Hadis Kütüphanesi | مكتبة الحديث

 ﴾28﴿ إِنَّهُ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يُحَلِّلُ لِحْيَتَهُ 

“Hz. Peygamber (s.a.v) -abdest alırken- sakalının arasına suyu iyice geçirirdi”

Suyûtî (ö. 911/1505) “el-Ezhâr”da bu hadisi şu yollardan getirmiştir:

1.     Enes b. Mâlik[100]

2.     Hz. Osman[101]

3.     Hz. Ali[102]

4.     Ammâr b. Yâsir[103]

5.     Ebu Eyyûb el-Ensârî[104]

6.     Hz. Aişe[105]

7.     Abdullah ibn Ebi Evfâ[106]

8.     Abdullah ibn Abbâs[107]

9.     Abdullah in Ömer[108]

10.     Ebu Ümâme[109]

11.     Ebu’d-Derdâ’

12.     Ümmü Seleme[110]

13.     Câbir b. Abdullah[111]

14.     Cerîr[112]

15.     Cübeyr b. Nüfeyr[113] (mürsel olarak)

Toplam, 15 kişi.

(Derim ki:) İbn Hacer (ö. 852/1447) “Tahrîcu Ehâdisi Şerhi’l-Kebîr li’r-Râfi’”de, bu hadisi, Hz. Osman yolundan ankledip sonra da der ki: “Hâkim, bu hadisin şahitlerini; Enes, Aişe, Ali ile Ammâr’dan getirmiştir.

Derim ki: Yine bu konudaki hadis; Ümmü Seleme, Ebu Eyyûb el-Ensârî, Ebu Ümâme, Abdullah in Ömer, Câbir b. Abdullah, Cerîr, Abdullah ibn Ebi Evfâ, Abdullah ibn Abbâs, Abdullah ibn Akbere ile Ebu’d-Derdâ’dan da riva­yet edilmiştir.

(Daha sonra İbn Hacer, bunlardan gelen hadisleri nakledip devamla da) der ki: Bu konudaki mürsel hadisi, Saîd b. Mansûr; Velîd’den, o da Saîd b. Sinân’dan, o da Ebi’z-Zâhiriyye’den, o da Cübeyr b. Nüfeyr’den şöyle riva­yet etmiştir:

﴿ كَانَ رَسُولُ اللّهِ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِذَا تَوَضَّأَ خَلَّلَ أَصَابِعَهُ وَلِحْيَتَهُ وَكُلُّ أَصْحَابِهِ إِذَا تَوَضَّئُوا خَلَّلُوا لُِحَاهُمْ ﴾

“Resulullah (s.a.v), abdest aldığı zaman, parmaklarının ve sakalının arasına suyu iyice geçirirdi. Onun bütün sahabileri de, abdest aldıkla­rında, sakallarının arasına suyu iyice geçirirlerdi.” (İbn Hacer’in sözü bu­rada bitmektedir.)

Bazıları da, Suyûtî (ö. 911/1505)’nin, (“el-Ezhâr” da) ismini andıklarına şunu da ilave etmişlerdir:

16.  Abdullah b. Akbere

Zeylaî (ö. 762/1360), “Tahrîcu Ehâdisi’l-Hidâye” adlı eserinde, bun­lara, şunları da eklemiştir:

17.     Ka’b b. Amr el-Yâmî

18. Ebu Bekre

Böylece (hadisi rivayet edenlerin) sayısı, 18’e ulaşmış olmaktadır.

* * *

﴾27﴿ صِفَة الْوُضُوءِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ 

“Hz. Peygamber (s.a.v)’in abdest alış şekli” ile ilgili hadisler

Hz. Peygamber (s.a.v)’in abdest alış şeklini anlatan hadislerin hepsin de, “ağza su alma” (=mazmaza) ile “burna su çekme” (=istinşak) geçmektedir.

Yine bu hadislerin bir çoğunda, ilk önce, üçer defa elleri yıkama geç­mektedir.

Zeylaî (ö. 762/1360) “Tahrîcu Ehâdisi’l-Hidâye”de Hz. Peygamber (s.a.v)’in abdest alış şekli ile ilgili hadislerin 20 kişiden rivayet edildiğini aynen şöyle anlatmaktadır:

“Derim ki: Hadis alimleri, Hz. Peygamber (s.a.v)’in abdest alış şeklini 20 sahabeden rivayet etmişlerdir. (Bunlar, şunlardır:)

1.     Abdullah b. Zeyd b. Âsım[78]

2.      Hz. Osman[79]

3.     Abdullah ibn Abbâs[80]

4.     Muğîre b. Şu’be[81]

5.     Hz. Ali[82]

6.     Mikdam b. Ma’dikerb[83]

7.     Rebî’ bint. Muavviz[84]

8.     Ebu Mâlik el-Eş’arî[85]

9.     Ebu Hureyre[86]

10.     Ebu Bekre[87]

11.     Vâil b. Hucr[88]

12.     Nüfeyr b. Cübeyr el-Kindî[89]

13.     Ebu Ümâme[90]

14.     Hz. Aişe[91]

15.     Enes[92]

16.     Ka’b ibn Amr el-Yâmî[93]

17.     Ebu Eyyûb el-Ensârî[94]

18.     Abdullah ibn Ebi Evfâ[95]

19.     Berâ b. Âzib[96]

20.     Ebu Kâhil[97]

Bunlar, (rivayet ettikleri) hadislerin hepsinin içerisinde, “ağza su alma” (=mazmaza) ile “burna su çekmeyi” (=istinşak) anmışlardır.” (Zeylaî’nin sözü burada bitmektedir.)

Bu konuda daha geniş bilgi için Zeylaî’nin bu kitabına bakabilirsiniz.

Zeylaî, hem bu hadisleri ve hem de bu hadislerin tahriclerini belirtmiştir. Ayrıca bu hadislerin tahrici meselesinde ilavelerde bulunmuştur.

21.     Abdullah b. Üneys[98]

Bu hadis ise, Taberânî (ö. 360/970)’nin “Mu’cemu’l-Evsat” adlı ese­rinde geçmektedir.

İbn Hacer (ö. 852/1447) ise “Tahrîcu Ehâsisi’l-Hidâye”de, Zeylaî’nin, Hz. Peygamber (s.a.v)’in abdest alış şekli ile ilgili hadisler hususunda söyle­miş olduğu sözü özetlemiştir. Gerekli bilgi için İbn Hacer’in bu kitabına baka­bilirsiniz.

İbnü’l-Hümâm (ö. 861/1457)’ın “Fethü’l-Kadîr” adlı eserinde Hz. Pey­gamber (s.a.v)’in abdest alış şeklini, fiil ve söz yönünden anlatanların hepsi, 22 kişidir. İbnü’l-Hümâm, daha önce ismi geçen sahabilerin hepsini de an­mıştır. Ayrıca

22. Amr b. Şuayb, babasından, o da atasından –bu da, Abdullah İbn Amr b.el-Âs’tır-[99] yaptığı rivayeti de ilave etmiştir.

Daha geniş bilgi için bu kitaba başvurabilirsiniz.

* * *