52 - KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ [KÜTÜB-İ SİTTE]

• Helal Kazanca Teşvik; Haramdan Sakındırma (2.Sayfada 6 Hadis)
• Mekruh Kazançlar (3.Sayfada 18 Hadis)
• Mübah Olan Kazançlar (4.Sayfada 17 Hadis)

Helal Kazanca Teşvik; Haramdan Sakındırma (6 Hadis)

Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Helal Kazanca Teşvik; Haramdan Sakındırma Ravi : Ebu Hureyre Hadis : Resulullah (sav) (bir gün) şöyle hitap ettiler: "Ey insanlar! Allah Teala hazretleri tayyibtir, tayyibten başka bir şey kabul etmez. Allah`ın mü`minlere emrettiği şeyler, peygambere emretmiş olduklarının aynısıdır. Nitekim Allah Teala hazretleri (peygamberlere): "Ey Peygamberler, temiz olanlardan yiyin de salih amel işleyin" (Mü`minun 51) emretmiş, mü`minlere de: "Ey iman edenler, size rızık olarak verdiklerimizin temizlerinden yiyin" (Bakara 172) diye emirde bulunmuştur." Sonra seferi uzatıp, saçı başı dağınık, toz-toprak içinde kalan ve elini semaya kaldırıp: "Ey Rabbim, ey Rabbim" diye dua eden bir yolcuyu zıkredip, dedi ki: "Bu yolcunun yediği haram, içtiği haram, giydiği haramdır ve (netice itibariyle) haramla beslenmektedir. Peki böyle bir kimsenin duasına nasıl icabet edilir?" buyurdular. HadisNo : 5161 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Helal Kazanca Teşvik; Haramdan Sakındırma Ravi : Havle el-Ensariyye Hadis : Resulullah (sav)`ı işittim. Şöyle buyurmuşlardı: "Bir kısım insan vardır, Allah`ın mülkünden haksız bir surette mal elde etmeye girişirler. Halbuki bu, kıyamet günü onlara bir ateştir, başka değil." HadisNo : 5162 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Helal Kazanca Teşvik; Haramdan Sakındırma Ravi : Nu`man İbnu Beşir Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Şurası muhakkak ki, haramlar apaçık bellidir, helaller de apaçık bellidir. Bu ikisi arasında (haram veya helal olduğu) şüpheli olanlar vardır. İnsanlardan çoğu bunları bilmez. Bu durumda, kim şüpheli şeylerden kaçınırsa, dinini de, ırzını da tebrie etmiş olur. Kim de şüpheli şeylere düşerse harama düşmüş olur, tıpkı koruluğun etrafında sürüsünü otlatan çoban gibi ki, her an koruluğa düşebilecek durumdadır. Haberiniz olsun, her melikin bir koruluğu vardır, Allah`ın koruluğu da haramlarıdır. Haberiniz olsun, cesette bir et parçası var ki, eğer o sağlıklı olursa cesedin tamamı sağlıklı olur, eğer o bozulursa, cesedin tamamı bozulur. Haberiniz olsun bu et parçası kalptir." HadisNo : 5163 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Helal Kazanca Teşvik; Haramdan Sakındırma Ravi : Selman el-Farisi ve İbnu Abbas Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Helal, Allah Teala hazretlerinin kitabında helal kıldığı şeydir. Haram da Allah Teala hazretlerinin kitabında haram kıldığı şeydir. Hakkında sükut ettiği şey ise affedilmiştir. Onun hakkında sual külfetine girmeyiniz." [Rezin tahric etmiştir.] HadisNo : 5164 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Helal Kazanca Teşvik; Haramdan Sakındırma Ravi : Mikdam İbnu Ma`dikerb Hadis : Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "(Beni Adem`den) hiç kimse elinin emeğinden daha hayırlı bir taamı asla yememiştir. Allah`ın peygamberi Davud aleyhisselam elinin emeğini yerdi." HadisNo : 5165 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Helal Kazanca Teşvik; Haramdan Sakındırma Ravi : Ebu Hureyre Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Öyle bir devir gelecek ki, insanoğlu, aldığı şeyin helalden mi, haramdan mı oduğuna hiç aldırmayacak." [Rezin şu ziyadede bulunmuştur: "Böylelerinin hiç bir duası kabul edilmez."] HadisNo : 5166

