Mütevâtir Hadisler-32

 ﴾32﴿ اَلَْمَسْح عَلَى الْخُفَّيْنِ 

“Mestler üzerine mesh etme” ile ilgili hadisler

Suyûtî (ö. 911/1505) “el-Ezhâr”da bu hadisi şu yollardan getirmiştir:

1.      Muğîre b. Şu’be[154]     

2.      Hz. Ömer[155]                                      

3.      Hz. Ali[156]                                          

4.      Sa’d b. Ebi Vakkâs[157]                        

5.      Bilâl[158]                                                          

6.      Büreyde[159]                                        

7.      Cerîr el-Becelî[160]                               

8.      Huzeyfe[161]                                        

9.      Amr b. Ümeyye ed-Damrî[162]              

10.     Ubey b. İmâre[163]                              

11.     Evs b. Ebi Evs es-Sakafî[164]               

12.     Huzeyme b. Sâbit[165]                          

13.     Safvân b. Assâl[166]                            

14.     Câbir b. Abdullah[167]                          

15.     Ebu Bekre[168]                                    

16.     Enes[169]                                                        

17.     Sehl b. Sa’d es-Sâadî[170]                                

18.     Avf b. Mâlik el-Eşcaî[171]                                

19.     Hz. Aişe[172]                                       

20.     Meymûne[173]  

21.     Sevbân[174]                                         

22.     Ebu Eyyûb el-Ensârî[175]                                 

23.     Ebu Hureyre[176]

24.     Üsâme b. Zeyd[177]

25.     Üsâme b. Şerîk[178]

26.     Câbir b. Semure[179]

27.     Rabîa b. Ka’b el-Eslemî[180]

28.     Şerîd[181]

29.     Ubâde ibnu's-Sâmit[182]

30.     Abdullah b. Revaha[183]

31.     Abdullah ibn Abbâs[184]

32.     Abdullah ibn Ömer[185]

33.     Abdullah ibn Mes’ud[186]

34.     Abdurrahman ibn Hasene[187]

35.     İsme[188]

36.     Amr b. Hazm[189]

37.     Müslim[190] (Avsece’nin babası)

38.     Ma’kil b. Yesâr[191]

39.     Ya’lâ b. Mürre[192]

40.     Ebu Umâme el-Bâhilî[193]

41.     Ebu Berze el-Eslemî[194]

42.     Ebu Saîd el-Hudrî[195]

43.     Ebu Talha[196]

44.     Şebîb b. Gâlib[197]

45.     Zeyd b. Hureym[198]

46.     Dahhâk[199] (mürsel olarak)

Toplam, 46 kişi.

(Derim ki:) Hafız İbn Hacer (ö. 852(1447) “Tahrîcu Ehâdisi’l-Hidâye”de bu hadisleri, bu sayı denginde nakletmiştir. Ayrıca Suyûtî (ö. 911/1505)’nin “el-Ezhâr”da nakletmediği (bazı) hdisleri(n ravilerini) de kay­detmiştir:

47.     Hz. Ebu Bekr es-Sıddîk[200]

48.     Selmân[201]

49.     Abdullah b. Müslim b. Yesâr’ın dedesi Yesâr

50.     Ümmü Es’ade el-Ensâriyye

51.     Hâlid b. Urfuta

52.     Abdurrahman b. Bilâl

53.     Amr b. Bilâl[202]

54.     Berâ’ b. Âzib[203]

55.     Mâlik b. Sa’d[204]

56.     Mâlik  ibn Rabîa es-Selûlî Ebu Meryem

57.     Ebu Zerr el-Gıfârî

Görüldüğü üzere, 46’ya, 11 daha isim eklemekle, bu hadisi rivayet eden ravilerin sayısı, 57’yi bulmuştur. Bu tarz, daha önce  ﴿ مَنْ كَذَبَ عَلَيَّ ﴾ “Kim söylemediğim bir sözü bana atfederse...” Hadisi ile ilgili bahiste geçmişti.

Cennetle müjdelenen 10 kişinin, “Mestler üzerine mesh etme Hadisi” ni de rivayet edenler içerisinde bulundukları birazdan gelecektir. Yalnız bu ravilerin bir kısmının ismi, burada geçmemektedir.

