Cenazeyi Hayırla Anmak

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ

Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adıyla

 50- Cenazeyi Hayırla Anmak

1944- Enes (radıyallahü anh)’ten rivâyete göre, şöyle demiştir: Bir cenaze geçerken iyilikle anıldı, Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

(Vacip oldu) buyurdu. Başka bir cenaze geçti, o da şer ile anıldı yine Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem):

(Vacip oldu) buyurdu. Bunun üzerine Ömer:

(Anam babam Sana feda olsun. Bir cenaze geçti hayırla anıldı; vacip oldu buyurdun. Bir başka cenaze de şer ile anıldı. Yine vacip oldu buyurdunuz, nedir bu vacip olma?) diye sorunca, Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

(Sizin hayırla andığınız kimseye Cennet vacip oldu, şerle andığınız kimseye de Cehennem vacip oldu. Çünkü sizler yeryüzünde Allah’ın şahitlerisiniz.) (Ebû Dâvûd, Cenaiz: 80; İbn Mâce, Cenaiz: 20)

1945- Ebu Hüreyre (radıyallahü anh)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in yanından bir cenaze geçmişti, onu hayırla andılar. Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) (Vacip oldu) buyurdu. Sonra başka bir cenaze geçti, onu da şer ile andılar. Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’de yine:

(Vacip oldu) buyurdu. O zaman oradakiler:

(Ey Allah’ın Rasûlü! ilk geçen kimse için de sonraki kimse içinde vacip oldu buyurdunuz) dediler. Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

(Melekler, sema da Allah’ın şahitleridir. Siz ise Allah’ın yeryüzündeki şahitlerisiniz.) (Ebû Dâvûd, Cenaiz: 80; İbn Mâce, Cenaiz: 20)

1946- Ebul Esved ed Deylî (radıyallahü anh)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Medine’ye geldim, Ömer b. Hattab’ın yanına oturdum. Bir cenaze geçti ve hayırla anıldı o zaman Ömer:

(Vacip oldu) dedi. Sonra başka bir cenaze daha geçti o da hayırla anıldı yine Ömer:

(Vacip oldu) dedi. Üçüncü bir cenaze geçti o da şer ile kötülükle anıldı yine Ömer:

(Vacip oldu) dedi. Bu sefer ben:

(Nedir o vacip olan ey mü’minlerin emiri) dedim. O da:

(Ben Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in buyurduğunu size aktardım) dedi. (Bir Müslüman hakkında dört kişi onun iyiliğine şahitlik ederse; Allah onu Cennetine koyar. Biz de üç kişi olursa da böyle midir? dedik. Evet üç kişi olursa da böyledir dedi. İki kişi olursa da böyle midir? Dedik. (Evet, iki kişi de olsa böyledir) buyurmuşlardı.) (Buhârî, Cenaiz: 85; Tirmizî, Cenaiz: 63)

٥٠ - باب الثَّنَاءِ

١٩٤٤ - أَخْبَرَنِي زِيَادُ بْنُ أَيُّوبَ، قَالَ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ، قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ، عَنْ أَنَسٍ، قَالَ مُرَّ بِجَنَازَةٍ فَأُثْنِيَ عَلَيْهَا خَيْرًا فَقَالَ النَّبِيُّ صلّى اللّه عليه وسلّم ‏(‏ وَجَبَتْ ‏)‏ ‏.‏ وَمُرَّ بِجَنَازَةٍ أُخْرَى فَأُثْنِيَ عَلَيْهَا شَرًّا فَقَالَ النَّبِيُّ صلّى اللّه عليه وسلّم ‏(‏ وَجَبَتْ ‏)‏ ‏.‏ فَقَالَ عُمَرُ فِدَاكَ أَبِي وَأُمِّي مُرَّ بِجَنَازَةِ فَأُثْنِيَ عَلَيْهَا خَيْرًا فَقُلْتَ ‏(‏ وَجَبَتْ ‏)‏ ‏.‏ وَمُرَّ بِجَنَازَةٍ فَأُثْنِيَ عَلَيْهَا شَرًّا فَقُلْتَ ‏(‏ وَجَبَتْ ‏)‏ ‏.‏ فَقَالَ ‏(‏ مَنْ أَثْنَيْتُمْ عَلَيْهِ خَيْرًا وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ وَمَنْ أَثْنَيْتُمْ عَلَيْهِ شَرًّا وَجَبَتْ لَهُ النَّارُ أَنْتُمْ شُهَدَاءُ اللَّهِ فِي الأَرْضِ ‏)‏ ‏.‏

