42 - İLİM BÖLÜMÜ [KÜTÜB-İ SİTTE]

• Alimlerin Fazileti (2.Sayfada 7 Hadis)
• Hadis Rivayeti Ve Nakli (3.Sayfada 5 Hadis)
• Hadisin Yazilmasi (4.Sayfada 7 Hadis)
• İlim Adabı (5.Sayfada 5 Hadis)
• İlim Öğretme Adabı (6.Sayfada 3 Hadis)
• İlme Teşvik (7.Sayfada 9 Hadis)
• İlmin Kaldırılması (8.Sayfada 3 Hadis)

[next]

Alimlerin Fazileti (7)

Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Alimlerin Fazileti Ravi : Ebu Ümame Hadis : Resulullah (sav)`a biri abid diğeri alim iki kişiden bahsedilmişti. "Alimin Abide üstünlüğü, benim sizden en basitinize olan üstünlüğüm gibidir" buyurdu. HadisNo : 4102 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Alimlerin Fazileti Ravi : Hadis : Yine Tirmizi`nin bir rivayetinde şöyle gelmiştir: "...Aleyhissalatu vesselam sonra buyurdular ki: "Allah Teala Hazretleri, melekleri, semavat ehli, deliğindeki karıncaya, denizindeki balıklara varıncaya kadar arz ehli, halka hayrı öğretene mağfiret duasında bulunun" HadisNo : 4103 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Alimlerin Fazileti Ravi : İbnu Abbas Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Tek bir fakih, şeytana bin abidden daha yamandır." HadisNo : 4104 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Alimlerin Fazileti Ravi : Ebu Hüreyre Hadis : Resulullah (sav)`a Allah indinde en efdal insanın kim olduğu sorulmuştu: "Allah indinde en kıymetlileri en muttaki olanlardır!" buyurdular. "Biz bunu sormadık!" demeleri üzerine: "Öyleyse o, Halilullah`ın oğlu, Nebiyyullah`ın oğlu Nebiyyullah`ın oğlu Yusuftur" buyurmuştu. Yine itirazla: "Hayır, bunu da sormadık" dediler. Bunun üzerine Aleyhissalatu vesselam: "Siz bana Arap hanedanlarından mı soruyorsunuz" dedi. "Evet (Ey Allah`ın Resulü!)" dediler. "Onların cahiliye dönemindeki hayırlıları, fıkıh öğrendikleri takdirde, İslam`da da en hayırlılarıdır!" cevabını verdi. HadisNo : 4105 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Alimlerin Fazileti Ravi : Ali Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Dinde fakih (bilgili) olan kimse ne iyi kimsedir! Kendisine muhtaç olununca faydalı olur, Kendisine ihtiyaç olmayınca ilmini artırır." [Rezin tahric etmiştir.] HadisNo : 4106 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Alimlerin Fazileti Ravi : Ali Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Kim, benden sonra öldürülmüş olan bir sünnetimi ihya ederse beni seviyor demektir. Beni seven de benimle beraberdir." [Rezin tahric etmiştir] HadisNo : 4107 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Alimlerin Fazileti Ravi : Ebu`d-Derda Hadis : Resulullah (sav)`ın şöyle dediğini işittim: "Kim bir ilim öğrenmek için bir yola süluk ederse Allah onu cennete giden yollardan birine dahil etmiş demektir. Melekler, ilim talibinden memnun olarak kanatlarını (üzerlerine) koyarlar. Semavat ve yerde olanlar ve hatta denizdeki balıklar alim için istiğfar ederler. Alimin abid üzerindeki üstünlüğü dolunaylı gecede kamerin diğer yıldızlara üstünlüğü gibidir. Alimler peygamberlerin varisleridir. Peygamberler, ne dinar ne dirhem miras bırakırlar, ama ilim miras bırakırlar. Kim de ilim elde ederse, bol bir nasib elde etmiştir." HadisNo : 4108 [next]

Hadis Rivayeti Ve Nakli (5)

Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Hadis Rivayeti Ve Nakli Ravi : İbnu Mes`ud Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Benden bir şey işitip onu (artırıp eksiltmeden) işittiği şekilde başkasına ulaştıran kimsenin (kıyamet günü) Allah yüzünü taze kılsın. Zira, kendisine ulaştırılan öyleleri var ki, bizzat işitenden daha iyi kavrar." HadisNo : 4126 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Hadis Rivayeti Ve Nakli Ravi : Abdullah İbnu Amr İbni`l-As Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Bir ayet bile olsa benden başkasına götürün. Beni İsrail (hikayelerin)den de rivayet edin, bunda bir mahzur yok. Ancak kim bile bile bana yalan nisbet ederse cehennemdeki yerini hazırlasın." HadisNo : 4127 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Hadis Rivayeti Ve Nakli Ravi : Mahmud İbnu`r-Rebi Hadis : Resulullah (sav)`ın ben beş yaşlarında iken, evimizin kuyusunun kovasından ağzına aldığı suyu yüzüme püskürttüğünü hatırlıyorum. HadisNo : 4128 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Hadis Rivayeti Ve Nakli Ravi : Ebu Hüreyre Hadis : Resulullah (sav)`dan iki kap ilim hıfzıma aldım. Bunlardan birini aranızda neşrettim. Ama diğerini söyleyecek olsam şu gırtlağımı kesersiniz. HadisNo : 4129 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Hadis Rivayeti Ve Nakli Ravi : Ebu Zerr Hadis : Eğer kılıncı şuraya koysanız -eliyle ensesini göstermiştir- ben bu esnada, Resulullah (sav)`dan işitmiş bulunduğum bir hadisi, sizin işimi bitirmezden önce söyleyebileceğime kanaatim gelse onu mutlaka söylerim. HadisNo : 4130 [next]

Hadisin Yazilmasi (7)

Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Hadisin Yazılması Ravi : İbnu Amr İbni`l-As Hadis : Ben Resulullah (sav)`dan işittiğim her şeyi yazıyordum. Kureyş bu işten beni men etti. Dediler ki: "Sen her (işittiğin) şeyi yazıyorsun, halbuki Resulullah (sav) bir insandır, memnun ve öfkeli halde de konuşur." Bunun üzerine yazmaktan vazgeçtim. Sonra durumu Resulullah (sav)`a anlattım. Parmağı ile ağzına işaret ederek: "Yaz, nefsimi elinde tutan zata yemin olsun, ondan haktan başka bir şey çıkmaz!" buyurdu. HadisNo : 4131 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Hadisin Yazılması Ravi : Ebu Hüreyre Hadis : Ensardan bir zat Resulullah (sav)`a (hafızasını) şikayet ederek dedi ki: "Ey Allah`ın Resulü! Ben senden hadis işitiyorum, çok hoşuma gidiyor, ancak hafızamda tutamıyorum. Resulullah (sav) ona şu cevabı verdi: "Sağ elini yardıma çağır!" ve eliyle yazma işareti yaptı." HadisNo : 4132 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Hadisin Yazılması Ravi : Ebu Hüreyre Hadis : Resulullah (sav) (bir gün, halka) hitabetti, (Ebu Hüreyre, hadisin vürudu ile ilgili) bir kıssa anlattı (hadiste şu ibare de vardı): "Ebu Şah dedi ki: "Ey Allah`ın Resulü! (bu hutbeyi) bana yazıverin!" Bu taleb üzerine Aleyhissalatu vesselam: "Evet Ebu Şah`a yazıverin!" emir buyurdular. HadisNo : 4133 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Hadisin Yazılması Ravi : Ebu Hüreyre Hadis : Resulullah (sav)`ın Ashabı arasında İbnu Amr hariç, benden daha çok hadis bilen yoktu. (Onun beni geçmesi şuradan ileri geliyordu:) O hadisleri yazıyordu, ben ise yazmıyordum. HadisNo : 4134 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Hadisin Yazılması Ravi : Zeyd İbnu Sabit Hadis : Resulullah (sav) bana emretti, ben de onun için, Süryanice (yahudi) yazışını öğrendim. Şöyle demişti: "Allah`a yemin olsun , ben yazı işinde yahudiye emniyet edemiyorum!" (Zeyd) der ki: "Allah`a yemin olsun bir ayın yarısı geçmeden, o yazıyı öğrendim ve hazakat kazandım, Resululah`ın onlara olan mektuplarını yazıyor, onların gönderdiklerini de ona okuyordum." HadisNo : 4135 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Hadisin Yazılması Ravi : el-Muttalib İbnu Abdillah İbni Hantab Hadis : Zeyd İbnu Sabit Hz. Muaviye (ra)`nin yanına girmişti. Hz. Muaviye ona bir hadisten sual etti. Zeyd de hadisi ona söyledi. Hz. Muaviye (orada hazır bulunan bir adama) hadisi yazmasını emretti. Zeyd müdahalede bulunarak Resulullah (sav)`ın hadislerinden hiçbir şey yazmamamızı emretmişti" dedi. Bunun üzerine Hz. Muaviye yazılanı derhal imha etti. HadisNo : 4136 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : Hadisin Yazılması Ravi : Ebu Said`l-Hudri Hadis : Resulullah (as) şöyle emrettiler: "Benden Kur`an dışında bir şey yazmayın. Kim, Kur`an`dan başka bir şey yazmış ise, onu imha etsin." HadisNo : 4137 [next]