58.      Hz. Osman

59.     Talha b. Ubeydullah

60.     Saîd b. Zeyd

61.     Zübeyr b. Avâm

62.     Abdurrahman b. Avf

63.     Ebu Ubeyde b. Cerrâh

Görüldüğü üzere 57’ye 6 tane daha isim eklemekle, bu hadisleri rivayet edenlerin sayısı, 63’ü bulmuştur.

Kemal ibnü’l-Hümâm (ö. 861/1456) “Fethu’l-Kadîr” adlı eserinde bu hadisi rivayet ednlerin içerisinde, şunları da saymıştır:

64.      Ebu Musa el-Eş’arî

65.      Amr ibnu'l-Âs

66.      Abdullah b. Harîs b. Cüz’

Görüldüğü üzere 63’e 3 tane daha isim eklemekle, bu hadisleri rivayet edenlerin sayısı, 66’yı bulmuştur.

Bezzâr (ö. 292/904)’ın kaydettiğine göre; (bu konuda) Muğîre b. Şu’be’den gelen hadis, 60 kadar yoldan rivayet edilmiştir.

İbn Mende, bunlardan 45’inin ismini anmıştır.

İmam Ahmed (ö. 241/855), “Mestler üzerine mesh etme hadisi” husu­sunda, merfu’ ve mevkuf olarak 40 tane hadisin bulunduğunu söylemiştir.

İbn Ebi Hâtim (ö. 327/938)’de, bu konuda 41 tane hadisin bulundu­ğunu söylemiştir.

İbnAbdilberr (ö. 463/1071)’de, “İstizkâr”da, derki: “Mestler üzerine mesh etme” ile igili hadisi, Hz. Peygamber (s.a.v)’den, 40 kadar sahabe riva­yet etmiştir.

İbnü’l-Münzîr (ö. 309, 310, 318/921, 922, 930), Hasen el-Basrî’nin şöyle söylediğini nakletmiştir: “Resulullah (s.a.v)’in, ‘Mestler üzerine mesh ettiğini’, onun sahabilerinden 70 kişi bana haber vermiştir.”

Ebu’l-Kasım ibn Mende (ö. 470/1070), “Tezkîre” adlı eserinde, bu ha­disi, rivayet edenlerin isimlerini kaydettiğine göre; (bunların isimleri,) 80 sahabiye ulaşmıştır.

Tirmizî (ö. 279/892) bunlardan bir topluluğu, Beyhakî (458/1066)’de “Sünen” adlı eserinde (bunlardan) bir topluluğu, İbn Abdilberr (ö. 463/1071)’de (bunlardan) bir topluluğu ve Kemal ibnü’l-Hümâm (ö. 861/1456)’da “Fethu’l-Kadîr” adlı eserinde  (bunlardan) bir topluluğu an­mıştır.

Sehâvî (ö. 902/1496)’de “Fethu’l-Muğîs”de, bu hadisi nakleden saha­beden bazı hafız ravileri toplamış ve bunların sayıları, böylece 80 kişiyi geç­miştir.

Bir grup hadis hafızı, “Mestler üzerine mesh etme” ile igili hadislerin, mütevatir olduğunu belirtmiştir. Bunlardan birisi olan İbn Abdilberr (ö. 463/1071)’in ifadesine göre; “Mestler üzerine mesh etme” ile igili hadisi, Hz. Peygamber (s.a.v)’den, 40 kadar sahabe rivayet etmiştir.

İmam Ahmed (ö. 241/855)’de, bu hususu şöyle belirtir: “’Mestler üzerine mesh etme’ hususunda kalbimde oluşan şey, merfu’ ve mevkûf  olarak, Hz. Peygamber (s.a.v)’in sahabesinden 40 hadisin rivayet edilmiş olmasıdır.” (Sehâvî’nin sözü burada bitmektedir.)

(İbn Hacer’de) “Fethu’l-Bârî”de derki: “Bir grup hadis hafızı, ‘Mestler üzerine mesh etme’ (ile ilgili hadislerin) mütevatir olduğunu belirtmiştir. Bazı alimler de, bu hadisin ravilerini toplayıp (bunların sayısı,) 80 kişiyi geçmiştir. Bunların içerisinde, Cennetle müjdelenen 10 kişi de bulunmaktadır.

