Hadis Kütüphanesi | مكتبة الحديث

 20. Bâb—İnsan, Mirasçılarının Bazılarına Sadaka Verdiğinde(?)

3299. Bize Mervan b. Muhammed haber verip (dedi ki), bize Saîd, Mekhûl'den rivâyet etti ki; O şöyle demiş: İnsan, sağlığında mirasçılarının bazısına malının yarısından fazlasını sadaka olarak verdiğinde bu, (ölümünde) üçte bire indirilir. Yarısını verdiğinde ise bu onun için caiz olur! Saîd sözüne devamla demiş ki: Dımeşk ahalisinin kadıları bununla hükmederlerdi.

٢٠- باب إِذَا تَصَدَّقَ الرَّجُلُ عَلَى بَعْضِ وَرَثَتِهِ

٣٢٩٩ - أَخْبَرَنَا مَرْوَانُ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا سَعِيدٌ عَنْ مَكْحُولٍ قَالَ : إِذَا تَصَدَّقَ الرَّجُلُ عَلَى بَعْضِ وَرَثَتِهِ وَهُوَ صَحِيحٌ بِأَكْثَرَ مِنَ النِّصْفِ رُدَّ إِلَى الثُّلُثِ ، وَإِذَا أَعْطَى النِّصْفَ جَازَ لَهُ ذَلِكَ. قَالَ سَعِيدٌ : وَكَانَ قُضَاةُ أَهْلِ دِمَشْقَ يَقْضُونَ بِذَلِكَ.

 19. Bâb—Falanın Çocuklarına Malından Bir Pay Vasiyet Eden Kimse Hakkında

3296. Bize el-Muallâ b. Esed haber verip dedi ki, bize Vuheyb, Yunûs'tan, (O da) el-Hasan'dan (naklen) rivâyet etti ki; O, falanın çocuklarına vasiyette bulunan adam hakkında şöyle dedi: "Bu çocukların zengini, fakiri, erkeği, kadını eşittir."

3297. el-Hasan'dan (naklen) rivâyet etti O şöyle dedi: "Falanın çocuklarına vasiyet edildiğinde bunda ek ve kadın eşittir"

3298. Bize Ebû Nuaym rivâyet edip (dedi ki), bize Zaide b. Mûsa el-Hemdânî rivâyet edip (dedi ki), bana Seyyar b. Ebi Küreb rivâyet etti ki; Sabit, Şureyh'e gelmiş ve O'na, malından bir pay vasiyet edenin durumunu sormuş, O da şöyle cevap vermiş: "Miras hesap edilir ve payları neye ulaşırsa, kendisine vasiyet edilen kimseye bu payların biri gibi bir pay verilir."

١٩- باب فِى الَّذِى يُوصِى لِبَنِى فُلاَنٍ بِسْهَمٍ مِنْ مَالِهِ

٣٢٩٦ - أَخْبَرَنَا الْمُعَلَّى بْنُ أَسَدٍ حَدَّثَنَا وُهَيْبٌ عَنْ يُونُسَ عَنِ الْحَسَنِ فِى الرَّجُلِ يُوصِى لِبَنِى فُلاَنٍ قَالَ : غَنِيُّهُمْ وَفَقِيرُهُمْ وَذَكَرُهُمْ وَأُنْثَاهُمْ سَوَاءٌ.

٣٢٩٧ - حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا أَبُو شِهَابٍ عَنْ عَمْرٍو عَنِ الْحَسَنِ قَالَ : إِذَا أَوْصَى لِبَنِى فُلاَنٍ فَالذَّكَرُ وَالأُنْثَى فِيهِ سَوَاءٌ.

٣٢٩٨ - حَدَّثَنَا أَبُو نُعَيْمٍ حَدَّثَنَا زَائِدَةُ بْنُ مُوسَى الْهَمْدَانِىُّ حَدَّثَنِى سَيَّارُ بْنُ أَبِى كُرَيْبٍ أَنَّ أَتِيًّا أَتَى شُرَيْحاً فَسَأَلَهُ عَنْ رَجُلٍ أَوْصَى بِسَهْمٍ مِنْ مَالِهِ ، قَالَ : تُحْسَبُ الْفَرِيضَةُ فَمَا بَلَغَ سِهَامَهَا أُعْطِىَ الْمُوصَى لَهُ سَهْماً كَأَحَدِهَا.

 18. Bâb—Vasiyetlerden İlkönce Yerine Getirilecekler

3290. Bize el-Muallâ b. Esed rivâyet edip (dedi ki), bize Vuheyb, Yunûs'tan, (O da) el-Hasan'dan (naklen) rivâyet etti ki; O, içlerinde köle âzâdı da olan bazı şeyler vasiyet edip de (vasiyeti) üçte bir miktarı aşan kimse hakkında şöyle dedi: "(Vasiyetlerin yerine getirilmesine) köle âzâdı ile başlanır."

