Hadis Kütüphanesi | مكتبة الحديث

﴾149﴿ اَلْحَرْبُ خُدْعَةٌ 

“Savaşta, aldatma olur”^[7]

Suyûtî (ö. 911/1505) “el-Ezhâr”da bu hadisi şu yollardan getirmiştir:

1.     Ebu Hureyre

2.     Hz. Ali

3.     Abdullah ibn Abbâs

4.     Enes

5.     Hasan b. Ali

6.     Zeyd b. Sâbit

7.     Avf b. Mâlik

8.     Nübeyt b. Şerît

9.     Nevvâs b. Sem’ân

10.     Hüseyin b. Ali

11.     Abdullah ibn Ömer

12.     Abdullah ibn Selâm

13.     Halîd  ibnü’l-Velîd

14.     Câbir  

Toplam, 14 kişi.

(Derim ki:) Bu hadis, şu yollardan da gelmiştir:

15. Ka’b b. Mâlik

16. Hz. Aişe

17.Nuaym b. Mes’ud  

(Münâvî) “Teysîr” ile “Feyzu’l-Kadîr”de bu hadisin mütevatir olduğunu söylemiştir.

* * *

[7]      Hz. Peygamber (s.a.v)'in askeri yönlerinden biri de, haber almaya önem vemesi ve haber sızdırmak için gerekli tedbirleri almasıdır. Bu husus, "Nebevî Siyaset"te önemli bir yer teşkil eder.

        İslam alimleri, savaş sırasında düşmanı aldatmak ve şaşrtmak için her türlü hilenin caiz olduğu hususunda ittifak etmişlerdir.

        Savaşın hile olmasından kasıt; savaşı yapan için en mükemmel, en iyi savaş, hedefine düşmanla karşılaşarak ulaşılan savaş değil, düşmanı aldatarak yada şaşırtarak kazanılan savaştır. Çünkü savaşta düşmanla karşılaşma, risklidir. Halbuki aldatarak sonuca ulaşmada hiçbir risk mevcut değildir.

        Konu ile ilgili hadisler için b.k.z: Buhârî, Cihad 103, 157, Menakibb 25, İstitabe 6; Müslim, Cihad 18 (1740); Ebu Dâvud, Sünnet 28, Cihad 101 (2637); Tirmizî, Cihad 5; İbn Mâce, Cihad 28; Dârimî, Cihad 14 (2454); Müsned: 1/81, 90, 113, 126, 3/224, 297, 308; Taberânî, el-Kebir, el-Evsat; İbn Asâkir; Bezzâr  

 ﴾148﴿ رُكُوبه صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الْبِغَال فِي الْحَرْبِ وَغَيْرِهَا الدَّال عَلَى إِبَاحَةِ رُكُوبِهَا مُطْلَقاً 

“Hz. Peygamber (s.a.v)’in savaşta ve daha bir çok yerde katıra binmesi, mutlak olarak katıra binmenin mubah olması”^[6] ile ilgili hadisler

Bu hadis, şu yollardan gelmiştir:

1.      Hz. Ali

2.      Berâ’ b. Âzib

3.      Abbâs b. Abdulmuttalib

4.      Abdullah ibn Mes’ud

5.      Ümmü Süleymân b. Amr ibnü’l-Ahvas

6.      Abdullah b. Bişr, babasından

7.      Enes b. Mâlik

8.      İyâs b. Seleme, babasından

9.      Ukbe b. Âmir ve daha bir çokları

Tahâvî (ö. 321/933) “Şerhu Meâni’l-Âsâr”da konu ile ilgili olarak şöyle der: “Ata binmenin mubah oluşu ile ilgili Resulullah (s.a.v)’den gelen rivayetler, mütevatirdir.”