İbn Ebi Şeybe (ö. 235/849) ve daha bir çoğu da, Hasen el-Basrî’nin şöyle söylediğini nakletmiştir: “’Mestler üzerine mesh etme’  ile ilgili hadisi, sahabeden, 70 kişi bana haber vermiştir.” (İbn Hacerin sözü burada bitmek­tedir.)

Zürkânî(ö.1122/1710)’de “Şerhu’l-Muvatta’”da bunun bir benzerini söylemiştir.

(Münâvî’de) “Feyzu’l-Kadîr”de derki: “‘Mestler üzerine mesh etme’  ile ilgili hadisler, tevatüre ulaşmıştır. Hatta Kemal ibnü’l-Hümâm’da dedi ki: Ebu Hanîfe derki: ’Mestler üzerine mesh etme’  hakkında, bana, gündüzün ay­dınlığı gibi rivayetlerin gelmesi sebebiyle, mestler üzerine mesh etmenin caiz olduğuna hükmettim.’

Yine Ebu Hanîfe derki: ‘Mestler üzerine mesh etmeyi (uygun) görmeyen kimsenin, küfre düşmesinden korkarım; çünkü bu konuda gelen rivayetler, tevatür mesabesindedir.’ “ (Münâvî’nin sözü burada bitmektedir.)

Sa’d (ö. 792/1389)’da “Şerhu Akâidi’n-Nesefî”de derki: “Kerhî dedi ki: ‘‘Mestler üzerine mesh etmeyi (uygun) görmeyen kimsenin, küfre düşmesin­den korkarım; çünkü bu konuda gelen rivayetler, tevatür mesabesindedir.’ “ (Sa’d’ın sözü burada bitmektedir.)

Mâzerî (ö. 536/1141)’de “Mu’lim” de derki: “Mestler üzerine mesh yapmanın caiz olmasına gelmesine gelince, bunun delili, mesh konusunda nakledilen hadislerdir. Bazı tabiûn alimlerinin anlattığına göre; bu hadislerin, çok sayıya ulaşması, Ahad Haberler derecesinden yükselip anlam ve kavram bakımından mütevatire ulaştığını göstermektedir.”

Kadı İyâz (ö. 544/1149)’da, “İkmâl”da, mestler üzerine mesh etme ile ilgili hadisi nakletmiştir.

Mestler üzerine mesh etme ile ilgili hadisin, tevatüre ulaştığını gösteren nasslar, çoktur. Mâzerî ve Kadı İyâz’dan da aktardığımız gibi, bunun tevatür oluşu, lafzî değil de, manevî (mütevatir)dir.

Suyûtî (ö. 911/1505)’de “Şerhu’l-Elfiyyeti’l-Irâkî”de, mestler üzerine mesh etme ile ilgili hadisin, mütevatir olup olmadığını açıklamıştır. Tıpkı Suyûtî’nin, ﴿ مَنْ كَذَبَ عَلَيَّ ﴾ “Kim söylemediğim bir sözü bana atfederse…” hadisine dair bahiste bu hadisin, mütevatir olup olmadığı hususundaki açık­lamalarını anlatmamız gibi.

Bu konuda daha geniş bilgi için Suyûtî’nin bu kitabına başvurabilirsiniz.

(Şimdiye kadar) aktardığımız bu rivayetler, mestler üzerine mesh etme ile ilgili hadisin, tevatüre yakın ve -meşhur yada tevatüre benzer– meşhur olduğunu söyleyen kimsenin sözünü reddetmektedir.

Yine bu konuda daha geniş bilgi için İbnü’l-Hümâm (ö. 861/1457) ”Tahrîr” adlı eseri ile İbn Emîr el-Hacc (ö. 879/1475)’ın bu kitaba yaptığı şerhe[205] başvurabilirsiniz.

İbnü’l-Kassâr’da derki: “Mâlikî imamlarımız, mestler üzerine mesh et­meyi inkar etmeyi, fasıklık kabul etmişlerdir.”

İbn Habîb (ö. 347/958)’de derki: ”Mestler üzerine mesh etmeyi, ancak rezil ve rüsvay kimseler inkar ederler.”

Enes b. Mâlik’e, Ehli Sünnet ve’l-Cemaat’ın[206] ne olduğu soruldu. O da:

“Hz. Ebu Bekr ile Hz. Ömer’i sevmen, Hz. Ali Fatıma’nın oğulları Hasan ile Hüseyin’i karalamaman ve ‘mestler üzerine mesh etmendir’ diye cevap verdi.