١٩٤٥ - أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ، قَالَ حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ عَبْدِ الْمَلِكِ، قَالَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ، قَالَ سَمِعْتُ إِبْرَاهِيمَ بْنَ عَامِرٍ، وَجَدُّهُ، أُمَيَّةُ بْنُ خَلَفٍ قَالَ سَمِعْتُ عَامِرَ بْنَ سَعْدٍ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، قَالَ مَرُّوا بِجَنَازَةٍ عَلَى النَّبِيِّ صلّى اللّه عليه وسلّم فَأَثْنَوْا عَلَيْهَا خَيْرًا فَقَالَ النَّبِيُّ صلّى اللّه عليه وسلّم ‏(‏ وَجَبَتْ ‏)‏ ‏.‏ ثُمَّ مَرُّوا بِجَنَازَةٍ أُخْرَى فَأَثْنَوْا عَلَيْهَا شَرًّا فَقَالَ النَّبِيُّ صلّى اللّه عليه وسلّم ‏(‏ وَجَبَتْ ‏)‏ ‏.‏ قَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ قَوْلُكَ الأُولَى وَالأُخْرَى ‏(‏ وَجَبَتْ ‏)‏ ‏.‏ فَقَالَ النَّبِيُّ صلّى اللّه عليه وسلّم ‏(‏ الْمَلاَئِكَةُ شُهَدَاءُ اللَّهِ فِي السَّمَاءِ وَأَنْتُمْ شُهَدَاءُ اللَّهِ فِي الأَرْضِ ‏)‏ ‏.‏

١٩٤٦ - أَخْبَرَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ، قَالَ حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ عَبْدِ الْمَلِكِ، وَعَبْدُ اللَّهِ بْنُ يَزِيدَ، قَالاَ حَدَّثَنَا دَاوُدُ بْنُ أَبِي الْفُرَاتِ، قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ بُرَيْدَةَ، عَنْ أَبِي الأَسْوَدِ الدِّيلِيِّ، قَالَ أَتَيْتُ الْمَدِينَةَ فَجَلَسْتُ إِلَى عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ فَمُرَّ بِجَنَازَةٍ فَأُثْنِيَ عَلَى صَاحِبِهَا خَيْرًا فَقَالَ عُمَرُ وَجَبَتْ ‏.‏ ثُمَّ مُرَّ بِأُخْرَى فَأُثْنِيَ عَلَى صَاحِبِهَا خَيْرًا فَقَالَ عُمَرُ وَجَبَتْ ‏.‏ ثُمَّ مُرَّ بِالثَّالِثِ فَأُثْنِيَ عَلَى صَاحِبِهَا شَرًّا فَقَالَ عُمَرُ وَجَبَتْ ‏.‏ فَقُلْتُ وَمَا وَجَبَتْ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ قَالَ قُلْتُ كَمَا قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلّى اللّه عليه وسلّم ‏(‏ أَيُّمَا مُسْلِمٍ شَهِدَ لَهُ أَرْبَعَةٌ قَالُوا خَيْرًا أَدْخَلَهُ اللَّهُ الْجَنَّةَ ‏)‏ ‏.‏ قُلْنَا أَوْ ثَلاَثَةٌ قَالَ ‏(‏ أَوْ ثَلاَثَةٌ ‏)‏ ‏.‏ قُلْنَا أَوِ اثْنَانِ قَالَ ‏(‏ أَوِ اثْنَانِ ‏)‏ ‏.‏

KİTAB’ÜL CENAİZ (CENAZELER BÖLÜMÜ)

   SÜNEN-İ NESÂÎ