sattım) dedi. Bunun üzerine Ebu Ubeyde: İbn Mesud’a böyle bir dava getirilmişti ve o da şöyle demişti: Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in yanında idim böyle bir dava için gelmişlerdi, (Rasûlüllah sallallahü aleyhi ve sellem) satıcıya yemin teklif ettikten sonra alıcıyı da alıp almamakta serbest bıraktı, o da dilerse terk eder.) (Ebû Dâvûd, Büyü’: 74; İbn Mâce, Ticarat: 19)

٨٢ - باب اخْتِلاَفِ الْمُتَبَايِعَيْنِ فِي الثَّمَنِ

٤٦٦٥ - أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِدْرِيسَ، قَالَ حَدَّثَنَا عُمَرُ بْنُ حَفْصِ بْنِ غِيَاثٍ، قَالَ حَدَّثَنَا أَبِي، عَنْ أَبِي عُمَيْسٍ، قَالَ حَدَّثَنِي عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ الأَشْعَثِ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ جَدِّهِ، قَالَ عَبْدُ اللَّهِ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم يَقُولُ ‏(‏ إِذَا اخْتَلَفَ الْبَيِّعَانِ وَلَيْسَ بَيْنَهُمَا بَيِّنَةٌ فَهُوَ مَا يَقُولُ رَبُّ السِّلْعَةِ أَوْ يَتْرُكَا ‏)‏ ‏.‏

٤٦٦٦ - أَخْبَرَنِي إِبْرَاهِيمُ بْنُ الْحَسَنِ، وَيُوسُفُ بْنُ سَعِيدٍ، وَعَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ خَالِدٍ، - وَاللَّفْظُ لإِبْرَاهِيمَ - قَالُوا حَدَّثَنَا حَجَّاجٌ، قَالَ قَالَ ابْنُ جُرَيْجٍ أَخْبَرَنِي إِسْمَاعِيلُ بْنُ أُمَيَّةَ، عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ عُبَيْدٍ، قَالَ حَضَرْنَا أَبَا عُبَيْدَةَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ أَتَاهُ رَجُلاَنِ تَبَايَعَا سِلْعَةً فَقَالَ أَحَدُهُمَا أَخَذْتُهَا بِكَذَا وَبِكَذَا ‏.‏ وَقَالَ هَذَا بِعْتُهَا بِكَذَا وَكَذَا ‏.‏ فَقَالَ أَبُو عُبَيْدَةَ أُتِيَ ابْنُ مَسْعُودٍ فِي مِثْلِ هَذَا فَقَالَ حَضَرْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم أُتِيَ بِمِثْلِ هَذَا فَأَمَرَ الْبَائِعَ أَنْ يَسْتَحْلِفَ ثُمَّ يَخْتَارَ الْمُبْتَاعُ فَإِنْ شَاءَ أَخَذَ وَإِنْ شَاءَ تَرَكَ ‏.‏

 81- Alışverişte Şahitlik Kolaylaştırılmalı

4664- Umara b. Huzeyme (radıyallahü anh) sahabeden amcasından naklederek: Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in bir bedeviden bir at aldığını söyledi. Bedevi sattığı atın parasını almak için peşinden gidiyordu. Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) hızlıca gidiyordu bedevi ise geriden takip ediyordu. Bazı kimseler ata müşteri oldular. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in onu satın aldığını bilmiyorlardı. Hatta bazısı daha fazla para verdi. Bunun üzerine Bedevî, Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’e seslenerek şöyle dedi:

(Atı alacaksan al değilse onu başkasına satacağım.) Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem), onun bu sözünü duyunca şöyle dedi:

(Onu senden satın almadım mı?) Bedevî:

(Hayır vallahi onu sana satmadım) dedi. Bunun üzerine Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem):

(Onu senden satın aldım) dedi. Bunun üzerine halk toplandı, bir Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’e bir de bedeviye baktılar ikisi de iddialarından dönmüyorlardı. Bedevî:

(Bu atı Sana sattığıma dair şahidin varsa getir) dedi. Orada bulunan Huzeyme b. Sabit:

