Hadis Kütüphanesi | مكتبة الحديث

 21. Bâb—Nenelerin Miras Payı Hakkında İbn Mes'ud'un Görüşü

2999. Bize Yezid b. Hârûn haber verip (dedi ki), bize el-Eş'as, İbn Şîrîn'den, (O da) İbn Mes'ud'dan (naklen) haber verdi ki, O şöyle dedi: Doğrusu nenelerin miras haklan yoktur. (Neneye verilen miras payı) ancak ona yedirilen bir yiyintidir. Nenelerin en yakınları da, en uzakları da eşittir!

3000. Bize Haccac b. Minhâl haber verip (dedi ki), bize Ebu Avâne, el-Muğire'den, (O da) İbrahim'den (naklen) haber verdi ki, O şöyle dedi: Abdullah dedi ki: "Nene, oğlu hayatta iken mirasçı olur!"

٢١- باب قَوْلِ ابْنِ مَسْعُودٍ فِى الْجَدَّاتِ

٢٩٩٩ - أَخْبَرَنَا يَزِيدُ بْنُ هَارُونَ أَخْبَرَنَا الأَشْعَثُ عَنِ ابْنِ سِيرِينَ عَنِ ابْنِ مَسْعُودٍ قَالَ : إِنَّ الْجَدَّاتِ لَيْسَ لَهُنَّ مِيرَاثٌ ، إِنَّمَا هِىَ طُعْمَةٌ أُطْعِمْنَهَا ، وَالْجَدَّاتُ أَقْرَبُهُنَّ وَأَبْعَدُهُنَّ سَوَاءٌ.

٣٠٠٠ - أَخْبَرَنَا حَجَّاجُ بْنُ مِنْهَالٍ أَخْبَرَنَا أَبُو عَوَانَةَ عَنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ قَالَ قَالَ عَبْدُ اللَّهِ : تَرِثُ الْجَدَّةُ وَابْنُهَا حَىٌّ.

 20. Bâb—Nenelerin Miras Payı Hakkında Hazret-i Ali İle Hazret-i Zeyd'in Görüşü

2996. Bize Yezid b. Hârûn haber verip (dedi ki), bize el-Eş'as, eş-Şa'bi'den, (O da) Hazret-i Ali ile Zeyd'den (naklen) rivâyet etti ki, onlar şöyle dediler: Neneler (derece bakımından) eşit olduklarında üç nene, yani (Ölenin) babasının iki nenesi, yani annesinin annesi ve babasının annesi ile (ölenin) annesinin nenesi mirasçı olurlar. Onlardan biri (ölene diğerlerinden) daha yakın ise, pay yakınlarındır.

2997. Bize Ebu Nuaym haber verip (dedi ki), bize Hasan Eş’as’tan, (O) Şabi’den (O da) Hazret-i Ali ile Zeyd’den (naklen) rivâyet etti ki, Onlar babanın anası olan neneyi baba ile birlikte mirasçı kılmazlardı.

2998. Bize Saîd İbnu'l-Muğîre, İbnu'l-Mübarek'ten, (O) Ma'mer'den, (O da) ez-Zühri'den (naklen) rivâyet etti ki, Hazret-i Osman neneyi oğlu hayatta iken mirasçı kılmazdı.

٢٠- باب قَوْلِ عَلِىٍّ وَزَيْدٍ فِى الْجَدَّاتِ

٢٩٩٦ - أَخْبَرَنَا يَزِيدُ بْنُ هَارُونَ حَدَّثَنَا الأَشْعَثُ عَنِ الشَّعْبِىِّ عَنْ عَلِىٍّ وَزَيْدٍ قَالاَ : إِذَا كَانَتِ الْجَدَّاتُ سَوَاءً وَرِثَ ثَلاَثُ جَدَّاتٍ جَدَّتَا أَبِيهِ أُمُّ أُمِّهِ وَأُمُّ أَبِيهِ وَجَدَّةُ أُمِّهِ ، فَإِنْ كَانَتْ إِحْدَاهُنَّ أَقْرَبَ فَالسَّهْمُ لِذَوِى الْقُرْبَى.

٢٩٩٧ - أَخْبَرَنَا أَبُو نُعَيْمٍ حَدَّثَنَا حَسَنٌ عَنْ أَشْعَثَ عَنِ الشَّعْبِىِّ عَنْ عَلِىٍّ وَزَيْدٍ : أَنَّهُمَا كَانَا لاَ يُوَرِّثَانِ الْجَدَّةَ أُمَّ الأَبِ مَعَ الأَبِ.

٢٩٩٨ - حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ الْمُغِيرَةِ عَنِ ابْنِ الْمُبَارَكِ عَنْ مَعْمَرٍ عَنِ الزُّهْرِىِّ : أَنَّ عُثْمَانَ كَانَ لاَ يُوَرِّثُ الْجَدَّةَ وَابْنُهَا حَىٌّ.

