(EVLİ) CÂRİYE ÂZAD EDİLDİĞİ ZAMAN NİKÂHINI FESHETMEKTE SERBEST OLDUĞU (NA DÂİR GELEN HADİSLER) BÂBI

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ

Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adıyla

 29- (EVLİ) CÂRİYE ÂZAD EDİLDİĞİ ZAMAN NİKÂHINI FESHETMEKTE SERBEST OLDUĞU (NA DÂİR GELEN HADİSLER) BÂBI

2152 - “... Âişe (radıyallahü anhâ)’dan rivâyet edildiğine göre:

Kendisi (cariyesi) Berire'yi âzad etmiş, bunun üzerine Resulüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) Berîre'yi. (nikâhını feshetmesi hususunda) muhayyer bırakmıştır. Berîre'nin hür kocası var idi. "

2153 - “... (Abdullah) bin Abbâs (radıyallahü anhümâ)’dan; Şöyle demiştir :

(Âişe'nin cariyesi) Berîre'nin kocası Muğîs isimli bir köle idi. (Berire âzad edilip kocasından ayrılmayı tercih edince) zavallı Muğîs (in perişan durumu hâlâ gözümün önünde, kendisin) e bakıyor gibiyim. (Berîre'yi aşırı seven) Muğîs, ağlıyarak ve göz yaşları yanağının üzerinden akarak, (Medine sokaklarında ve çevresinde) Berîre'nin arkasında dönüp dolaşırdı. (Berîre ise ondan nefret ederdi. ) Bir gün Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) (babam) Abbâs'a:

— (Yâ Abbâs Muğîs'in Berire'ye aşırı muhabbetine ve Berîre'nin ona olan nefretine hayret etmiyor musun?) buyurdu. Sonra (Muğis'in baş vurusu üzerine) Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) Berîre’ye :

— (Ey Berîre!) keşki Muğîs'e dönüş yapsan. Çünkü senin çocuğun babasıdır. ) buyurdu. Berîre:

— Yâ Resûlallah! (Ona dönüş yapmam için) bana emir ediyor musun? dedi. Resûl-i Ekrem (sallallahü aleyhi ve sellem) :

— (Ben emretmiyorum). Ancak şefaatçi (aracı) oluyorum) buyurdu. Berîre :

— Muğîs'e ihtiyacım yoktur, dedi. "

2154 - “... Âişe (radıyallahü anhâ)'dan; Şöyle demiştir:

(Cariyem) Berire dolayısıyla üç sünnet (şer'i hüküm) tamamlandı : Berire âzad edildiği zaman nikâhının feshi hususunda serbest kılındı, kocası da köle idi. Sahâbîler Berîre'ye (cariyem iken) sadaka verirlerdi) kendisi de (bu sadakadan) Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'e hediye ederdi, O da :

(Bu, Berire'ye sadakadır, bize de (Berîre'nin) bir hediye (si) dir, ) buyurdu. Bir de: (Velâ (yani âzad edilen köle ve câriye'ye mirasçı olmak hakkı) âzad edene aittir, ) buyurdu. "

2155 - “... Âişe (radıyallahü anhâ)'dan; Şöyle demiştir:

Berire (nikâhını feshettiğinde) üç kez aybaşı âdetini görünceye kadar beklemesi (yani bu süre bitmeden başka bir adamla evlenmemesi) kendisine (Resûl-i Ekrem (sallallahü aleyhi ve sellem) tarafından) emredildi. "

2156 - “... Ebû Hüreyre (radıyallahü anh)’den rivâyet edildiğine göre:

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) Berîre'yi (âzad edildi ğinde nikâhının feshi hususunda) serbest kıldı. "

٢٩ - باب خِيَارِ الأَمَةِ إِذَا أُعْتِقَتْ

٢١٥٢ - حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِي شَيْبَةَ، حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ غِيَاثٍ، عَنِ الأَعْمَشِ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ، عَنِ الأَسْوَدِ بْنِ يَزِيدَ، عَنْ عَائِشَةَ، أَنَّهَا أَعْتَقَتْ بَرِيرَةَ فَخَيَّرَهَا رَسُولُ اللَّهِ ـ صلّى اللّه عليه وسلّم ـ وَكَانَ لَهَا زَوْجٌ حُرٌّ ‏.‏

٢١٥٣ - حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى، وَمُحَمَّدُ بْنُ خَلاَّدٍ الْبَاهِلِيُّ، قَالاَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَهَّابِ الثَّقَفِيُّ، حَدَّثَنَا خَالِدٌ الْحَذَّاءُ، عَنْ عِكْرِمَةَ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ، قَالَ كَانَ زَوْجُ بَرِيرَةَ عَبْدًا يُقَالُ لَهُ مُغِيثٌ كَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَيْهِ يَطُوفُ خَلْفَهَا وَيَبْكِي وَدُمُوعُهُ تَسِيلُ عَلَى خَدِّهِ فَقَالَ النَّبِيُّ ـ صلّى اللّه عليه وسلّم ـ لِلْعَبَّاسِ ‏( يَا عَبَّاسُ أَلاَ تَعْجَبُ مِنْ حُبِّ مُغِيثٍ بَرِيرَةَ وَمِنْ بُغْضِ بَرِيرَةَ مُغِيثًا ‏)‏.‏ فَقَالَ لَهَا النَّبِيُّ ـ صلّى اللّه عليه وسلّم ـ ‏( لَوْ رَاجَعْتِيهِ فَإِنَّهُ أَبُو وَلَدِكِ ‏)‏.‏ قَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ تَأْمُرُنِي قَالَ ‏( إِنَّمَا أَشْفَعُ ‏)‏.‏ قَالَتْ لاَ حَاجَةَ لِي فِيهِ ‏.‏

٢١٥٤ - حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ، حَدَّثَنَا وَكِيعٌ، عَنْ أُسَامَةَ بْنِ زَيْدٍ، عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ عَائِشَةَ، قَالَتْ مَضَى فِي بَرِيرَةَ ثَلاَثُ سُنَنٍ خُيِّرَتْ حِينَ أُعْتِقَتْ وَكَانَ زَوْجُهَا مَمْلُوكًا وَكَانُوا يَتَصَدَّقُونَ عَلَيْهَا فَتُهْدِي إِلَى النَّبِيِّ ـ صلّى اللّه عليه وسلّم ـ فَيَقُولُ ‏( هُوَ عَلَيْهَا صَدَقَةٌ وَهُوَ لَنَا هَدِيَّةٌ ‏)‏.‏ وَقَالَ ‏( الْوَلاَءُ لِمَنْ أَعْتَقَ ‏)‏.‏

٢١٥٥ - حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ، حَدَّثَنَا وَكِيعٌ، عَنْ سُفْيَانَ، عَنْ مَنْصُورٍ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ، عَنِ الأَسْوَدِ، عَنْ عَائِشَةَ، قَالَتْ أُمِرَتْ بَرِيرَةُ أَنْ تَعْتَدَّ، بِثَلاَثِ حِيَضٍ ‏.‏

٢١٥٦ - حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ تَوْبَةَ، حَدَّثَنَا عَبَّادُ بْنُ الْعَوَّامِ، عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِي إِسْحَاقَ، عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أُذَيْنَةَ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ـ صلّى اللّه عليه وسلّم ـ خَيَّرَ بَرِيرَةَ ‏.‏

TALÂK KİTABI

   SÜNEN-İ İBN MÂCE