Hadis Kütüphanesi | مكتبة الحديث

 ﴾255﴿ مَعْرِفَته بِالأُمُورِ الدُّنْيَوِيَّةِ وَأَحْوَالهَا تَفْصِيلاً وَسِيَاسَة أَهْلهَا عَلَى اِخْتلاَفِ عُقُولِهِمْ وَطَبَائِعِهِمْ وَعَادَاتِهِمْ وَأَلْسِنَتِهِمْ 

“Peygamber (s.a.v)’in, detaylı bir şekilde dünya işleri ile şartlarını bilmesi ve dünya halkını; farklı olan akılları, mizaçları, adetleri ile dillerine göre yönetmesi” ilgili hadisler

Kadı İyâz (ö. 544/1149) “Şifâ”da, Hz. Peygamber (s.a.v)’in bu konumunu aynen şöyle anlatmaktadır:

“Hz. Peygamber (s.a.v)’in, dünya işlerini, bunların faydalı olan inceliklerini ve dünya halkının siyasetini, insanları aciz bırakacak şekilde bildiği tevatürle nakledilmiştir. Nitekim bu konuya, bu kitabın, ‘Hz. Peygamber (s.a.v)’in Mucizeleri’ bahsinde değinmiştik.”

Kadı İyâz’ın da belirttiği gibi, bu konu, manevi mütevatirdendir.

Şihâb (ö. 1069/1659) “Şerhu’ş-Şifâ”da, bu konu ile ilgili hadislerin, mütevatir olduğunu belirtmiştir.

* * *

﴾254﴿ حِلْمه وَعَفْوه وَتَجَاوُزه صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ 

“Peygamber (s.a.v)’in; yumuşak huylu olması, hoşgörülü olması ve (dinen uygun olan bir husus yapmaya) izin vermesi”^[10] ile ilgili hadisler

Alimler, Hz. Peygamber (s.a.v)’in; yumuşak huylu olması, hoşgörülü olması ve (dinen uygun olan bir husus yapmaya) izin vermesi ile ilgili hadislerin, mütevatir olduğunu belirtmişlerdir. Yalnız bununla, mana bakımından mütevatirliği kast etmişlerdir. Çünkü Hz. Peygamber (s.a.v)’in bu özellikleri, teferruatı haberi ahad olsa bile, kesinlik ifade eden hadisler ile haberler içerisinde geçmektedir.

(Zürkânî) “Şerhu’l-Mevâhib”de Ka’b b. Züheyr’in kıssası ile ilgili yerde aynen şöyle der:

“Hoşgörülü olmanın, Hz. Peygamber (s.a.v)’in ahlakından (olduğunu ifade eden hadisler,) mütevatirdir.”

Şeyh İbrahim el-Bâcûrî (ö. 1276/1859), söz konusu Ka’b b. Züheyr’in kasidesine yazdığı şerhte aynen şöyle der:

“Hz. Peygamber (s.a.v), insanlar arasında kızgınlıktan en uzak olanı ve gönül olmada insanların en hızlı davrananı idi. Hz. Peygamber (s.a.v)’in yumuşak huylu olması ile ilgili hadisler, hoşgörülü olması ile ilgili haberler ve bağışlayıcı olmasıyla ilgili haberler ile rivayetler, mütevatir olarak gelmiştir.”

* * *

[10]     Kur’an-ı Kerim, Hz. Peygamber (s.a.v)’i, “üstün yaratılışlı” ve “en güzel örnek” olarak nitelemiş­tir. Onun üstün yaratılışına, fizyolojik özellikleri dahil olduğu gibi fizyonomik özellikleri de girer. Dolayısıyla da Hz. Peygamber (s.a.v), gerek dış görünüşü ve gerekse de iç alemi ve ahlakıyla en üst düzeydedir. Üstün yaratılışı, İslam’ın şahsında getirdiği üstün ahlak ilkeleriyle birleşince, benzersiz kişiliğini oluşturmuştur.

        Hz. Peygamber (s.a.v), insan olarak, son derece yumuşak huylu, ağırbaşlı, ciddi ve vakur idi. Şefkat, merhamet ve yumuşak kalplilikte eşsizdi. Çevresini oluşturanlara karşı güleryüzlü davra­nırdı. Ayırım yapmaksızın bütün akrabalarına ve bütün sahabilerine karşı gayet nazik davranırdı.