(Onu sattığına dair ben şahidim) dedi. Bunun üzerine Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem), Huzeyme’ye dönerek şöyle buyurdu:

(Nasıl şahitlik edersin?) Huzeyme:

(Ey Allah'ın Rasûlü! Seni tasdik ettiğimden dolayı) dedi. Bundan sonra Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem), Huzeyme’nin şahitliğini iki kişi yerine kabul etti. (Tirmizî, Ahkam: 31; Ebû Dâvûd, Akdıye: 20)

٨١ - باب التَّسْهِيلِ فِي تَرْكِ الإِشْهَادِ عَلَى الْبَيْعِ

٤٦٦٤ - أَخْبَرَنَا الْهَيْثَمُ بْنُ مَرْوَانَ بْنِ الْهَيْثَمِ بْنِ عِمْرَانَ، قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَكَّارٍ، قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى، - وَهُوَ ابْنُ حَمْزَةَ - عَنِ الزُّبَيْدِيِّ، أَنَّ الزُّهْرِيَّ، أَخْبَرَهُ عَنْ عُمَارَةَ بْنِ خُزَيْمَةَ، أَنَّ عَمَّهُ، حَدَّثَهُ - وَهُوَ، مِنْ أَصْحَابِ النَّبِيِّ صلّى اللّه عليه وسلّم - أَنَّ النَّبِيَّ صلّى اللّه عليه وسلّم ابْتَاعَ فَرَسًا مِنْ أَعْرَابِيٍّ وَاسْتَتْبَعَهُ لِيَقْبِضَ ثَمَنَ فَرَسِهِ فَأَسْرَعَ النَّبِيُّ صلّى اللّه عليه وسلّم وَأَبْطَأَ الأَعْرَابِيُّ وَطَفِقَ الرِّجَالُ يَتَعَرَّضُونَ لِلأَعْرَابِيِّ فَيَسُومُونَهُ بِالْفَرَسِ وَهُمْ لاَ يَشْعُرُونَ أَنَّ النَّبِيَّ صلّى اللّه عليه وسلّم ابْتَاعَهُ حَتَّى زَادَ بَعْضُهُمْ فِي السَّوْمِ عَلَى مَا ابْتَاعَهُ بِهِ مِنْهُ فَنَادَى الأَعْرَابِيُّ النَّبِيَّ صلّى اللّه عليه وسلّم فَقَالَ إِنْ كُنْتَ مُبْتَاعًا هَذَا الْفَرَسَ وَإِلاَّ بِعْتُهُ ‏.‏ فَقَامَ النَّبِيُّ صلّى اللّه عليه وسلّم حِينَ سَمِعَ نِدَاءَهُ فَقَالَ ‏(‏ أَلَيْسَ قَدِ ابْتَعْتُهُ مِنْكَ ‏)‏ ‏.‏ قَالَ لاَ وَاللَّهِ مَا بِعْتُكَهُ ‏.‏ فَقَالَ النَّبِيُّ صلّى اللّه عليه وسلّم ‏(‏ قَدِ ابْتَعْتُهُ مِنْكَ ‏)‏ ‏.‏ فَطَفِقَ النَّاسُ يَلُوذُونَ بِالنَّبِيِّ صلّى اللّه عليه وسلّم وَبِالأَعْرَابِيِّ وَهُمَا يَتَرَاجَعَانِ وَطَفِقَ الأَعْرَابِيُّ يَقُولُ هَلُمَّ شَاهِدًا يَشْهَدُ أَنِّي قَدْ بِعْتُكَهُ ‏.‏ قَالَ خُزَيْمَةُ بْنُ ثَابِتٍ أَنَا أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ بِعْتَهُ ‏.‏ قَالَ فَأَقْبَلَ النَّبِيُّ صلّى اللّه عليه وسلّم عَلَى خُزَيْمَةَ فَقَالَ ‏(‏ لِمَ تَشْهَدُ ‏)‏ ‏.‏ قَالَ بِتَصْدِيقِكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ ‏.‏ قَالَ فَجَعَلَ رَسُولُ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم شَهَادَةَ خُزَيْمَةَ شَهَادَةَ رَجُلَيْنِ ‏.‏