Mekruh Kazançlar (18 Hadis)

Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mekruh Kazançlar Ravi : Ebu Mes`ud Hadis : Resulullah (sav) köpeğin semenini, fahişenin mehrini ve kahinin ücretini yasakladı. HadisNo : 5184 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mekruh Kazançlar Ravi : Ebu Cuheyfe Hadis : Resulullah (sav) kan mukabilinde alınan semenden, köpek semeninden, fuhuş kazancından men etti. Dövme yapanı, dövme yaptıranı, faiz yiyeni, faiz yedireni ve musavverleri lanetledi. HadisNo : 5185 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mekruh Kazançlar Ravi : Ebu Hureyre Hadis : Resulullah (sav) cariyenin kesbini nehyetti. [Ebu Davud, Rafi İbnu Hadiç`ten yaptığı rivayette şu ziyadeyi kaydeder: "..Kazancın nereden olduğunu bilinceye kadar..."] HadisNo : 5186 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mekruh Kazançlar Ravi : Osman Hadis : Çocukları kesbe mecbur etmeyin. Siz onları kesbe mecbur ettiğiniz zaman hırsızlık yaparlar. San`at sahibi olmayan cariyeleri de kesbe zorlamayın. Zira siz onları kesbe zorladığınız takdirde ferçleriyle kazanırlar. Onların getireceği paraya karşı istiğna gösterin ki, Allah da sizi müstağni kılsın. Size temiz olan yiyecekler yaraşır. HadisNo : 5187 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mekruh Kazançlar Ravi : Aişe Hadis : Hz. Ebu Bekr (ra)`in bir kölesi vardı. Bu köle çalışıp kendisine belli bir haraç ödüyordu. Hz. Ebu Bekr onun kazancından yiyordu. Bir gün yine bir şeyler getirdi. Ebu Bekr (ra) bundan da yedi. Ancak kölesi: "Bu yediğin nedir, biliyor musun?" dedi. Hz. Ebu Bekir: "Neymiş o?" deyince köle açıkladı: "Ben cahiliye devrinde kahinlik yapardım. Aslında bu işin ehli de değildim. Bu sebeple (kafadan atıp bir) adam aldatmıştım. (Bugün yolda) bana rastladı ve (kahinliğimden kalma eski) bir borcunu ödedi. Yediğiniz işte bu idi!" Bunun üzerine Ebu Bekr elini boğazına atıp, midesinde her ne varsa kusup çıkardı. HadisNo : 5188 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mekruh Kazançlar Ravi : İbnu Abbas Hadis : Resulullah (sav) köpeğin semeninden nehiy buyurdular. Eğer (sahibi, öldürülen) köpeğin semenini istemeye gelirse, avucunu toprakla doldurun. (Metin Ebu Davud`a, aittir.) HadisNo : 5189 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mekruh Kazançlar Ravi : Ebu Hureyre Hadis : Resulullah (sav), av köpeği hariç, köpeğin semenini yasakladı. HadisNo : 5190 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mekruh Kazançlar Ravi : Cabir Hadis : Resulullah (sav) kedinin yenmesini ve semenini yasakladı. HadisNo : 5191 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mekruh Kazançlar Ravi : İbnu Muhayyısa el-Ensari Hadis : Babasından anlattığına göre, babası Muhayyısa haccamın kiralanması hususunda izin istedi. Resulullah onu menetti. Muhayyısa`nın haccam bir azadlısı vardı. Sorup izin istemeye ara vermedi. Sonunda (sav) kendisine: "Onunla deveni ve köleni beşle, (kendin yeme!)" buyurdular. HadisNo : 5192 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mekruh Kazançlar Ravi : Hadis : Resulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Ben teyzeme bir köle bağışladım ve ben onun teyzem hakkında mübarek olmasını diliyorum. Teyzeme: "Onu haccama teslim etme, kuyumcuya ve kasaba da teslim etme!" dedim." HadisNo : 5193 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mekruh Kazançlar Ravi : Enes Hadis : Kilab kabilesinden bir