        Hz. Peygamber (s.a.v), bu güzel insani özelliklerinden dolayı peygamberlik görevini başarıyla sürdürmüş ve çevresindeki insanların çoğalmasını sağlamıştır. Hatta o sırada var olan zenginler ve köleler arasında oluşmuş sosyal tabakyla mücadele ederek müminlerin eşit ve kardeş olduk­larını belirtmekle, onlar arasında seçkin olmayan ve sınıfsız bir toplum oluşturmaya çalışmıştır.

        Hz. Peygamber (s.a.v), eğer sahabilerine karşı sert ve kaba davranmış olsaydı, elbette etrafında hiç kimse kalmazdı. Bunun aksine o, insanlara karşı şefkatli, merhametli ve yumuşak davran­mıştır.

        Kendisine karşı yapılan bütün eziyetlere, zulüm ve işkencelere karşı eşsiz bir sabır ve tahammül gücü göstermesinin yanında bu kötü davranışları yapanlara karşı kin tutmayıp affı yeğlemesi, onun ayrı bir insani özelliğidir.   

 ﴾253﴿ شَجَاعَته صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ 

“Peygamber (s.a.v)’in cesaretli olması”^[9] ile ilgili hadisler

Şeyh Abdurrauf el-Münâvî (ö. 1031/1622) “Şerhu’l-Câmi’”nin “Kâne” harfinde belirttiğine göre; Hz. Peygamber (s.a.v)’in cesaretli oluşu ile ilgili hadisler, tevatür yoluyla sabittir. Ayrıca Kur’an, (bu hususa) işaret etmektedir.

(Zürkânî’de) “Şerhu’l-Mevâhib”de Hz. Peygamber (s.a.v)’in cesaretli oluşu ile ilgili hadislerin, tevatür yoluyla sabit olduğunu ve Kur’an’ın da bu hususa işaret ettiğini söylemektedir.

* * *

[9]      Cesaret; kişinin, korku ve çekingenlik halinden uzak olarak değerli bir işe girme halini ifade eder. Cesaret sahibi kimse, tehlikeye ve riske girmekten korkmaz. Kişide, cesaretin oluşması, ki­şiyi; yürekli, atılgan ve yiğit bir hale getirir. Cesareti olmayan kimse; çekingen, korkak ve  ken­dine güveni olmaz. Cesaretli olmak, her babayiğidin harcı değildir. Herkes cesaretli olmayabilir. Cesaretli olan kişi; hem kendisine güven duyar ve hem de sıkıntılara karşı göğüs germesini iyi bilir.

        Hz. Peygamber (s.a.v)’in cesur oluşu; herkes tarafından bilinen bir husustur. Doğmadan önce babasını,  altı yaşında iken annesini, sekiz yaşında iken dedesini yitirmesine rağmen o, hiçbir zaman yılgınlık göstermemiştir. Sıkıntılara ve musibetlere karşı göğüs germesini bilmiştir. Pey­gamberliğini ilan ettiğin de, insanların çoğu, ona düşman kesilmiş; onun delirdiğini,  cinlendi­ğini, sihirbaz olduğunu ileri sürmekten geri durmamışlardır. Fakat o, Allah’a olan imanı saye­sinde bütün bu iftiralara ve yalanlara karşı mücadelesini sürdürmüştür. Mekke’de geçirdiği on üç yıl boyunca,  hep iftira ve karalamalara maruz kalmıştır. Yine de o, cesur olmayı hep sür­dürmüş ve davasından hiç taviz vermemiştir.

        Medine’de ise; münafıklara, Yahudilere diğer karşı gelenlere hep cesaretle hareket etmiş, bir çok savaşta geriye kaçmamış, yerini terk etmemiş, ölümle burun buruna kaldığı zamanlarda bile arkasına dönüp geriye kaçmamış, sahabilerini terk etmemiş, düşmanla karşılaşmaktan hiç çe­kinmemiştir.

        Huneyn savaşı sırasında İslam ordusu pusuya düşürüldüğünde, müslümanların çoğu, çil yavru­ları gibi Allah Resulunü yalnız bırakıp kaçtıklarında Resulullah (s.a.v), yerini terk etmemiştir. Çünkü kaçmak, Hz. Peygamber (s.a.v)’e yakışır bir tavır değildi. O, imanın tadını, şehadetin kokusunu, cihadın özünü, özellikle de peygamberlik misyonunun gerektirdiklerini çok iyi bili­yordu.