Hadis Kütüphanesi | مكتبة الحديث

 6. Bâb—Biri (Ölenin) Kocası, Diğeri Ana Bir Kardeşi Olan İki Amcaoğlu Hakkında

2945. Bize Ebu Nuaym haber verip (dedi ki), bize Züheyr, Ebu İshak'tan, (O da) el-Hârisu’l-A'ver'den (naklen) rivâyet etti ki, O şöyle dedi: Bir kişi, (ölenin) ana-bir erkek kardeşi olan amcaoğullarının miras payı hakkında Abdullah'a gelmişti de O; "Bütün mal ana-bir erkek kardeşinindir" deyip onu (yani ana bir kardeş olan amcaoğlunu) ana-baba bir erkek kardeş ölçüsüne -veya "mertebesine"- indirmişti. Sonra Ali geldiğinde bunu O'na sormuş ve kendisine Abdullah'ın görüşünü bildirmiştim. O da şöyle demişti: "Allah O'na merhamet etsin! O gerçekten fakihtir. Bana gelince, ben bu (ana-bir kardeş olan amcaoğluna) Allah'ın takdir ettiğinden fazla verecek değilim: Altıda bir olan bir pay! Sonra o, (geriye kalan mirası) içlerinden bir erkek gibi onlarla paylaşır."

2946. Bize Muhammed b. Yusuf rivâyet edip (dedi ki), bize Süfyan, Ebu'l-İshak'tan, (O) el-Haris'ten, (O da) Hazret-i Ali'den (naklen) rivâyet etti ki; O'na, biri (ölenin) ana-bir kardeşi olan iki amcaoğhınun (miras payı) hakkında gelmişler ve Ali'ye (yani kendisine); "doğrusu İbn Mes'ud bu (ana-bir kardeş olan amcaoğluna) bütün malı verirdi" demişlerdi de, Ali -Allah O'ndan razı olsun- şöyle karşılık vermişti: "O gerçekten fakihti. Ben olsam ona altıda bir veririm. Geriye kalan (miras) ise aralarında (paylaştırılır)."

٦- باب فِى ابْنَىْ عَمٍّ أَحَدُهُمَا زَوْجٌ وَالآخَرُ أَخٌ لأُمٍّ

٢٩٤٥ - أَخْبَرَنَا أَبُو نُعَيْمٍ حَدَّثَنَا زُهَيْرٌ عَنْ أَبِى إِسْحَاقَ عَنِ الْحَارِثِ الأَعْوَرِ قَالَ : أُتِىَ عَبْدُ اللَّهِ فِى فَرِيضَةِ ابْنَىْ عَمٍّ أَحَدُهُمْ أَخٌ لأُمٍّ فَقَالَ : الْمَالُ أَجْمَعُ لأَخِيهِ لأُمِّهِ ، فَأَنْزَلَهُ بِحِسَابٍ أَوْ بِمَنْزِلَةِ الأَخِ مِنَ الأَبِ وَالأُمِّ ، فَلَمَّا قَدِمَ عَلِىٌّ سَأَلْتُهُ عَنْهَا فَأَخْبَرْتُهُ بِقَوْلِ عَبْدِ اللَّهِ فَقَالَ : يَرْحَمُهُ اللَّهُ إِنْ كَانَ لَفَقِيهاً ، أَمَّا أَنَا فَلَمْ أَكُنْ لأَزِيدَهُ عَلَى مَا فَرَضَ اللَّهُ لَهُ ، سَهْمٌ السُّدُسُ ثُمَّ يُقَاسِمُهُمْ كَرَجُلٍ مِنْهُمْ.

٢٩٤٦ - أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يُوسُفَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ أَبِى إِسْحَاقَ عَنِ الْحَارِثِ عَنْ عَلِىٍّ : أَنَّهُ أُتِىَ فِى ابْنَىْ عَمٍّ أَحَدُهُمَا أَخٌ لأُمٍّ ، فَقِيلَ لِعَلِىٍّ : إِنَّ ابْنَ مَسْعُودٍ كَانَ يُعْطِيهِ الْمَالَ كُلَّهُ. فَقَالَ عَلِىٌّ رَضِىَ اللَّهُ عَنْهُ : إِنْ كَانَ لَفَقِيهاً وَلَوْ كُنْتُ أَنَا أَعْطَيْتُهُ السُّدُسَ وَمَا بَقِىَ كَانَ بَيْنَهُمْ.