 19. Bâb—Neneler Hakkında Hazret-i Ebu Bekir'in Görüşü

2995. Bize Yezid b. Hârûn haber verip (dedi ki), bize el-Eş'as, ez-Zühri'den, O'nun şöyle dediğini haber verdi: Babanın annesi veya annenin annesi olan bir nene Ebu Bekir'e gelip; "doğrusu benim oğlumun oğlu -veya kızımın oğlu- öldü. Bana da (onun mirasında) benim payımın olduğu haberi ulaştı. Öyle ise, (onun mirasından) bana ne var?" demiş. Ebu Bekir de; "ben Resûlüllah'ı (sallallahü aleyhi ve sellem) onun hakkında birşey buyururken işitmedim. (Bunu) halka soracağım!" cevabını vermiş. Sonra öğle namazını kıldırınca; "hanginiz Resûlüllah'ı (sallallahü aleyhi ve sellem) nene hakkında birşey buyururken işitmiş?" diye sormuş. Muğîre b. Şu'be; "ben" demiş. O; "ne (işittin?)" demiş. (El-Muğîre); "Resûlüllah, ona altıda bir pay verdi" demiş. (Ebu Bekir); "bunu senden başka bilen biri var mı?" demiş. O zaman Muhammed b. Mesleme; "O doğru söyledi" demiş. Bunun üzerine Ebu Bekir ona (yani neneye) altıda bir pay vermiş.

Daha sonra bu (meselenin) aynısı Ömer'e gelmiş. O da; "bilmiyorum, onun hakkında Resûlüllah'tan (sallallahü aleyhi ve sellem) hiçbir şey işitmedim. (Bunu) halka soracağım" demiş. Onlar da O'na, el-Muğîre b. Şu'be ile Muhammed b. Mesleme'nin rivâyet ettiği haberi nakletmişler. O zaman Ömer, (babanın annesi ile annenin annesine hitaben) şöyle demiş: "Hanginiz bu (mirasta) tek başına kalırsa, altıda bir pay onundur. Birlikte bulunursanız, o (yani altıda bir pay) aranızda (bölüştürülür)."

١٩- باب قَوْلِ أَبِى بَكْرٍ الصِّدِّيقِ فِى الْجَدَّاتِ

٢٩٩٥ - أَخْبَرَنَا يَزِيدُ بْنُ هَارُونَ أَخْبَرَنَا الأَشْعَثُ عَنِ الزُّهْرِىِّ قَالَ : جَاءَتْ إِلَى أَبِى بَكْرٍ جَدَّةٌ أُمُّ أَبٍ أَوْ أُمُّ أُمٍّ فَقَالَتْ : إِنَّ ابْنَ ابْنِى أَوِ ابْنَ ابْنَتِى تُوُفِّىَ ، وَبَلَغَنِى أَنَّ لِى نَصِيباً فَمَا لِى؟ فَقَالَ أَبُو بَكْرٍ : مَا سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ -صلّى اللّه عليه وسلّم- قَالَ فِيهَا شَيْئاً ، وَسَأَسْأَلُ النَّاسَ. فَلَمَّا صَلَّى الظُّهْرَ قَالَ : أَيُّكُمْ سَمِعَ رَسُولَ اللَّهِ -صلّى اللّه عليه وسلّم- قَالَ فِى الْجَدَّةِ شَيْئاً؟ فَقَالَ الْمُغِيرَةُ بْنُ شُعْبَةَ : أَنَا. قَالَ : مَاذَا؟ قَالَ : أَعْطَاهَا رَسُولُ اللَّهِ -صلّى اللّه عليه وسلّم- سُدُساً. قَالَ : أَيَعْلَمُ ذَلِكَ أَحَدٌ غَيْرُكَ؟ فَقَالَ مُحَمَّدُ بْنُ مَسْلَمَةَ : صَدَقَ. فَأَعْطَاهَا أَبُو بَكْرٍ السُّدُسَ ، فَجَاءَتْ إِلَى عُمَرَ مِثْلُهَا فَقَالَ : مَا أَدْرِى ، مَا سَمِعْتُ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ -صلّى اللّه عليه وسلّم- فِيهَا شَيْئاً ، وَسَأَسْأَلُ النَّاسَ. فَحَدَّثُوهُ بِحَدِيثِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ وَمُحَمَّدِ بْنِ مَسْلَمَةَ فَقَالَ عُمَرُ : أَيُّكُمَا خَلَتْ بِهِ فَلَهَا السُّدُسُ ، فَإِنِ اجْتَمَعْتُمَا فَهُوَ بَيْنَكُمَا .