Hadis Kütüphanesi | مكتبة الحديث

﴾131﴿ أَنَّه عَلَيْهِ السَّلاَمُ عَام حَجَّةِ الْوَدَاعِ أَحْرَم بِالْحَجِّ قَارِنًا 

“Peygamber (s.a.v), Veda Haccı yılında ihrama, Kırân Haccı ile girmesi” ile ilgili hadisler

(Kastallânî) “Mevâhib”te Hafız İbn Hacer (ö. 852/1447)’den naklen derki: “Kırân (Haccı ile ilgili) rivayet, 10 küsur sahabeden gelmiştir.”

(Yalnız Kastallânî,) bu hadislerin, ceyyid senedlerle geldiğini de -İbn Hacer’den naklen- ilave etmiştir.

Daha sonra Kastallânî, “Mevâhib”de derki: “İbn Kayyim, bu hadisi rivayet eden sahabilerden 17 kişinin ismini saymıştır:

1.      Hz. Aişe

2.      Abdullah ibn Abbâs

3.      Hz. Ömer

4.      Hz. Ali

5.      Hz. Osmân

6.      İmrân b. Husayn

7.      Berâ’ b. Âzib

* * *

 ﴾130﴿ أَيَّامُ التَّشْرِيقِ أَيَّامُ أَكْلٍ وَشُرْبٍ 

“Teşrik günleri, yeme ve içme günleridir”^[27]

Suyûtî (ö. 911/1505) “el-Ezhâr”da bu hadisi şu yollardan getirmiştir:

1.     Ka’b b. Mâlik

2.     Nübeyşe el-Huzelî

3.     Ukbe b. Âmir

4.     Hz. Ali

5.     Ümmü Mes’ud ibnü’l-Hakem ez-Zurakî

6.     Abdullah b. Huzâfe es-Sehmî

7.     Ümmü Fadl bintü’l-Hâris

8.     Ebu Hureyre

9.     Bişr b. Sühaym el-Gıfârî

10.     Sa’d b. Ebi Vakkâs

11.     Abdullah ibn Ömer

12.     Büdey b. Verkâ’

13.     Abdullah ibn Abbâs

14.     Ma’mer b. Abdullah el-Adevî

15.     Hz. Ömer

16.     Üsâme el-Huzelî

Toplam, 16 kişi.

(Derim ki:) Bu hadis, şu yollardan da gelmiştir:

17.     Hazma b. Amr el-Eslemî

(Münâvî) “Teysîr”de, bu hadisin mütevatir olduğunu belirtmiştir.

Yine (Münâvî) “Feyzu’l-Kadîr”de, Suyûtî (ö. 911/1505)’den naklen, bu hadisin mütevatir olduğunu söylemiştir.

Yine de doğruyu en iyi bilen Cenab-ı Allah’tır.

* * *

[27]     Hadis; teşrik günlerinde oruç tutmanın yasak edildiğini göstermektedir. Bugünlerde oruç tutma, mutlak surette caiz değildir.

        Teşrik günleri, Zilhicce ayının 11, 12, 13. günleridir. Bugünlerde kurbanetleri güneşe karşı serilerek kurutulduğu için bunlara teşrik günleri denilmiştir. Çünkü teşrik, güneşe karşı sermek anlamına gelir. Teşrik günlerinde, Arafe günü sabah namazından başlayıp bayramın 3. günü ikindi namazına kadar tekbirler getirilir.

        Bugünlerde hacılar, hem duayle ve hem de hac menasikleriyle uğraşmaktadırlar. Diğer insanlar ise, kurban bayramı nedeniyle kurbanlarını kesmekteler. Böyle günlerde bayram yapma yerine kendini bayramdan alıkoyma doğru değildir. Hanefiler, bu görüştedir.

        Konu ile ilgili hadisler için b.k.z: Müslim, Siyam 144 (1141); Ebu Dâvud, Savm 50 (2419); Tirmizî, savm (773); İbn Mâce. Siyam 35 (1719, 1720); Müsned: 1/76, 169, 2/229, 3/451, 494, 4/152, 326, 331, 6/338, 339; Hâkim, Müstedrek, 1/434; Tahâvî, a.g.e, 2/244, 245; Taberânî, el-Kebir, el- Evsat; İbn Huzeyme, Sahih, 3/130 (H. No: 2147, 2148)  

 ﴾129﴿ صَوْمُ يَوْمَ عَاشُورَاءَ يُكَفّرُ سَنَةً وَصَوْمُ يَوْمَ عَرَفَةَ يُكَفّرُ سَنَتَيْنِ 

“Aşure günü tutulan oruç, (sadece geçen) yıla kefarettir. Arefe günü tutulan oruç ise, iki yıla (yani hem geçen ve hemde gelecek yıla) kefarettir”^[26]

Suyûtî (ö. 911/1505) “el-Ezhâr”da bu hadisi şu yollardan getirmiştir:

1.      Ebu Katâde

2.      Katâde ibnu’n-Nu’mân

3.      Abdullah ibn Ömer

4.      Ebu Saîd el-Hudrî

5.      Hz. Aişe

6.      Zeyd b. Erkam

7.      Sehl b. Sa’d

Toplam, 7 kişi.

* * *

[26]     "Aşure" kelimesi, sözlükte; "on" anlamına gelen "aşır" kelimesinden alınmştır. Bu konuda çeşitli görüşler ileri sürülmüştür.

        Aşure orucu, Muharrem ayının 9. ve 10. yada 10. ve 11. günü tutulan oruçtur. Aşure orucunun iki gün tutulmasının sebebi; Yahudilerin, Muharrem ayının sadece 10. günü oruç tutmalarıdır.

        Arafe günü tutulan oruç ise, kurban bayramından bir gün önce tutulan oruçtur.

        Arafe günü oruç tutmamayı ifade eden hadisler, hacılar içindir. Çünkü hacılar, o gün, dua ve hac amelleriyle uğraşmaktadır. Hacı olmayanlar için ise Arafe günü oruç tutmak, müstehabtır.

        Aşure günü orucu ile Arafe günü tutulan orucun, geçmiş yıla kefaret olması; küçük günahlar içindir. Arafe günü tutulan orucun, gelecek yıla da kefaret olması; kişinin, gelecek yıl içerisinde Allah'tan korkarak günah işlemekten kaçınmasıdır.

        Yalnız hadis, kişinin, bugünlerde tuttuğu oruç sebebiyle küçük günahlarının bağışlanabileceğini ifade etmektedir. Büyük günahların affı, tevbeye ve Allah'a bağlı bir durumdur.

        Konu ile ilgili hadisler için b.k.z: Müslim, Siyam 196; Tirmizî, Savm 46 (749), 48 (752); İbn Mâce, Siyam 40 (1731); Müsned: 5/297, 311; Taberânî, el-Kebir, el-Evsat; Heysemî, Keşfu'l-Estâr, 1/493 (H. No: 1053)