Hadis Kütüphanesi | مكتبة الحديث

 ﴾311﴿ اَلْحُسْنَى الْجَنَّة وَالزِّيَادَة اَلنَّظّر إِلَى وَجْهِ الرَّحْمَانِ 

“İyi iş yapanlara, (bundan) daha güzeli olan Cennet’in verilmesi ve (Kıyamet günü Cennetliklerin) Yüce Allah’a bakmasının (onlara) daha ‘bir fazlalık’ olması”^[36] ile ilgili hadisler

(Zürkânî) “Şerhu’l-Mevâhib”de konu ile ilgili olarak der ki: “Bu hadis, merfu olarak şu yollardan gelmiştir:

1.      Ebu Musa el-Eş’arî

2.      Ka’b b. Ucre

3.      Abdullah ibn Ömer

4.      Ubey b. Ka’b

5.      Enes

6.      Ebu Hureyre

Ayrıca bu hadis; Hz. Ebu Bekr, Huzeyfe, Abdullah ibn Abbâs ile Abdullah ibn Mes’ud’dan mevkuf olarak ve bir (grup) tabiun’dan da (maktu’ olarak) gelmiştir. Nitekim Suyûti’de “Budûru’s-Safîre”de bu konuya geniş yer vermiştir.

Suyûtî dedi ki: Beyhakî dedi ki: ‘Bu (hadis, konuyla ilgili ayeti[37]) açıklama mahiyetinde (söylenmiş)tir. Çünkü bu konuda sahabe ile tabiun’dan gelen (sözler), müstefiz ve meşhurdur. Fakat hadisin ancak mevkuf olduğu söylenebilir.’

Yahya b. Maîn’de dedi ki: ‘(Bu konu ile ilgili) yanımda 17 hadis bulunmaktadır. Bu hadislerin hepsi de, sahihtir.’

Suyûtî’de “Budûru’s-Safîre”de (bu 17 hadise) iki hadis daha ilavede bulunmuş ve bir dayanak olması mahiyetinde hadisi nakleden kimseleri de göstermek için konuyla ilgili hadisin bütün lafızlarını belirtmiştir.

(Suyûtî devamla) dedi ki: ‘Yanımızdaki hadis otoriterleri topluluğuna göre; bu hadisler, mütevatir derecesine ulaşmıştır.’”

Yine Suyûtî “Nevâhidu’l-Ebkâr ve Şevâhidu’l-Efkâr”da konu ile ilgili olarak şöyle der:

“Bu (hadis, konuyla ilgili ayeti) açıklama mahiyetinde (söylenmiş)tir. Çünkü bu hadis; Müslim’in, “Sahîh”inde[38] rivayet ettiği bir ayetin açıklanmasına delil olarak Resulullah (s.a.v)’den gelmiştir. Yine bu hadis; Hz. Peygamber (s.a.v)’in sahabilerinden Hz. Ebu Bekr, Huzeyfe, Ebu Musa, Ubâde ibnu’s-Sâmit ve daha bir çok sahabiden gelmiştir. (Konu ile ilgili ayetin) açıklanmasına dair hadisler ve rivayetler, çoktur. Bunları, “Dürrü’l-Mensûr fi tefsîri’l-Me’sûr”da getirdim.”

(Suyûtî) “Metâliu’l-Musirrât”da ise konu ile ilgili olarak aynen şöyle der: “(Cennetliklerin) Cennette Cenab-ı Allah’a bakması; alken caiz ve Kur’an, Sünnet, İcmâ ile de sabittir.

A. Kur’an’daki delil, Yüce Allah’ın sözleridir:

1. ﴿ وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ نَاضِرَةٌ إِلَى رَبِّهَا نَاظِرَةٌ ﴾      

“O gün, yüzler, ışıl ışıl parıldar”[39]

2.  ﴿ لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا الْحُسْنَى وَزِيَادَةٌ ﴾

“Güzel iş yapan kimselere, (işlediklerinin yanı sıra) daha güzeli ve (bir de) ‘fazlası’ vardır”[40]

3.  ﴿ وَلَدَيْنَا مَزِيدٌ ﴾

“(Cennetliklere) katımızdan ‘daha fazlası’ da verilir”[41]

4. ﴿ كَلاَّ إِنَّهُمْ عَنْ رَبِّهِمْ يَوْمَئِذٍ لَمَحْجُوبُونَ ﴾

“Evet! O Cehennemlikler, şüphesiz o gün Rablerini görmekten mahrumdurlar”[42]

Allah’ın Cennette görülmesi ile ilgili b uayetlerin açıklanması mahiyetinde Hz. Peygamber (s.a.v), sahabe ve tabiun’dan bir dayanak olarak gelen rivayetler, mütevatir derecesine ulaşmıştır.

B. Cennette Allah’a bakma ile ilgili Sünnet’teki delil ise; 20 kadar sahabiden gelmiştir. Bu hadislerin –mürsel, mu’dal, mevkuf ve maktu’ olanları da dahil- hepsi, sahih ve senedlidir. 

C. İcmâ’ ise, şöyle gerçekleşmiştir: İşlemiş oldukları amelleri sapıklık olan bid’at ve dine aykırı düşünce sahibi kimseler ortaya çıkmadan önceki Ehl-i Sünnet alimleri, (Cennetliklerin) Cennette Allah’a bakacağı hususunda icmâ etmişlerdir.”   

Bu konuda daha geniş bilgi için Suyûtî (ö. 911/1505)’nin “Dürrü’l-Mensûr” adlı tefsirinde (Yûnus: 10/26) ayetini açıklaması ile ilgili yere bakabilirsiniz.

* * *

 ﴾310﴿ يَدْخُلُ الْجَنَّةَ سَبْعُونَ أَلْفاً بِغَيْرِ حِسَابٍ 

“(Muhammed ümmetinden) yetmiş bin kişinin, hesaba çekilmeden Cennet’e girmesi”^[35]

Suyûtî (ö. 911/1505) “el-Ezhâr”da bu hadisi şu yollardan getirmiştir:

1.     Abdullah ibn Abbâs                                      

2.     Ebu Hureyre                                                

3.     İmrân b. Husayn                                          

4.     Ebu Ümâme                                                 

5.     Hz. Ebu Bekr                                               

6.     Abdurrahman b. Ebi Bekr es-Siddîk               

7.     Abdullah ibn Mes’ud                                     

8.     Câbir b. Abdullah                                         

9.     Ebu Eyyûb el-Ensârî  

10.  Sevbân                                 

11. Huzeyfe ibnu’l-Yemân

12. Enes

13. Ebu Saîd el-Hudrî

14. Rifâa el-Cühenî

15. Feletân b. Âsım

16. Semure b. Cündub

17. Amr ibn Hazm

18. Ebu Sa’d el-Ensârî

19. Esmâ’ bint. Ebi Bekr                          

Toplam, 19 kişi.

* * *

[35]     Bu hadis; Yüce Allah’ın, Hz. Peygamber (s.a.v) ile ümmetine son derece ikram ve ihsanda bulunduğunu göstermektedir.

        Hesaba çekilmeden Cennete girecek olan kimselerin, Allah’a tevekkülleri tamdır. İslam dışı inançlara inanmazlar. Allah’a karşı tam bir teslimiyetleri vardır. Takva ve ihlas sahibidirler.

        İşte bu tür vasıflara ve niteliklere sahip olan bazı müminler, Allah’ın bir lütfu ihsanı olarak hesaba çekilmeksizin Cennete gireceklerdir.