Ebu Hanîfe (ö. 150/767)’ye de, Ehli Sünnet ve’l-Cemaat Mezhebinin ne olduğu soruldu. O da:

“Hz. Ebu Bekr ile Hz. Ömer’i üstün tutma, Hz. Osman ile Hz. Ali’yi sevme ve ‘mestler üzerine mesh etmeyi (uygun) görmedir” diye cevap verdi.

* * *

[154] Buhârî, Vüdu 35, 48, 49, Salat 7, 25, Cihad 90, Meğazi 80, Libas 10, 11; Müslim, Taharet 77, 79, 81, 82 (274); Ebu Dâvud, Taharet 59 (149, 150, 151); Tirmizî, Taharet 72 (97, 98, 99, 100); Nesâî, Taharet 87, 96, 97, 100; İbn Mâce, Taharet 84 (545), 85 (550); İbn Mâce, Taharet 84 (545 Taharet 42

[155] Buhârî, Vüdu 51; Müsned, 1/35, 49, 54

[156] Ebu Dâvud, Taharet 62 (162); Nesâî, Taharet 99, 100; Müsned, 1/100, 113, 118 

[157] Buhârî, Vüdu 51; Nesâî, Taharet 96; Müsned, 1/169

[158] Müslim, Taharet 84 (275); Ebu Dâvud, Taharet 59 (153); Tirmizî, Taharet 75 (101); Nesâî, Taharet 86, 96; İbn Mâce, Taharet 89 (561)

[159] Müslim, Taharet 86 (277); Ebu Dâvud, Taharet 66 (172); Tirmizî, Taharet 45 (61); Nesâî, Taha­ret 101; İbn Mâce, Taharet 84 (549); Müsned, 5/358

[160] Buhârî, Salat 25; Müslim, Taharet 73 (272); Tirmizî, Taharet 70 (93); Nesâî, Taharet 96; Ebu Dâvud, Taharet 59 (154); İbn Mâce, Taharet 84 (544); Müsned, 4/361, 364

[161] Müsned, 5/382

[162] Buhârî, Vüdu 51; Nesâî, Taharet 96; Müsned, 5/288, 4/179

[163] Ebu Dâvud, Taharet 60 (158); İbn Mâce, Taharet 87 (557)

[164] Ebu Dâvud, Taharet 62 (160)

[165] Ebu Dâvud, Taharet 560 (157); Tirmizî, Taharet 71 (95); İbn Mâce, Taharet 86 (554); Müsned, 5/213

[166] Tirmizî, Taharet 71 (96), Da’vat 102 (3529, 3530); Nesâî, Taharet 98; İbn Mâce, Taharet 86 (554); Müsned, 4/240

[167] Tirmizî, Taharet 75 (102); İbn Mâce, Taharet 85 (551)

[168] İbn Hibban, Sahih, (184); İbn Huzeyme, Sahih

[169] İbn Mâce, Taharet 84 (548); Muvatta, Taharet 8

[170] İbn Mâce, Taharet 84 (547)

[171] Dârekutnî, Sünen, 1/193, 194; Taberânî, el-Evsat

[172] Müslim, Taharet 85 (276); Nesâî, Taharet 99; İbn Mâce, Taharet 86 (552); Müsned, 6/110