İlim Adabı (5)

Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlim Adabı Ravi : Ebu Hüreyre Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Kim, bir ilimden sorulur, o da bunu ketmedip söylemezse (kıyamet günü) ateşten bir gem ile gemlenir." HadisNo : 4118 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlim Adabı Ravi : Sehl İbnu Sa`d Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Vallahi, senin hidayetinle bir tek kişiye hidayet verilmesi, senin için kıymetli develerden müteşekkil sürülerden daha hayırlıdir." HadisNo : 4119 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlim Adabı Ravi : Ebu Harun el-Abdi Hadis : Biz Ebu Said el-Hudri (ra)`a uğradık. O bize: "Resulullah (sav)`ın (bize) vasiyetine merhaba" (derdi ve ilave ederdi): Resulullah (sav) demişti ki: "İnsanlar (dinde) size tabidirler. Size (aktar-ı alemden yani) dünyanın her tarafından bir kısım erkekler gelip İslam dinini öğrenecekler. Onlar geldikleri vakit, onlara hep hayrı tavsiye edin." HadisNo : 4120 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlim Adabı Ravi : Yezid İbnu Beleme el-Cüft Hadis : "Ey Allah`ın Resulü!" dedim, "ben senden pek çok hadis işittim. Ancak bunlardan, sonradan işittiklerimin, önceden işittiklerimi unutturacağından korkuyorum. Bana (hepsinin yerini tutacak) cami bir kelime söyle!" "Bildiklerinde Allah`a karşı müttaki ol (bu sana yeter)!" buyurdular. (Rezin şu ziyadeyi yaptı: "...ve onunla amel et!") HadisNo : 4121 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlim Adabı Ravi : Rebi`a İbnu Ebi Abdirrahman Hadis : Yanında bir miktar ilim olan kimseye, nefsini zayi etmesi münasib düşmez. HadisNo : 4122 [next]

İlim Öğretme Adabı (3)

Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlim Öğretme Adabı Ravi : İkrime Hadis : İbnu Abbas (ra) dedi ki: "İnsanlara haftada bir kere hadis anlat. Buna uymazsan iki kere olsun. Daha çok yapmak istersen üç olsun. Sakın halkı şu Kur`an`dan usandırma! Halk kendi meselelerini konuşurken, senin onlara gelip, sözlerini keserek, bir şeyler anlatıp onları bıktırdığını görmeyeceğim. Onlar konuşurken süs ve dinle. Onlar sana gelip "Konuş!" diye talebte bulununca, istiyorlar demektir, o zaman konuşursun. Dua`da seci meselesine dikkat et ve ondan kaçın. Zira ben, Resulullah (sav) ve Ashab-ı Kiram`ın devrinde yaşadım, bunu yapmıyorlardı." HadisNo : 4123 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlim Öğretme Adabı Ravi : Ali Hadis : İnsanlara anlayacakları şeyleri anlatın. Allah ve Resulünün tekzib edilmelerini ister misiniz? HadisNo : 4124 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlim Öğretme Adabı Ravi : İbnu Mes`ud Hadis : Sen bir cemaate akıllarının almayacağı bir şey söylersen mutlaka bu, bir kısmına fitne olur. HadisNo : 4125 [next]

İlme Teşvik (9)

Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlme Teşvik Ravi : Humeyd İbnu Abdirrahman Hadis : Hz. Muaviye (ra)`yi işittim demişti ki: "Resulullah (sav)`ın şöyle söylediğini işittim: "Allah kimin için hayır murad ederse onu dinde fakih kılar." HadisNo : 4109 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlme Teşvik Ravi : Enes Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "İlim talebi için yola çıkan kimse dönünceye kadar Allah yolundadır." HadisNo : 4110 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlme Teşvik Ravi : Sahbere Hadis : Aleyhissalatu vesselam: "Kim ilim taleb ederse, bu işi, geçmişteki günahlarına kefaret olur" buyurmuştur. HadisNo : 4111 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlme Teşvik Ravi : Ukbe İbnu Amir Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Zancılardan önce, ilim öğrenin, yani zanlarıyla konuşanlardan önce." [Rezin tahric etmiştir. Buhari de bunu bir bab başlığında muallak (senetsiz) olarak kaydetmiştir. (Feraiz 2).] HadisNo : 4112 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlme Teşvik Ravi : Ebu Hüreyre Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Feraizi ve Kur`an`ı öğrenin ve halka da öğretin, zira benim ruhum kabzedilecek (ve ben aranızdan gideceğim)." (İbnu Mes`ud (ra)`dan aynı ma`nada bir rivayet yapılmıştır. Rezin şu ziyadede bulunmuştur: "Feraizi bilmeyen alimin misali, baş kısmı olmayan bürnus gibidir.") HadisNo : 4113 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlme Teşvik Ravi : Ebu Said Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Mü`min, sonu cennet oluncaya kadar hayır işitmekten asla doymayacak." HadisNo : 4114 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlme Teşvik Ravi : Ebu Hüreyre Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Hikmetli söz mü`minin yitiğidir. Onu nerede bulursa, onu hemen almaya ehaktır." HadisNo : 4115 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlme Teşvik Ravi : İbnu Amr İbni`l-As Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "İlim üçtür. Bunlardan fazlası fazilettir. Muhkem ayet, kaim sünnet, adil taksim." HadisNo : 4116 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlme Teşvik Ravi : Ebu Vakid el`Leysi Hadis : Resulullah (sav) mescidde otururken üç kişi çıktı geldi, ikisi Resulullah (sav)`a, yönelerek önünde durdular. Bunlardan biri, bir aralık bularak hemen oraya oturdu. Diğeri de onun gerisine oturdu. Üçüncü kimse ise, geri dönüp gitti. Resulullah (sav) (dersinden) boşalınca buyurdular: "Size üç kişiden haber vereyim mi? Bunlardan biri Allah`a iltica etti. Allah da onu himayesine aldı. Diğeri istihyada bulundu, Allah da onun istihyasını kabul etti. Üçüncüsü ise geri döndü, Allah da ondan yüz çevirdi." HadisNo : 4117 [next]

İlmin Kaldırılması (3)

Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlmin Kaldırılması Ravi : İbnu Amr İbni`l-As Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Allah ilmi [verdikten sonra], insanların [kalbinden] zorla söküp almaz. Fakat ilmi, ülemayı kabzetmek suretiyle alır. Ulema kabzedilir, öyle ki, tek bir alim kalmaz. Halk da cahilleri kendine reis yapar. Bunlara meseleler sorulur, onlar da ilme dayanmaksızın [kendi reyleriyle] fetva verirler, böylece hem kendilerini hem de başkalarını dalalete atarlar." HadisNo : 4138 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlmin Kaldırılması Ravi : Ebu`d-Derda Hadis : Resulullah (sav) ile beraberdik. Gözünü semaya dikti. Sonra: "Şu anlar, ilmin insanlardan kapıp kaçırıldığı anlardır. Öyle ki, bu hususta insanlar hiçbir şeye muktedir olamazlar!" buyurdular. Ziyad İbnu Lebid el-Ensari araya girip: "Bizler Kur`an`ı okuyup dururken ilim bizlerden nasıl kapıp kaçırılır? Vallahi biz onun hem okuyacağız, hem de çocuklarımıza, kadınlarımıza okutacağız!" dedi. Resulullah da: "Anasız kalasın, ey Ziyad, ben seni Medine fakihlerinden sayıyordum. (Bak) işte Tevrat ve İncil, yahudilerin ve nasranilerin elinde, onların ne işine yarıyor (sanki onunla amel mi ediyorlar)?" buyurdu. Cübeyr der ki: "Ubade İbnu`s-Samit (ra)`e rastladım. "Kardeşin Ebu`d-Derda ne söyledi, işittin mi?" dedim. Ve ona, Ebu`d`Derda`nın söylediğini haber verdim. Bana: "Ebu`d-Derda doğru söylemiş, dilersen kaldırılacak olan ilk ilmin ne olduğunu sana haber vereyim: İnsanlardan kaldırılacak olan ilk ilim huşudur. Büyük bir camiye girip huşu üzere olan tek şahsı göremeyeceğin vakit yakındır!" dedi. HadisNo : 4139 Fasil : İLİM BÖLÜMÜ Konu : İlmin Kaldırılması Ravi : Ömer İbnu Abdilaziz Hadis : Nakledildiğine göre, (Medine valisi) Ebu Bekr İbnu Hazm`a şöyle yazmıştır: "Bak, Resulullah (sav)`ın hadisinden ne varsa yaz. Zira ben, ilmin kaybolmasından ve ülemanın gitmesinden korkuyorum. Resulullah (sav)`ın hadisinden başka bir şey kabul etme. Alimler ilmi yaysınlar, ilim için (herkese açık yerlerde) halkalar teşkil etsinler, ta ki bilmeyenler de böylece öğrensin. Zira ilim, gizli kalmazsa helak olmaz." HadisNo : 4140