* * *

[6]      Resulullah (s.a.v), Mekke'den Medine'ye hicret ettikten sonra ilk önce Mescid-i Nebevi'yi yapmış, daha sonra müslümanlar arasında kardeşlik bağını güçlendirmiş ve Müslüman olmayan topluluklarla bir anlaşma yapmıştı. Medine'de İslam, güç kazanıp otoriteyi ele geçirince, kendilerini yurtlarından ve evlerinden çıkaran Mekkeli müşrikler ile bazı Arap kabilelerine karşı harekete geçmişti. Bu nedenle de Resulullah (s.a.v), bir çok savaşlara katılmış yada seriyyeler göndermişti.

        Gazve: Bizzat Resulullah (s.a.v)'in katıldığı savaşlara denir.

        Seriyye: Resulullah (s.a.v)'in bizzat katılmayıp kendi yerine bir başka sahabiyi komutan tayin etmek suretiyle düşman üzerine gönderdiği birliğe denir.

        Yalnız Resulullah (s.a.v)'in ne kadar gazveye katıldığı konusu alimler arasında ihtilaflıdır. İbn Sa'd ile başka alimlere göre; Resulullah (s.a.v), 27 gazveye katılmış ve 56 seriyye göndermiştir.

        Resulullah (s.a.v)'in, 7 tane atının olduğunda ittifak vardır. Bundan başka 15 atının daha olup olmadığı hususu ihtilaflıdır. 3 tanede merkebi vardı. Binek olarak kullandığı 3 tanede devesi vardı. Bunlar; Kusvâ, Adbâ, Cedâ'dır. Bir de katırı vardı. Bu katır, Resulullah (s.a.v)'e hediye olarak gelmişti. O zamana kadar katır ve katıra binme, Araplar arasında meşhur değildi. İşte Resulullah (s.a.v), gerek yolculuklara çıkarken ve gerekse de cihada çıkarken; ya deveye, ya ata, yada katıra binmiştir.

        Konu ile ilgili hadisler için b.k.z: Tahâvî, a.g.e, 3/271, 272

﴾147﴿ اَلْخَيْلُ مَعْقُودٌ بِنَوَاصِيهَا الْخَيْرُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ 

“İyilik, Kıyamet gününe kadar atın alnına bağlanmıştır”^[4]

Suyûtî (ö. 911/1505) “el-Ezhâr” adlı kitabının ‘Kitâbu’l-Edeb’ (=Edeb Bölümü’n) de bu hadisi şu yollardan getirmiştir:

1.      Abdullah ibn Ömer

2.      Ebu Hureyre

3.      Enes

4.      Urve el-Bârikî

5.      Cerîr

6.   Câbir b. Abdullah

7.   Ebu Zerr

8.   Ebu Saîd

9.   Esmâ’ bint. Yezîd

10.   Huzeyfe

11.   Suvâde ibnu’r-Rebî’

12.   Sehl b. Hanzaliyye

13.   Ureyb el-Müleykî eş-Şâmî

14.   Nu’mân b. Beşîr

15.   Ebu Kebşe

16.   Ebu Ümâme

17.   Cisr b. Vehb

18.   Mekhûl (mürsel olarak)

Toplam, 18 kişi.

(Derim ki:) Bu hadis, şu yoldan da gelmiştir:

19.      Utbe b. Abd

Bu Utbe b. Abd Hadisi, Ebu Dâvud’da geçmektedir.[5]

a. Dimyatî (ö. 749/1348) “Kitâbu’l-Hayl”da bu hadisin geliş yollarını bir araya toplamıştır.

Hafız İbn Hacer (ö. 852/1447)’de, bu kitabı özetleyip bu kitaba güzel bir cüz ilave etmiştir.

b. Münâvî (ö. 1031/1622) “Teysîr”de bu hadisin mütevatir olduğunu belirtmiştir.

c. (Yine Münâvî) “Feyzu’l-Kadîr”de konu ile ilgili olarak der ki: “Müellif Suyûtî dedi ki: ‘Bu hadis, mütevatirdir.’”

* * *