[173] Dârekutnî, Sünen, 1/193; Müsned, 6/333

[174] Ebu Dâvud, Taharet  (146); Müsned, 5/281

[175] Müsned, 5/421; Taberânî, el-Kebir

[176] Taberânî, el-Evsat

[177] Nesâî, Taharet 96; Taberânî, el-Kebir

[178] Taberânî,

[179] Taberânî,

[180] Taberânî, el-Kebir

[181] Taberânî, el-Kebir

[182] Taberânî, el-Kebir

[183] Taberânî, el-Kebir

[184] Müsned, 1/323, 366; Taberânî, el-Evsat

[185] İbn Mâce, Taharet 84 (546); Taberânî; Ebu Ya’lâ

[186] Taberânî, el-Kebir

[187] Taberânî, el-Kebir

[188] Taberânî, el-Kebir

[189] Taberânî, el-Kebir

[190] Taberânî, el-Kebir; Bezzâr

[191] Taberânî, el-Kebir

[192] Taberânî,

[193] Müsned, 5/257; Taberânî, el-Kebir

[194] Taberânî, el-Kebir; Bezzâr

[195] Taberânî, el-Evsat

[196] Taberânî, es-Sağir

[197] İbn Mende, Marifetu’s-Sahabe

[198] Ebu Nuaym,

[199] Sâid b. Mansur

[200] İbn Huzeyme, Sahih; İbn Hibbân

[201] İbn Mâce, Taharet 89 (563); Müsned, 5/439, 440

[202] İbn Mâce, Taharet 84 (546); Müsned, 1/186

[203] İbn Mâce, Taharet 89 (562)

[204] Taberânî, el-Evsat

[205] Bu kitabın adı, “et-Takrîr ve’t-Tahbîr” dir.

[206] Ehl-i Sünnet, genel olarak, Hz. Peygamber (s.a.v)’in sünnetine ve ashabının yoluna bağlı olan ve onların izlediği dini yol ve metodu benimseyen kimselere verilen isimdir. Bunlar, genellikle, Matıridiler, Eş’ariler ve Selefilerdir.

     Burada, özel olarak, Ehl-i Sünnetten bahsedilmektedir..

MÜTEVÂTİR HADİSLER

01 - 02 - 03 - 04 - 05 - 06 - 07 - 08 - 09 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31 - 32 - 33 - 34 - 35 - 36 - 37 - 38 - 39 - 40 - 41 - 42 - 43 - 44 - 45 - 46 - 47 - 48 - 49 - 50 - 51 - 52 - 53 - 54 - 55 - 56 - 57 - 58 - 59 - 60 - 61 - 62 - 63 - 64 - 65 - 66 - 67 - 68 - 69 - 70 - 71 - 72 - 73 - 74 - 75 - 76 - 77 - 78 - 79 - 80 - 81 - 82 - 83 - 84 - 85 - 86 - 87 - 88 - 89 - 90 - 91 - 92 - 93 - 94 - 95 - 96 - 97 - 98 - 99 - 100 - 101 - 102 - 103 - 104 - 105 - 106 - 107 - 108 - 109 - 110 - 111 - 112 - 113 - 114 - 115 - 116 - 117 - 118 - 119 - 120 - 121 - 122 - 123 - 124 - 125 - 126 - 127 - 128 - 129 - 130 - 131 - 132 - 133 - 134 - 135 - 136 - 137 - 138 - 139 - 140 - 141 - 142 - 143 - 144 - 145 - 146 - 147 - 148 - 149 - 150 - 151 - 152 - 153 - 154 - 155 - 156 - 157 - 158 - 159 - 160 - 161 - 162 - 163 - 164 - 165 - 166 - 167 - 168 - 169 - 170 - 171 - 172 - 173 - 174 - 175 - 176 - 177 - 178 - 179 - 180 - 181 - 182 - 183 - 184 - 185 - 186 - 187 - 188 - 189 - 190 - 191 - 192 - 193 - 194 - 195 - 196 - 197 - 198 - 199 - 200 - 201 - 202 - 203 - 204 - 205 - 206 - 207 - 208 - 209 - 210 - 211 - 212 - 213 - 214 - 215 - 216 - 217 - 218 - 219 - 220 - 221 - 222 - 223 - 224 - 225 - 226 - 227 - 228 - 229 - 230 - 231 - 232 - 233 - 234 - 235 - 236 - 237 - 238 - 239 - 240 - 241 - 242 - 243 - 244 - 245 - 246 - 247 - 248 - 249 - 250 - 251 - 252 - 253 - 254 - 255 - 256 - 257 - 258 - 259 - 260 - 261 - 262 - 263 - 264 - 265 - 266 - 267 - 268 - 269 - 270 - 271 - 272 - 273 - 274 - 275 - 276 - 277 - 278 - 279 - 280 - 281 - 282 - 283 - 284 - 285 - 286 - 287 - 288 - 289 - 290 - 291 - 292 - 293 - 294 - 295 - 296 - 297 - 298 - 299 - 300 - 301 - 302 - 303 - 304 - 305 - 306 - 307 - 308 - 309 - 310 - 311

HADİS KÜTÜPHANESİ

H A D İ S

K Ü T Ü P H A N E S İ