Hadis Kütüphanesi | مكتبة الحديث

 3. İmam Bayram Namazından Dönmeden Kurban Kesilmesi

1393. Büşeyr b. Yesar'dan; Ebû Hürde b. Niyar, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bayram günü namazdan dönmeden önce kurbanını kesmişti. Kendisinin iddia ettiğine göre, Hazret-i Peygamber ona tekrar bir kurban daha kesmesini emretmiştir. Bunun üzerine Ebû Bürde:

« Bir yaşını bitirmiş bir çebiş (keçi yavrusu) var, başka bir şey bulamadım, Ya Resûlallah!» deyince Peygamberimiz:

« Başkasını bulamazsan onu kes!» buyurdu. Buhârî, îdeyn, 13/5; Müslim, Edâhî, 35/4-9.

1394. Abbad b. Temim'den: Uveymir b. Eşkar, bayram sabahı namazdan dönülmeden önce kurbanını kesmişti. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'a durumu sordu. Hazret-i Peygamber ona başka bir kurban kesmesini emretti. İbn Mace, Edâhî, 26/12. Ayrıca bkz. Şeybanî, 637

٣ - باب النَّهْي عَنْ ذَبْحِ الضَّحِيَّةِ قَبْلَ انْصِرَافِ الإِمَامِ

١٣٩٣ - حَدَّثَنِي يَحْيَى، عَنْ مَالِكٍ، عَنْ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ، عَنْ بُشَيْرِ بْنِ يَسَارٍ : أَنَّ أَبَا بُرْدَةَ بْنَ نِيَارٍ ذَبَحَ ضَحِيَّتَهُ قَبْلَ أَنْ يَذْبَحَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَم يَوْمَ الأَضْحَى، فَزَعَمَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَم أَمَرَهُ أَنْ يَعُودَ بِضَحِيَّةٍ أُخْرَى. قَالَ أَبُو بُرْدَةَ : لاَ أَجِدُ إِلاَّ جَذَعاً يَا رَسُولَ اللَّهِ. قَالَ : ( وَإِنْ لَمْ تَجِدْ إِلاَّ جَذَعاً فَاذْبَحْ )^(٨٢١).

١٣٩٤ - وَحَدَّثَنِي عَنْ مَالِكٍ، عَنْ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ، عَنْ عَبَّادِ بْنِ تَمِيمٍ، أَنَّ عُوَيْمِرَ بْنَ أَشْقَرَ ذَبَحَ ضَحِيَّتَهُ قَبْلَ أَنْ يَغْدُوَ يَوْمَ الأَضْحَى، وَأَنَّهُ ذَكَرَ ذَلِكَ لِرَسُولِ اللَّهِ صَلَى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَم، فَأَمَرَهُ أَنْ يَعُودَ بِضَحِيَّةٍ أُخْرَى^(٨٢٢).

 2. Kurbanlıkların Seçiminde Müstehap Olan Hususlar

1392. Nafî anlatıyor: Abdullah b. Ömer bir defa Medine'de kurban kesmişti. Bana boynuzlan çıkmış bir koç saün alıp gelmemi, bilahare onu kurban bayramı günü halkın namaz için toplandığı yerde kesmemi emretti. Ben de yaptım. Daha sonra koç kendisine götürüldü. Kurban kesilirken, başını tıraş etti. Hasta olduğu için cemaatle beraber bayramda bulunamadı. O şöyle derdi: «Kurban kesenin saçlarını tıraş etmesi vacip değildir.» Halbuki İbn Ömer böyle yapmıştır. Şeybanî,631.

