Hadis Kütüphanesi | مكتبة الحديث

 ﴾214﴿ مَنْ لاَ يَرْحَمُ لاَ يُرْحَمُ 

“Merhamet etmeyen kimseye, merhamet edilmez”^[8]

Suyûtî (ö. 911/1505) “el-Ezhâr”da bu hadisi şu yollardan getirmiştir:

1.      Cerîr el-Becelî

2.      Ebu Hureyre

3.      Ebu Saîd el-Hudrî

4.      Abdullah ibn Ömer

5.      Abdullah ibn Mes’ud

6.      Eş’as b. Kays

7.      Muâviye b. Hayde

8.      İmrân b. Husayn

Toplam, 8 kişi.

(Derim ki:) Bu hadis, şu yollardan da gelmiştir:

9.   Akra’ b. Hâbis

Münâvî (ö. 1031/1622)’de “Teysîr”de bu hadisin mütevatir olduğu belirtmiştir.

* * *

[8]      Hadis; çocuklara, zayıflara, düşkünlere, hatta bütün insanlara ve hayvanlara merhamet etmeyi kapsamaktadır. Yani mümin olsun, kafir olsun bütün insanları içermektedir.

        Merhamet; canlılara yiyecek-içecek vermek, hayvanlara ağır yük yüklememek; dövme, açıktırma, yarma gibi vasıtalarla onlara karşı haddi aşmamaktır.

        Mümin olsun, kafir olsun bütün insanlara, kendinin olsun yada olmasın bütün hayvanlara acımayan, hayvanı doyurup sulamayan, yükünü hafifletmeyen, insafsızca döğen veya insanlara acımayan, insafsızca davranan, kötü davranan kimse, ahirette Allah’ın rahmetine nail olmaya­caktır. “İyilik yaparsanız kendi nefsiniz için yaparsınız” (İsrâ: 17/7) buyurularak her türlü insana ve hayvana veya canlıya yapılan merhametin, sonuç itibariyle kişinin kendine yaptığına dikkat çekilmiştir.

        Mümin kul; solcu, sağcı, inançlı, inançsız, laik gibi her türlü insana ve diğer canlılara karşı merha­metli davranmak zorundadır. Çünkü inandığı dinin temelinde; inanmayan insana karşı saygılı olma, hoşgörülü olma, barışçı olma, hak ve özgürlüklerini verme vardır.

        Konu ile ilgili hadisler için b.k.z: Buhârî, Edeb 18, 27; Müslim, Fezail 65 (2318), 66 (2319); Ebu Dâvud, Edeb 145 (5218); Tirmizî, Birr (1912), 16 (1923); Müsned: 2/241, 269, 3/40, 4/358; Heysemî, Keşfu’l-Estâr, s. 400 (H. No: 1953); Taberânî  

﴾213﴿ نَفْي الطِّيَرَةِ 

“Herhangi bir şeyi, uğursuzluğa yormama”^[6] ile ilgili hadisler

Bu hadis, şu yollardan gelmiştir:

1.     Abdullah ibn Mes’ud

2.     Ebu Hureyre

3.     Abdullah ibn Ömer

4.     Hz. Aişe

5.     Enes

6.     Ebu Ümâme

7.     Kabîsa ibnu’l-Muhârik

8.     Abdullah ibn Abbâs

9.     Sa’d b. Mâlik

10.     Ebu Saîd el-Hudrî

11.     Câbir ve daha bir çokları

Tahâvî (ö. 321/933) “Şerhu Meâni’l-Âsâr”da aynen şöyle der: “(Bir şeyi uğursuzluğa yormaya gelince; bununla ilgili rivayetler, Resulullah (s.a.v)’e dayanmaktadır. Bununla ilgili rivayetler de, mütevatir bir şekilde gelmiştir.”[7]

* * *

﴾212﴿ نَفْي الْعَدْوَى 

“Hastalığın bizatihi bulaşıcı olmaması”^[5] ile ilgili hadisler

Bu hadis, şu yollardan gelmiştir:

1.     Ebu Hureyre

2.     Sâib b. Yezîd

3.     Câbir

4.     Hz. Ali

5.     Abdullah ibn Abbâs

6.     Abdullah ib Mes’ud

7.     Abdullah ibn Ömer

8.     Enes

9.     Ebu Ümâme

10.     Ebu Saîd el-Hudrî ve daha bir çokları

* * *

[5]      Hadisin metninde geçen “Advâ” kelimesi, hastalık bulaşması demektir. Resulullah (s.a.v), bu sözüyle; cahiliyye döneminden kalma inancı yıkmak istemektedir. Çünkü Araplar, cahiliyye dö­neminde hastalığın Allah’ın fiiliyle değil de, tabiatı icabı bulaştığına inanıyorlardı.

        İşte Resulullah (s.a.v), bu sözüyle; Arapların bu batıl inançlarına cevap vermiş, her şeyde ol­duğu gibi, hastalığın bulaşmasında da Allah’ın fiilinin dikkate alınması gerektiğini, Allah hastalı­ğın bulaşmasını yaratmazsa, insanın kendi kendine hiçbir şey yapamayacağını belirtmektedir.

        Konu ile ilgili hadisler için b.k.z: Buhârî, Tıb 43, 44, 54; Müslim, Selam 109 (2222), 101 (2220), 113 (2224), 116; Ebu Dâvud, Tıb 24 (3911-3915, 3916); Tirmizî, Kader 9, Siyer 47; İbn Mâce, Tıb 43; Müsned: 3/312; Tahâvî, Şerhu Meâni’l-Âsâr, 4/307, 308; Taberânî, el-Kebir , 11/238; Ebu Ya’lâ