﴾
“Deve ağıllarında namaz kılmanın yasak olması ve koyun ağıllarında ise namaz kılmanın mübah (serbest) olması”[456] ile ilgili hadisler
İbn Abdilberr (ö.
﴿ أَنَّهُ سَأَلَ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عَمْرِو بْنِ الْعَاصِ أَأُصَلِّي فِي عَطَنِ الْإِبِلِ فَقَالَ عَبْدُ اللَّهِ لَا وَلَكِنْ صَلِّ فِي مُرَاحِ الْغَنَمِ ﴾
“(Birisi,) Abdullah ibn Amr ibnu’l-Âs’a: ‘Deve ağıllarında namaz kılabilir miyiz?’ diye sordu. O da: ‘Hayır, (kılmayın.) Fakat koyun ağıllarında kılabilirsiniz’ diye cevap verdi.”
(İbn Abdilberr,) bu hadisi, Yûnus b. Bükeyr’den, o da Hişâm b. Urve’den, o da babasından, o da:
“Bu anlatım, bir çok şekillerde Hz. Peygamber (s.a.v)’den hadis gelmiştir:
2. Ebu Hureyre[458]
3. Berâ’ b. Âzib[459]
4. Câbir b. Semure[460]
5. Abdullah b. Muğaffel[461]
Bu hadislerin hepsi, senedleriyle birlikte hasendir. Bu hadislerin çoğu, mütevatirdir. Bunlar içerisinde en güzel olanı ise, Berâ’ Hadisi ile Abdullah b. Muğaffel Hadisidir. Bu hadisi ise, Hasen (el-Basrî) yolundan
İbn Mâce (ö.
﴿ لَا يُصَلَّى فِي أَعْطَانِ الْإِبِلِ وَيُصَلَّى فِي مُرَاحِ الْغَنَمِ ﴾
“Deve ağıllarında namaz kılınmaz. Fakat koyun ağıllarında namaz kılınır”
Taberânî (ö.
﴿ صَلُّوا فِي مَرَابِضِ الْغَنَمِ وَلَا تَتَوَضَّئُوا مِنْ أَلْبَانِهَا وَلَا تُصَلُّوا فِي أَعْطَانِ الْإِبِلِ وَتَوَضَّئُوا مِنْ أَلْبَانِهَا ﴾
“Koyun ağıllarında namaz kılabilirsiniz. Fakat koyun sütünden abdest almayınız. Deve ağıllarında namaz kılmayınız. Fakat devenin sütünden abdest alabilirsiniz.”
Yine Taberânî (ö.
﴿ صَلُّوا فِي مَرَابِضِ الْغَنَمِ وَلَا تُصَلُّوا فِي أَعْطَانِ الْإِبِلِ أَوْ فِي مَبَارِكِ الْإِبِلِ ﴾
“Koyun ağıllarında namaz kılabilirsiniz. Fakat deve ağıllarında yada deve ahırlarında namaz kılmayınız.”
Yine Taberânî (ö.
﴿ لَاتُصَلّوا فِي أَعْطَانِ الْإِبِلِ وَصلَُّوا فِي مُرَاحِ الْغَنَمِ ﴾
“Deve ağıllarında namaz kılmayınız. Fakat koyun ağıllarında namaz kılabilirsiniz.”
Abdurrezzâk (ö.
﴿ يُصَلَّى فِي مَرَابِضِ الْغَنَمِ وَلاَ يُصَلَّى فِي أَعْطَانِ الْإِبِلِ ﴾
“Koyun ağıllarında namaz kılınır. Fakat deve ağıllarında namaz kılınmaz”
Yine İbn Mâce (ö.
﴿ سَبْعُ مَوَاطِنَ لَا تَجُوزُ فِيهَا الصَّلَاةُ: ..... وَعَطَنُ الْإِبِلِ ﴾
“Yedi yerde namaz kılmak caiz değildir:” (Bunların içerisinde ‘deve ağılları’ ifadesi de kullanılmıştır.)
Yine Taberânî (ö.
﴿ تَوَضَّئُوا مِنْ لُحُومِ الْإِبِلِ وَلاَتُصَلَّى فِي مَبَارِكِ الْإِبِلِ ﴾
“Deve etlerinden abdest alabilirsiniz. Fakat deve ahırlarında namaz kılmayınız”
Ebu Ya’lâ (ö.
﴿ كَانَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَتَوَضَّأُ مِنْ أَلْبَانِ الْإِبِلِ وَلُحُومُهَا وَلاَ يُصَلَّى فِي أَعْطَانِهَا ﴾
“Resulullah (s.a.v) deve sütü ile etinden abdest alıyordu. Fakat deve ağılların da namaz kılmıyordu”
İmam Ahmed (ö.
﴿ كانَ يُصَلَّى فِي مَرَابِضِ الْغَنَمِ ولا يُصَلَّى فِي مَرَابِضِ الْإِبِلِ وَالْبَقَرِ ﴾
“Resulullah (s.a.v) koyun ağıllarında namaz kılıyordu. Fakat deve ile sığır ağıllarında namaz kılmıyordu”
Sehâvî (ö.
Yine Sehâvî’nin dışında bir çok alim, İbn Hazm’dan naklen derki: “Deve ağıllarında namaz kılmama ile ilgili hadisler, ‘kurala uygun Mütevatir’ (et-Tevâturu’l- Usûlî)dir.”
Yalnız Zeynü’l-Irâkî (ö.
Sadru’l-Münâvî (ö.
İbn Hazm’ın, bunu doğruladığını (daha önce) belirtmiştik.
* * *
[456] Müminler için yeryüzü baştan sona mescid kılınmıştır. Dilediği yerde Rabbine ibadet yapabilir. Bununla birlikte Resulullah (s.a.v), haiz olduğu bazı mahzurlar sebebiyle bir kısım yerlerde ibadet yapmayı yasaklamıştır. Bunlar ise;
Namazın deve ağıllarında kılınmaması ve koyun ağıllarında ise kılınması ile ilgili hadisler hususunda çeşitli açıklamalar yapılmıştır. Bu görüşler içerisinde en doğru olanı, bu hükmün, taabbudi olmasıdır.
Koyun ağıllarında namaz kılmayı emreden hadisler, vücuba değilde cevaz ve ruhsatı ifade etmektedir. Hatta Resulullah (s.a.v), Medine’de Mescid-i Nebevi’yi yaptırdıktan sonra bu ruhsatı da kaldırmıştır. B.k.z: Buhârî, Salat
[457] Muvatta, Sefer
[458] Tirmizî, Salat
[459] Ebu Dâvud, Taharet
[460] Müslim, Hayz
[461] Nesâî, Mesacid
[462] İbn Mâce, Mesacid
[463] Taberânî, el-Kebir,
[464] Müsned,
[465] Ebu Dâvud, Salat
[466] Abdurrezzak, Musannef,
[467] İbn Mâce, Mesacid
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.