٢ - باب مَا يُسْتَحَبُّ مِنَ الضَّحَايَا

١٣٩٢ - حَدَّثَنِي يَحْيَى، عَنْ مَالِكٍ، عَنْ نَافِعٍ : أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عُمَرَ ضَحَّى مَرَّةً بِالْمَدِينَةِ. قَالَ نَافِعٌ : فَأَمَرَنِى أَنْ أَشْتَرِيَ لَهُ كَبْشاً فَحِيلاً أَقْرَنَ، ثُمَّ أَذْبَحَهُ يَوْمَ الأَضْحَى فِي مُصَلَّى النَّاسِ. قَالَ نَافِعٌ : فَفَعَلْتُ، ثُمَّ حُمِلَ إِلَى عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ فَحَلَقَ رَأْسَهُ حِينَ ذُبِحَ الْكَبْشُ، وَكَانَ مَرِيضاً لَمْ يَشْهَدِ الْعِيدَ مَعَ النَّاسِ. قَالَ نَافِعٌ : وَكَانَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ يَقُولُ : لَيْسَ حِلاَقُ الرَّأْسِ بِوَاجِبٍ عَلَى مَنْ ضَحَّى. وَقَدْ فَعَلَهُ ابْنُ عُمَرَ^(٨٢٠).

 1. Kurban Edilmesi Yasak Olan Hayvanlar

1390. Bera b. Azip'ten: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'a «kurbanlık hayvan seçiminde nelerden kaçınmalıdır?» diye soruldu. Hazret-i Peygamber eliyle işaret ederek:

« Dört şeyden!» buyurdu. Bera da bunu naklederken eliyle işaret ediyor ve: -

« Benim elim Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'ınkinden daha kısadır» diye ilâvede bulunuyordu. Daha sonra Hazret-i Peygamberin sözüne devam ederek: «Çok bariz bir şekilde topal olmayacak, gözlerinden biri kör olmayacak, ilk bakışta anlaşılacak şekilde ağır hasta olmayacak ve kendisini toparlayamayacak şekilde zayıf da olmayacak.» diye bitirdi. Hanefi Mezhebi, kurbanlık hayvanların taşıması gerekli şartlar konusunda bu hadisi delil olarak alır.

1391. Nafi'den: Abdullah b. Ömer, kurbanlık sığır ve develeri, organları noksan ve yaşları elverişli hale gelmemiş olanları kesmekten çekinirdi.

İmâm-ı Mâlik'ten: Bu konuda duyup en çok beğendiğim davranış budur. Şeybanî, 630,631.

١ - باب مَا يُنْهَى عَنْهُ مِنَ الضَّحَايَا

١٣٩٠ - حَدَّثَنِي يَحْيَى، عَنْ مَالِكٍ، عَنْ عَمْرِو بْنِ الْحَارِثِ، عَنْ عُبَيْدِ بْنِ فَيْرُوزٍ، عَنِ الْبَرَاءِ بْنِ عَازِبٍ : أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَم سُئِلَ مَاذَا يُتَّقَي مِنَ الضَّحَايَا ؟ فَأَشَارَ بِيَدِهِ وَقَالَ : ( أَرْبَعاً ). وَكَانَ الْبَرَاءُ يُشِيرُ بِيَدِهِ وَيَقُولُ : يَدِي أَقْصَرُ مِنْ يَدِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَم  : ( الْعَرْجَاءُ الْبَيِّنُ ظَلْعُهَا، وَالْعَوْرَاءُ الْبَيِّنُ عَوَرُهَا، وَالْمَرِيضَةُ الْبَيِّنُ مَرَضُهَا، وَالْعَجْفَاءُ الَّتِى لاَ تُنْقِى )^(٨١٨).

١٣٩١ - وَحَدَّثَنِي عَنْ مَالِكٍ، عَنْ نَافِعٍ : أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عُمَرَ كَانَ يَتَّقِي مِنَ الضَّحَايَا وَالْبُدْنِ الَّتِي لَمْ تُسِنَّ، وَالَّتِي نَقَصَ مِنْ خَلْقِهَا.

قَالَ مَالِكٌ : وَهَذَا أَحَبُّ مَا سَمِعْتُ إِلَيَّ^(٨١٩).