 5. Bâb—Ortak Kılınan Miras Payı (Müşerreke) Hakkında

2939. Bize Muhammed b. Yusuf rivâyet edip (dedi ki), bize Süfyan, Mansur ile el-A'meş'ten, (onlar da) İbrahim'den (naklen) rivâyet ettiler ki, O, koca, ana, baba -bir erkek kardeşler ile ana- bir erkek kardeşlerin (mirastaki durumları) hakkında şöyle dedi: Ömer, Abdullah ve Zeyd (sözkonusu durumda öz erkek kardeşleri ana bir erkek kardeşlerin miras paylarına) ortak ediyorlardı. Ömer şöyle demişti: "Baba onların (yani ana-baba bir erkek kardeşlerin) ancak yakınlığını artırmıştır!"

2940. Bize Muhammed rivâyet edip (dedi ki), bize Süfyan, Ebu İshak'tan, (O) el-Hâris'ten, (O da) Hazret-i Ali'den (naklen) rivâyet etti ki, O; (sözkonusu durumda öz erkek kardeşleri ana-bir erkek kardeşlerin miras paylarına) ortak etmiyordu.

2941. Bize Muhammed haber verip (dedi ki), bize Süfyan, Süleyman et-Teymi'den, (O da) Ebu Miclez'den (naklen) rivâyet etti ki; (sözkonusu durumda öz erkek kardeşleri ana-bir erkek kardeşlerin miras paylarına) Osman ortak ediyor, Ali ortak etmiyordu.

2942. Bize Muhammed rivâyet edip (dedi ki), bize Süfyan, ibn Zekvân'dan (naklen) rivâyet etti ki, Zeyd, (sözkonusu durumda öz erkek kardeşleri ana-bir erkek kardeşlerin miras paylarına) ortak ediyordu.

2943. Bize Muhammed rivâyet edip (dedi ki), bize Süfyan, Abdulmelik b. Umeyr'den, (O da) Şureyh'ten (naklen) rivâyet etti ki; O, (sözkonusu durumda öz erkek kardeşleri ana-bir erkek kardeşlerin miras paylarına) ortak ediyordu.

2944. Bize Muhammed İbnu's-Salt rivâyet edip (dedi ki), bize Ebu Şihâb, el-Haccac'dan, (O) Abdulmelik İbnu'l-Muğire'den, (O) Saîd b. Feyruz'dan, (O da) babasından (naklen) rivâyet etti ki; Hazret-i Ömer, (sözkonusu durumda öz erkek kardeşleri ana-bir erkek kardeşlerin miras paylarına) ortak etmek hakkında şöyle dedi: "Baba onların (yani öz erkek kardeşlerin) ancak yakınlığını arttırmıştır!"

٥- باب فِى الْمُشَرَّكَةِ

٢٩٣٩ - حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يُوسُفَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ مَنْصُورٍ وَالأَعْمَشِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ فِى زَوْجٍ وَأُمٍّ وَإِخْوَةٍ لأَبٍ وَأُمٍّ وَإِخْوَةٍ لأُمٍّ قَالَ : كَانَ عُمَرُ وَعَبْدُ اللَّهِ وَزَيْدٌ يُشَرِّكُونَ ، وَقَالَ عُمَرُ : لَمْ يَزِدْهُمُ الأَبُ إِلاَّ قُرْباً.

٢٩٤٠ - أَخْبَرَنَا مُحَمَّدٌ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ أَبِى إِسْحَاقَ عَنِ الْحَارِثِ عَنْ عَلِىٍّ : أَنَّهُ كَانَ لاَ يُشَرِّكُ.

٢٩٤١ - أَخْبَرَنَا مُحَمَّدٌ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ سُلَيْمَانَ التَّيْمِىِّ عَنْ أَبِى مِجْلَزٍ : أَنَّ عُثْمَانَ كَانَ يُشَرِّكُ ، وَعَلِىٌّ كَانَ لاَ يُشَرِّكُ.

٢٩٤٢ - أَخْبَرَنَا مُحَمَّدٌ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنِ ابْنِ ذَكْوَانَ : أَنَّ زَيْداً كَانَ يُشَرِّكُ.

٢٩٤٣ - أَخْبَرَنَا مُحَمَّدٌ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ عُمَيْرٍ عَنْ شُرَيْحٍ : أَنَّهُ كَانَ يُشَرِّكُ.