3291. Bize el-Muallâ b. Esed rivâyet edip (dedi ki), bize Vuheyb, Eyyûb'dan, (O da) Muhammed'den (naklen) rivâyet etti ki; O, "(mirasın üçte biri, aralarında) payları oranında (dağıtılır)" dedi.

3292. Bize el-Huseyn b. Bişr rivâyet edip (dedi ki), bize el-Muâfâ, Osman İbnu'l-Esved'den, (O da) Atâ'dan (naklen) rivâyet etti ki; O şöyle dedi: "Kim vasiyette bulunur veya köle âzâd eder de vasiyetinde paylar paydadan (yani üçte birden) fazla olursa, bu fazlalık hem azadlık sahiplerinin, hem vasiyet sahiplerinin paylarına girer, (onları belli oranlarda azaltır)." Atâ' sözünün devamında şöyle demiş: Doğrusu Medine'nin âlimleri bize üstün geldiler. Onlar önce köle âzâdı ile başlarlar!

3293. Bize Ebu'n-Nu'man rivâyet edip (dedi ki), bize Hammâd b. Zeyd rivâyet edip şöyle dedi: Amr b. Dinar, köle âzâdı ve başka şeyler vasiyet edip de malının üçte bir miktarını aşan kimse hakkında; "(malının üçte biri, vasiyet ettiği kimseler arasında) payları oranında (dağıtılır)" dedi.

3294. Bize Süleyman b. Harb rivâyet etti. (O dedi ki), bize Hammâd b. Zeyd, Kesir b. Şinzir'den, (O da) el-Hasan'dan (naklen) rivâyet etti ki; O, üçte birden fazla vasiyet eden ve vasiyetleri arasında köle âzâdı da bulunan adam hakkında şöyle dedi: "(Vasiyetin yerine getirilmesine) köle âzâdı ile başlanır!"

3295. Bize Ubeydullah, İsrail'den, (O) Mansûr'dan, (O da) İbrahim'den (naklen) rivâyet etti ki; O şöyle dedi: "(Mirasın bölüştürülmesine) vasiyetten önce köle âzâdı ile başlanır!"

١٨- باب مَا يُبْدَأُ بِهِ مِنَ الْوَصَايَا

٣٢٩٠ - حَدَّثَنَا الْمُعَلَّى بْنُ أَسَدٍ حَدَّثَنَا وُهَيْبٌ عَنْ يُونُسَ عَنِ الْحَسَنِ فِى الرَّجُلِ يُوصِى بِأَشْيَاءَ وَفِيهَا الْعِتْقُ فَيُجَاوِزُ الثُّلُثَ ، قَالَ : يُبْدَأُ بِالْعِتْقِ.

٣٢٩١ - حَدَّثَنَا الْمُعَلَّى بْنُ أَسَدٍ حَدَّثَنَا وُهَيْبٌ عَنْ أَيُّوبَ عَنْ مُحَمَّدٍ قَالَ : بِالْحِصَصِ.

٣٢٩٢ - حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ بِشْرٍ حَدَّثَنَا الْمُعَافَى عَنْ عُثْمَانَ بْنِ الأَسْوَدِ عَنْ عَطَاءٍ قَالَ : مَنْ أَوْصَى أَوْ أَعْتَقَ فَكَانَ فِى وَصِيَّتِهِ عَوْلٌ دَخَلَ الْعَوْلُ عَلَى أَهْلِ الْعَتَاقَةِ وَأَهْلِ الْوَصِيَّةِ. قَالَ وَقَالَ عَطَاءٌ : إِنَّ أَهْلَ الْمَدِينَةِ غَلَبُونَا ، يَبْدَءُونَ بِالْعَتَاقَةِ قَبْلُ.

٣٢٩٣ - حَدَّثَنَا أَبُو النُّعْمَانِ حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ زَيْدٍ قَالَ قَالَ عَمْرُو بْنُ دِينَارٍ فِى الَّذِى يُوصِى بِعِتْقٍ وَغَيْرِهِ فَيَزِيدُ عَلَى الثُّلُثِ قَالَ : بِالْحِصَصِ .

٣٢٩٤ - حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ حَرْبٍ حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ زَيْدٍ عَنْ كَثِيرِ بْنِ شِنْظِيرٍ عَنِ الْحَسَنِ فِى رَجُلٍ أَوْصَى بِأَكْثَرَ مِنَ الثُّلُثِ وَفِيهِ عِتْقٌ قَالَ : يُبْدَأُ بِالْعِتْقِ.

٣٢٩٥ - حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ عَنْ إِسْرَائِيلَ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ قَالَ : يُبْدَأُ بِالْعَتَاقَةِ قَبْلَ الْوَصِيَّةِ.