adam, Resulullah`a damızlık hayvanın suyundan (para almayı) sordu. Aleyhissalatu vesselam yasakladı. Adam: "Ey Allah`ın Resulü! Biz damızlığı aştırıyoruz da bize ikramda bulunuyorlar!" dedi. Aleyhissalatu vesselam ikramda bulunmaya ruhsat verdi. HadisNo : 5194 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mekruh Kazançlar Ravi : el-Hudri Hadis : Resulullah (sav) (bir gün bize): "Kusameden sakinin!" buyurdular. Biz: "Kusame de nedir?" dedik. "Bir cemaatin başında bulunan bir kimse (birşey taksim ettiği zaman) berikinin ve ötekinin hisselerinden bir şeyler alır(sa, işte bu aldığı şey kusamedir)." HadisNo : 5195 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mekruh Kazançlar Ravi : İbnu Abbas Hadis : Bir adam kendisine on dinar borçlu olan bir alacaklısının peşine düştü ve: "Vallahi borcunu ödeyinceye veya bana bir kefil getirinceye kadar arkanı bırakmayacağım!" dedi. Bunun üzerine Aleyhissalatu vesselam o borcu üzerine aldı. Sonra adam, üzerine aldığı miktarı Resulullah (sav)`a getirdi. Aleyhissalatu vesselam adama: "Bu parayı nereden buldun?" diye sordu. Adam: "Madenden!" dedi. Aleyhissalatu vesselam: "Öyleyse bizim buna ihtiyacımız yok! Onda hayır da yok" buyurdu ve borcu ona bedel ödeyiverdi. HadisNo : 5196 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mekruh Kazançlar Ravi : Abdullah İbnu Amr İbni`s-Sa`di Hadis : Hz. Ömer (ra)`den naklediyor: "Resulullah (sav) bana ihsanda bulunurdu. Ben de: "Siz, bunu benden daha muhtaca verin" diyordum. Aleyhissalatu vesselam da; "Al bunu! Sen beklemez ve istemez olduğun halde sana geleni al! Bu şekilde gelmezse, nefsini peşine takma!" buyurdu." [Bir rivayette şu ziyade gelmiştir: "Bu sebeple İbnu Ömer (ra), ne bir şey isterdi, ne de kendine ihsan edilen bir şeyi reddederdi."] HadisNo : 5197 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mekruh Kazançlar Ravi : Hadis : Bir diğer rivayette şöyle denmiştir: "Hz. Ömer (ra) beni, zekat (toplama işine) tayin etti. Bu işi tamamlayınca bana ücret verilmesini emretti. Ben: "Ben Allah rızası için çalıştım, ücretim Allah üzerinedir!" dedim. Hz. Ömer: "Sen, sana verileni al. Nitekim ben de Resulullah (sav) zamanında çalışmıştım. Bana ücret verdi. Hatta (ilk seferinde) ben de senin söylediğini söyledim. Bunun üzerine (sav) bana: "Sen istemediğin halde sana birşeyler verilirse, onu al, ye ve tasadduk et!" buyurdular" dedi. HadisNo : 5198 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mekruh Kazançlar Ravi : Selim İbnu Mutayr Hadis : Babasından naklen anlatıyor: "Bir adamın şöyle söylediğini işittim: "Resulullah (sav)`ın [Veda haccı sırasında hutbede] şöyle söylediğini işittim: "Ey insanlari ihsanları, onlar ihsan kaldığı müddetçe alın! Ne zaman, Kureyş saltanat kavgasına düşer ve ihsan dininizden rüşvet mukabili otursa, o zaman onu bırakın ve almayın!" HadisNo : 5199 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mekruh Kazançlar Ravi : İbnu Abbas Hadis : Resululah (sav) iki yarışçının yemeğini nehyetti: Müsabaka ve kumar. HadisNo : 5200 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mekruh Kazançlar Ravi : Ukbe İbnu Amir Hadis : Resulullah (sav)`ın: "Cennete meks sahibi girmeyecektir!" dediğini işittim. HadisNo : 5201

Mübah Olan Kazançlar (17 Hadis)

Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mübah Olan Kazançlar Ravi : Aişe Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Muhakkak ki yediğinizin en temizi kendi kesbinizden olandır. Muhakkak ki evladlarınız da kendi kesbinizdendir." HadisNo : 5167 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mübah Olan Kazançlar Ravi : Sa`d İbnu Ebi Vakkas Hadis : Sanki Mudar kabilesine mensup uzun boylu bir kadın ayağa kalkıp: "Ey Allah`ın Resulü! Biz (kadın)lar babalarımız ve evladlarımız ve kocalarımız üzerine yüküz. Onların mallarında emirleri dışında, tasarrufu bize helal olan nedir?" diye sualde bulundu. Aleyhissalatu vesselam: "Size helal olan "taze"dir. Ondan hem yiyin, hem de hediye edin!" buyurdular." Ebu Davud der ki: "Tazeden maksad ekmek, sebze ve taze meyve gibi fazla kalınca bozulan yiyecekleridir." HadisNo : 5168 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mübah Olan Kazançlar Ravi : Aişe Hadis : Ebu Süfyan`ın karısı Hind, (Bir gün gelerek) "Ey Allah`ın Resulü" dedi. "Ebu Süfyan cimri bir adamdır. Bana ve çocuğuma yetecek miktarda (nafaka) vermiyor. Durumu idare için, onun bilmez tarafından, almam gerekiyor! (Ne yapayım?)" Aleyhissalatu vesselam: "Örfe göre sana ve çocuğuna kifayet edecek miktarda al!" buyurdular." HadisNo : 5169 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mübah Olan Kazançlar Ravi : Kasım İbnu Muhammed Hadis : Bir adam İbnu Abbas (ra)`a: "Yanımda bir devesi olan bir yetim var. Devesinin sütünden içebilir miyim?" diye sormuştu. İbnu Abbas şu cevabı verdi: "Eğer deve kaybolunca arıyor, katran vesairesini sürerek tedavisini yapıyor, su yalağını onarıyor, sulama gününde suyunu içiriyorsan yavruya zarar vermeden ve memeyi tamamen kurutmadan içebilirsin." HadisNo : 5170 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mübah Olan Kazançlar Ravi : İbnu Abbas Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Üzerine ücret almada en haklı olduğunuz şey Kitabullah`tır." HadisNo : 5171 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mübah Olan Kazançlar Ravi : İbnu Abbas Hadis : Anlatıldığına göre, kendisine mushaf yazmanın ücreti hakkında sorulmuştu. Şu cevapta bulundu: "Bunda bir beis yok. Onlar, bu işte, ressam durumundadırlar, ellerinin emeğini yemektedirler." [Rezin tahric etmiştir.] HadisNo : 5172 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mübah Olan Kazançlar Ravi : Aişe Hadis : Hz. Ebu Bekr (ra) halife seçildiği zaman: "Kavmim biliyor ki, benim mesleğim ailemin nafakasını te`minden aciz değildir. Ancak şimdi Müslümanların işleriyle meşgulüm. Bu sebeple Ebu Bekr`in ailesi beytü`l-malden yiyecek, o da Müslümanlar için çalışacak" dedi. HadisNo : 5173 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mübah Olan Kazançlar Ravi : Büreyde Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Biz kimi bir işe tayin eder, bir rızık tahsis edersek, bu tahsis edilenden maada aldığı gulüldür (devlet malından hırsızlıktır)." HadisNo : 5174 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mübah Olan Kazançlar Ravi : Müstevrid İbnu Şeddad Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Kim bize memur olursa, kendine bir zevce edinsin. Hizmetçisi yoksa bir de hizmetçi edinsin. Meskeni yoksa bir mesken edinsin." Hz. Ebu Bekr (radıyallahu anh) dedi ki: "Resulullah aleyhissalatu vesselamım şöyle buyurdukları bana haber verildi: "Kim bunun dışında bir şey edinirse, bu kimse haindir, hırsızdır." HadisNo : 5175 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mübah Olan Kazançlar Ravi : Abdullah İbnu Amr es-Sa`di Hadis : Hilafeti sırasında Hz. Ömer`in yanına geldim. Hz. Ömer: "Bana haber verildiğine göre, sen Müslümanların işlerinden bir kısmını üzerine almışsın ve sana maaş verilince almaktan kaçınmışsın (doğru mu)?" diye sordu. Ben de: "Evet!" dedim. Bunun üzerine Hz. Ömer: "Bundan maksadın ne?" dedi. Ben de: "Benim atlarım var, kölelerim var (halim vaktim iyidir), hayır üzereyim. Ben maaşımın Müslümanlara sadaka olmasmı istiyorum" dedim. Hz. Ömer: "Hayır! Böyle yapma! Çünkü (bir ara ben de senin gibi düşünmüş), senin arzu ettiğin şeyi arzu etmiştim. Resulullah (sav) bana ihsanda bulunuyordu. Ben de: "Bu parayı ona benden daha çok muhtaç olan birine ver!" diyordum. Hatta bir seferinde (aleyhissalatu vesselam) yine bana mal vermişti. Ben yine: "Bunu, onu benden daha çok muhtaç olan kimseye ver!" demiştim. Aleyhissalatu vesselam: "Onu al, kendi malın yap, sonra tasadduk et! Bu maldan, sen talep etmeden, bekler vaziyeti almadan, gelen olursa onu al. Böyle olmayana gönlünü bağlama!" buyurdular." HadisNo : 5176 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mübah Olan Kazançlar Ravi : Vail İbnu Hucr Hadis : Resulullah (sav) Hadramevt`te bulunan bir araziyi ikta` etti. O sırada Hz. Muaviye orada emir idi. Kendisine o araziyi bana vermesi için yazdı." HadisNo : 5177 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mübah Olan Kazançlar Ravi : Kesir İbnu Abdillah İbnu Amr İbni Avf el-Müzeni Hadis : Babasından, o da ceddi (ra)`tan anlatıyor: "Resulullah (sav), Bilal İbnu Haris el-Müzeni`ye Kabaliyye madenlerini, yüksekte olanları ve alçakta olanlarıyla, (Necid`de bulunan) Kuds dağında ekine elverişli olan yerlerle birlikte ikta` kıldı. Ancak ona hiçbir Müslümanın hakkını vermedi. (Bu ikta` beratını) ona şöyle yazdı: "Bismillahirrahmanirrahim. Bu Allah`ın Resulü Muhammed`in Bilal İbnu`l-Haris`e verdiği(nin beratı)dır. Ona, el-Kabaliyye mıntıkasının, alçak ve yüksek (yerlerinin) madenlerini vermiştir." [Bir rivayette şu ziyade var: "(Medine`ye dört beridlik mesafede yer alan Zatu`n-Nusub ve (Necd`de yer alan) Kuds mevkiinin ekime elverişli olan kısmını da verdi. Hiçbir Müslümanın hakkını vermedi. (Bu berat metnini Resulullah`ın emriyle, katibi) Übey İbnu Ka`b yazdı."] HadisNo : 5178 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mübah Olan Kazançlar Ravi : İbnu Ömer Hadis : Resulullah (sav), Zübeyr (ra)`e atının koştuğu yer(e kadar olan mesafeyi) ikta` kıldı. (Şöyle ki): "Zübeyr atı (mecali kesilip) duruncaya kadar koşturdu. At durunca Zübeyr kamçısını attı. [Resulullah (sav):] "Kamçısının ulaştığı yere kadar (o mıntıkayı) ona verin" emrettiler. HadisNo : 5179 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mübah Olan Kazançlar Ravi : Amr İbnu Hureys Hadis : Resulullah (sav) Medine`de yayını ile bir ev planı çizdi ve: "Sana daha da artırayım mı, artırayım mı?" diye sordu." HadisNo : 5180 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mübah Olan Kazançlar Ravi : İbnu Abbas Hadis : Resulullah (sav) hacamat oldu ve haccama ücretini verdi. Eğer bu (hacamat ücreti) haram olsaydı vermezdi. Ayrıca efendisine konuştu, o da vergisini hafifletti. HadisNo : 5181 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mübah Olan Kazançlar Ravi : Hadis : Resulullah (sav)`ın muhacir ashabından bir adamın anlattığına göre, Resulullah (sav) şöyle buyurdular: "Müslümanlar üç şeyde ortaktırlar: Su, ot ve ateş." HadisNo : 5182 Fasil : KESB (KAZANÇ) BÖLÜMÜ Konu : Mübah Olan Kazançlar Ravi : Esmer İbnu Mudarris Hadis : Resulullah (sav) buyurdular ki: "Bir Müslümanm henüz ulaşmadığı (ot, odun, su, gibi) bir şeye önce ulaşan kimse ona sahip olur." Bunun üzerine halk çıkıp, (mubah şeyleri sahiplenmek maksadıyla) birbirleriyle hızlıca işaretleme yarışına girdiler. HadisNo : 5183