٢٩٤٤ - أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الصَّلْتِ حَدَّثَنَا أَبُو شِهَابٍ عَنِ الْحَجَّاجِ عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ سَعِيدِ بْنِ فَيْرُوزَ عَنْ أَبِيهِ أَنَّ عُمَرَ قَالَ فِى الْمُشَرَّكَةِ : لَمْ يَزِدْهُمُ الأَبُ إِلاَّ قُرْباً.

 4. Bâb—Kız İle Kızkardeş Hakkında

2936. Bize Muhammed b. Yusuf, Süfyan es-Sevri'den, (O) Esas b. Ebiş-Şasadan, (O da) el-Esved b. Yezidden (naklen) haber verdi ki, O şöyle dedi: "Muaz b. Cebel Yemen'de kız ile kızkardeş hakkında hükmetti de, (mirasın) yarısını kıza, yarısını kızkardeşe verdi."

2937. Bize Muhammed b. Yusuf haber verip (dedi ki), bize Süfyan, el-A'meş'ten, (O) İbrahim'den, (O da) el-Esved b. Yezid'den (naklen) rivâyet etti ki; İbnu'z-Zübeyr, kızkardeşi, kızla birlikte olduğunda ana ve babaya mirasçı yapmıyordu. Nihayet el-Esved O'na rivâyet etti ki; "Muaz b. Cebel (mirasın) yarısını kıza, yarısını kızkadeşe ait kılmıştı." Bunun üzerine O da (O'na) şöyle dedi: "Sen benim Abdullah b. Utbe'ye elçimsin. O'na bunu haber ver!" (Abdullah b. Utbe) O'nun Küfe kadısıydı.

2938. Bize Bişr b. Ömer rivâyet edip şöyle dedi: Ben ibn Ebi'z-Zinâd'a, geriye bir kız ve bir kızkardeş bırakan adamın (mirasını) sordum da, O şöyle cevap verdi: "(Mirasın) yarısı kızına, geriye kalanı kızkardeşinedir!" O sözüne devamla şöyle dedi: Bana babam Hârice b. Zeyd'den (naklen) haber verdi ki; Zeyd b. Sabit, kızkardeşlen, kız arla beraber olduklarında, onlara sadece geriye kalanı vererek asabe kılardı.

٤- باب فِى بِنْتٍ وَأُخْتٍ

٢٩٣٦ - أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يُوسُفَ عَنْ سُفْيَانَ الثَّوْرِىِّ عَنْ أَشْعَثَ بْنِ أَبِى الشَّعْثَاءِ عَنِ الأَسْوَدِ بْنِ يَزِيدَ قَالَ : قَضَى مُعَاذُ بْنُ جَبَلٍ بِالْيَمَنِ فِى بِنْتٍ وَأُخْتٍ ، فَأَعْطَى الْبِنْتَ النِّصْفَ وَالأُخْتَ النِّصْفَ.

٢٩٣٧ - أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يُوسُفَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنِ الأَسْوَدِ بْنِ يَزِيدَ : أَنَّ ابْنَ الزُّبَيْرِ كَانَ لاَ يُوَرِّثُ الأُخْتَ مِنَ الأَبِ وَالأُمِّ مَعَ الْبِنْتِ حَتَّى حَدَّثَهُ الأَسْوَدُ أَنَّ مُعَاذَ بْنَ جَبَلٍ جَعَلَ لِلْبِنْتِ النِّصْفَ وَلِلأُخْتِ النِّصْفَ ، فَقَالَ : أَنْتَ رَسُولِى إِلَى عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُتْبَةَ فَأَخْبَرَهُ بِذَلِكَ وَكَانَ قَاضِيَهُ بِالْكُوفَةِ. ١٦٦٢٤

٢٩٣٨ - حَدَّثَنَا بِشْرُ بْنُ عُمَرَ قَالَ : سَأَلْتُ ابْنَ أَبِى الزِّنَادِ عَنْ رَجُلٍ تَرَكَ ابْنَةً وَأُخْتاً ، فَقَالَ : لاِبْنَتِهِ النِّصْفُ ، وَلأُخْتِهِ مَا بَقِىَ ، وَقَالَ : أَخْبَرَنِى أَبِى عَنْ خَارِجَةَ بْنِ زَيْدٍ أَنَّ زَيْدَ بْنَ ثَابِتٍ كَانَ يَجْعَلُ الأَخَوَاتِ مَعَ الْبَنَاتِ عَصَبَةً ، لاَ يَجْعَلُ لَهُنَّ إِلاَّ مَا بَقِىَ.